Vì sao không đề xuất tăng mức xử phạt tiền tối đa với bất kỳ lĩnh vực nào?

(Dân trí) - Bộ Tư pháp lý giải dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Xử lý vi phạm hành chính không đề xuất điều chỉnh tăng mức tiền phạt tối đa đối với bất kỳ lĩnh vực quản lý nhà nước nào.

Chiều 11/6, Bộ Tư pháp cho biết Chính phủ đã trình Quốc hội khóa XV xem xét thông qua dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Xử lý vi phạm hành chính. Cùng ngày, Quốc hội thảo luận tại hội trường về dự án luật này.

Đối với những nội dung còn nhiều ý kiến khác nhau, có thể tác động lớn đến quyền, nghĩa vụ của cá nhân, tổ chức hoặc thay đổi nguyên tắc xử lý vi phạm hành chính, Bộ Tư pháp khẳng định chưa điều chỉnh trong lần sửa đổi này.

Không đề xuất điều chỉnh tăng mức tiền phạt tối đa

“Dự án luật đang trình Quốc hội không đề xuất điều chỉnh tăng mức tiền phạt tối đa đối với bất kỳ lĩnh vực quản lý nhà nước nào được quy định tại Điều 24 Luật Xử lý vi phạm hành chính hiện hành”, Bộ Tư pháp nhấn mạnh.

Dự án luật lần này, theo Bộ Tư pháp, chỉ rà soát, bổ sung một số lĩnh vực mới chưa được quy định trong luật hiện hành nhằm đáp ứng yêu cầu quản lý nhà nước trong tình hình mới.

Ví dụ, bổ sung các lĩnh vực như bảo vệ dữ liệu cá nhân, công nghiệp công nghệ số, quản lý tổng hợp tài nguyên và môi trường biển để tạo cơ sở pháp lý cho việc xử phạt trong các lĩnh vực này một cách minh bạch, đồng bộ.

Nội dung tăng mức phạt tiền tối đa được xác định là vấn đề lớn, có tác động trực tiếp đến người dân và doanh nghiệp nên Bộ Tư pháp cho rằng cần tiếp tục được nghiên cứu, tổng kết thực tiễn, đánh giá tác động đầy đủ, toàn diện để trình Quốc hội xem xét khi thực hiện sửa đổi toàn diện luật này trong thời gian tới.

Sửa đổi quy định xử phạt vi phạm hành chính không lập biên bản

Một điểm đáng chú ý khác, dự án luật đề xuất thay đổi giới hạn mức phạt tiền được áp dụng thủ tục xử phạt không lập biên bản từ “phạt tiền đến 250.000 đồng đối với cá nhân, 500.000 đồng đối với tổ chức” lên thành “phạt tiền đến 1.000.000 đồng đối với cá nhân, 2.000.000 đồng đối với tổ chức”.

Bộ Tư pháp lý giải, sửa đổi quy định đó nhằm đơn giản hóa thủ tục xử phạt vi phạm hành chính cho cá nhân, tổ chức vi phạm.

Theo đó, với thủ tục không lập biên bản, việc giao quyết định xử phạt được thực hiện nhanh chóng, thuận tiện hơn. Người vi phạm có thể nhận quyết định tại chỗ, tiết kiệm thời gian, không phải chờ đợi, đi lại để nhận quyết định xử phạt.

Hơn nữa, mức tăng nói trên vẫn bảo đảm đúng bản chất “hành vi vi phạm nhỏ, thủ tục xử phạt đơn giản”, bảo đảm tương thích với bối cảnh kinh tế - xã hội hiện nay và phù hợp với biến động thu nhập, giá cả so với năm 2012 - thời điểm ban hành quy định này.

“Việc xử phạt không lập biên bản vẫn tuân thủ đầy đủ quy trình do pháp luật quy định. Ví dụ, người có thẩm quyền phải có đầy đủ căn cứ chứng minh hành vi vi phạm và phải ra quyết định xử phạt tại chỗ - quyết định phải thể hiện rõ căn cứ, hành vi vi phạm, mức phạt và cơ sở pháp lý áp dụng. Số tiền nộp phạt vẫn phải gửi đến tài khoản kho bạc nhà nước để kiểm soát, đối chiếu”, Bộ Tư pháp phân tích.

Mặt khác, Bộ Tư pháp cho rằng cá nhân, tổ chức bị xử phạt vi phạm hành chính vẫn có quyền khiếu nại, khởi kiện đối với quyết định xử lý vi phạm hành chính được ban hành theo thủ tục không lập biên bản theo quy định của pháp luật. Do đó, vẫn bảo đảm quyền, lợi ích hợp pháp của cá nhân, tổ chức bị xử phạt.

Xử lý tang vật, phương tiện vi phạm hành chính bị tạm giữ

Nhằm khắc phục khó khăn, vướng mắc hiện nay, dự án luật bổ sung quy định xử lý đối với một số loại tang vật, phương tiện vi phạm hành chính bị tạm giữ trong trường hợp hết thời hạn tạm giữ mà không xác định được người vi phạm, chủ sở hữu, người quản lý hoặc người sử dụng hợp pháp của tang vật, phương tiện.

Cụ thể, nếu tang vật, phương tiện vi phạm hành chính có khả năng bị hư hỏng, suy giảm chất lượng trong quá trình quản lý, bảo quản thì xử lý theo quy định tại điểm b khoản 4 Điều 125 của Luật Xử lý vi phạm hành chính: Trường hợp tang vật là hàng hóa dễ hư hỏng thì người tạm giữ phải báo cáo ngay thủ trưởng trực tiếp để xử lý, nếu để hư hỏng hoặc thất thoát thì phải bồi thường theo quy định của pháp luật.

Nếu tang vật, phương tiện vi phạm hành chính có nguy cơ gây cháy nổ, ô nhiễm môi trường hoặc ảnh hưởng đến sức khỏe cộng đồng trong quá trình quản lý, bảo quản thì xử lý theo quy định tại khoản 5 Điều 126 Luật Xử lý vi phạm hành chính (phải tiến hành tiêu hủy).

Dự thảo quy định rõ thời điểm thực hiện các phương án xử lý như trên, nhằm bảo đảm quyền sở hữu, sử dụng tài sản của tổ chức, cá nhân. Trong đó, người có thẩm quyền phải thực hiện đầy đủ trách nhiệm thông báo: Lần thông báo thứ nhất phải được thực hiện trong thời hạn 3 ngày làm việc, kể từ ngày hết thời hạn tạm giữ tang vật, phương tiện.

Lần thông báo thứ hai được thực hiện trong thời hạn 7 ngày làm việc, kể từ ngày thông báo thứ nhất. Chỉ được thực hiện các phương án xử lý sau thời hạn thông báo lần thứ hai.

Bộ Tư pháp nhấn mạnh, việc xử lý tang vật, phương tiện phải bảo đảm tuân thủ các nguyên tắc công khai, khách quan, đúng thẩm quyền, bảo đảm công bằng, đúng quy định của pháp luật trong xử phạt vi phạm hành chính.

Chính phủ được giao quy định về xử lý tang vật, phương tiện vi phạm hành chính không xác định được người vi phạm, chủ sở hữu, người quản lý hoặc người sử dụng hợp pháp của tang vật, phương tiện.