Vì sao con ăn nhiều vẫn không tăng cân, chậm lớn?

Mỗi ngày, trẻ 3-5 tuổi cần khoảng 1.230-1.320 kcal, tùy theo giới tính và mức độ hoạt động. Ảnh: Freepik.

TS.BS Nguyễn Đỗ Vân Anh, Trưởng khoa Dinh dưỡng Học đường, Viện Dinh dưỡng Quốc gia, cho biết giai đoạn 3-5 tuổi là thời kỳ trẻ phát triển mạnh mẽ cả về chiều cao, cân nặng lẫn thể chất.

Hệ xương, cơ bắp và tiêu hóa đang dần hoàn thiện, vì vậy, chế độ dinh dưỡng trong giai đoạn này đóng vai trò đặc biệt quan trọng, giúp trẻ đạt chuẩn tăng trưởng và có hệ miễn dịch vững vàng.

Mỗi ngày, trẻ 3-5 tuổi cần khoảng 1.230-1.320 kcal, tùy theo giới tính và mức độ hoạt động. Năng lượng nên được phân bổ hợp lý giữa các nhóm chất: chất đạm (13-20%), chất béo (25-35%) và chất bột đường (52-60%).

Tiến sĩ Vân Anh nhấn mạnh bữa ăn của trẻ cần cân đối giữa đạm động vật và đạm thực vật, trong đó đạm động vật nên chiếm ít nhất 60%. Với chất béo, tỷ lệ mỡ động vật và dầu thực vật lý tưởng là 70%-30%, giúp trẻ hấp thu tốt các vitamin tan trong chất béo như A, D, E, K.

Ví dụ, khẩu phần ăn hàng ngày của trẻ 4-5 tuổi nên bao gồm: 150-200 g gạo, 150-200 g thịt, cá hoặc tôm, 150-200 g rau xanh, 200 g hoa quả chín, 25-30 g dầu mỡ, dưới 3 g muối và 4 đơn vị sữa hoặc chế phẩm từ sữa (tương đương 15 g phô mai, 100 ml sữa chua và 200 ml sữa).

Thực tế là không có thực phẩm nào cung cấp đầy đủ mọi dưỡng chất, do đó, cha mẹ cần xây dựng thực đơn đa dạng, phối hợp từ ít nhất 15 loại thực phẩm mỗi ngày, thuộc 4 nhóm dinh dưỡng chính: bột đường, đạm, béo, vitamin và khoáng chất. Khi kết hợp nhiều loại thực phẩm, giá trị dinh dưỡng của bữa ăn sẽ tăng lên, đồng thời giúp trẻ hứng thú và học cách ăn uống lành mạnh.

TS.BS Nguyễn Đỗ Vân Anh cũng khuyến cáo hạn chế thực phẩm chứa đường, muối và chất béo bão hòa như nước ngọt, kẹo, đồ chiên rán, thức ăn nhanh. Những món này không chỉ thiếu dinh dưỡng mà còn tăng nguy cơ béo phì, sâu răng, rối loạn chuyển hóa.

Cuối cùng, việc tạo môi trường ăn uống tích cực cũng quan trọng không kém: không ép buộc, không để trẻ xem tivi hay dùng thiết bị điện tử khi ăn. Khuyến khích trẻ cùng chọn món và chuẩn bị bữa ăn sẽ giúp hình thành thói quen ăn uống lành mạnh lâu dài, là nền tảng cho sự phát triển toàn diện cả thể chất lẫn trí tuệ.