Về quê… làm online

Nếu vài năm trước, rời thành phố về quê được xem là "bước lùi", thì giờ điều đó lại trở thành lựa chọn thực tế của nhiều người trẻ.

Làm việc cách công ty gần 1.000 km

Trương Thành Vũ (24 tuổi, ngụ ở xã Trà Bồng, tỉnh Quảng Ngãi; trước là TT.Trà Xuân, H.Trà Bồng, tỉnh Quảng Ngãi) cho biết có 2 năm làm việc cho một công ty trên đường Nguyễn Văn Trỗi, P.Phú Nhuận (trước là P.8, Q.Phú Nhuận), TP.HCM.

Nửa năm nay, Vũ về quê làm việc. "Giờ mình làm việc trực tuyến, vẫn cho công ty thiết kế cũ, cách quê gần 1.000 km", Vũ nói.

Theo Vũ, thời gian sống ở thành phố với quá nhiều chi phí: tiền thuê trọ, ăn uống, đi lại… nên mỗi tháng thu nhập chỉ đủ để trang trải cuộc sống chứ không tích lũy được. Ngược lại, từ ngày về quê, Vũ cho biết thu nhập tương đương, nhưng những khoản chi không còn nhiều.

Không riêng Vũ, không ít người trẻ cũng có xu hướng rời đô thị lớn để về quê làm việc từ xa. Họ là nhân viên marketing, lập trình viên, thiết kế, sáng tạo nội dung, nhân viên chăm sóc khách hàng…, những người có thể làm việc qua máy tính và kết nối internet.

Đặng Thị Mỹ Ân (29 tuổi, ngụ ở xã Khánh Thiện, tỉnh Ninh Bình; trước là xã Khánh Thiện, H.Yên Khánh, tỉnh Ninh Bình) cho biết 4 năm làm việc ở một tòa nhà trên đường Trần Quang Khải, P.Hoàn Kiếm, Hà Nội (trước là P.Lý Thái Tổ, Q.Hoàn Kiếm) thu nhập 16 triệu đồng/tháng.

"Nhưng chi phí đô thị đắt đỏ nên tháng nào cũng thiếu trước hụt sau, và đó cũng là động lực để mình về quê", Ân nói và kể thêm: "Thời gian ở Hà Nội, mình thu nhập 16 triệu đồng/tháng nhưng chi gần hết. Còn về quê, thu nhập của mình là 12 triệu đồng/tháng nhưng dư được 7 - 8 triệu đồng/tháng".

Ân từng làm nhân viên marketing, còn hiện nay cô gái này làm việc tự do. Theo đó, Ân nhận dự án thiết kế và chạy quảng cáo online cho khách hàng tại nhiều tỉnh, thành.

Không ít người trẻ từng là công nhân, nhân viên văn phòng ở thành phố, nhưng giờ đã "neo" lại quê nhà nhờ công việc online.

Anh Lê Văn Hùng (31 tuổi, ngụ ở xã Hải Châu, tỉnh Nghệ An; trước là xã Diễn Kim, H.Diễn Châu, tỉnh Nghệ An) từng làm tổ trưởng sản xuất ở một công ty tại P.Bến Cát, TP.HCM (trước là xã Tân Hưng, H.Bàu Bàng, tỉnh Bình Dương), giờ chuyển sang bán hàng qua các sàn thương mại điện tử. Anh kể: "Ban đầu tôi nghĩ chỉ thử bán hàng online vài tháng. Nhưng tôi thấy bán ổn, thu nhập bằng đi làm ở xưởng mà nhẹ đầu hơn. Giờ tôi thuê thêm 2 người quay clip, đóng gói hàng".

Ở quê vẫn làm chủ được công nghệ

Chị Rơ Mah H' Dịu, Phó chủ tịch Ủy ban MTTQ Việt Nam, đồng thời là Bí thư Đoàn thanh niên xã Đức Cơ, tỉnh Gia Lai (trước là xã Ia Kriêng, H.Đức Cơ, tỉnh Gia Lai), cho biết những năm gần đây có những người trẻ chọn quay về quê để làm việc online.

"Đây là tín hiệu rất đáng mừng. Nhiều bạn từng đi học, đi làm ở thành phố nay về quê làm việc, bán hàng online, thiết kế, dạy học trực tuyến, viết nội dung hay làm marketing từ xa. Ở quê chi phí sinh hoạt rẻ, không bon chen, lại được ở gần gia đình nên họ thấy thoải mái và cân bằng hơn. Họ rất sáng tạo, biết tận dụng mạng xã hội để giới thiệu nông sản, đặc sản quê hương, có bạn còn làm kênh TikTok quảng bá sản phẩm của xã rất thu hút. Họ đã và đang truyền cảm hứng cho người khác về việc ở quê vẫn có thể làm việc tốt và thành công. Thu nhập cũng không thấp, có người kiếm được từ 8 - 20 triệu đồng/tháng", chị Dịu cho hay.

Cũng theo chị Dịu, hiện nay Đoàn xã duy trì CLB thanh niên giúp nhau làm kinh tế, tạo môi trường để người trẻ cùng chia sẻ kinh nghiệm, hỗ trợ nhau trong khởi nghiệp và phát triển mô hình làm việc online. Fanpage Đoàn xã cũng là kênh truyền thông miễn phí, giúp giới thiệu sản phẩm, quảng bá mô hình khởi nghiệp của thanh niên đến với cộng đồng.

Để phong trào "về quê làm online" phát triển bền vững, chị Dịu cho rằng địa phương và tổ chức Đoàn cần tạo thêm điều kiện để thanh niên yên tâm làm việc và khởi nghiệp tại quê nhà. "Mở các lớp hướng dẫn kỹ năng số, kỹ năng bán hàng online, thương mại điện tử, livestream, đặc biệt hỗ trợ các bạn thanh niên vùng đồng bào dân tộc thiểu số còn ít cơ hội tiếp cận. Điều quan trọng nhất là truyền thông và tôn vinh những gương thanh niên làm việc online thành công để lan tỏa tinh thần "ở quê vẫn lập nghiệp được, vẫn làm chủ được công nghệ", giúp người trẻ mạnh dạn quay về và gắn bó với quê hương", chị Dịu nói.

Thạc sĩ tâm lý, chuyên gia kỹ năng sống Vũ Diệu My (Trường ĐH Sư phạm TP.HCM) cho rằng: "Về quê làm online không đơn thuần là thay đổi chỗ ở, mà là một sự tái định nghĩa giá trị sống của người trẻ. Họ không còn đặt nặng quan niệm như trước đây là cơ hội phải gắn liền với nơi chốn, ai muốn tiến thân phải đến thành phố, cũng như không còn lệ thuộc vào ranh giới giữa thành thị và nông thôn. Họ đang chứng minh rằng quê không còn là nơi "đi, để lại", mà có thể trở thành nơi "về, để bắt đầu". Thay vì gắn thành công với thu nhập cao, văn phòng sang, họ hướng đến cân bằng, thoải mái, và gắn bó với quê hương".