Vật liệu xanh - yếu tố quan trọng của đô thị thông minh

Trong bối cảnh toàn cầu hóa và biến đổi khí hậu ngày càng gay gắt, khái niệm đô thị thông minh và bền vững trở thành tiêu chuẩn quan trọng cho sự phát triển hiện đại. Theo đó, vật liệu xây dựng xanh trở thành tiêu chuẩn cho đô thị thông minh.

Thị trường vật liệu xanh: Từ xu hướng đến tất yếu

Với cam kết Net Zero 2050 đưa ra tại COP26 và COP28, Việt Nam đặt mục tiêu đến năm 2030 sẽ có ít nhất 50% đô thị đạt tiêu chí xanh. 

Theo số liệu đến quý I/2025, Việt Nam có 472 công trình xanh được chứng nhận, tăng 9,8% so với cùng kỳ năm trước. Dự báo đến năm 2030, con số này có thể đạt 582 công trình. Các hệ thống chứng nhận được ưa chuộng nhất hiện nay gồm EDGE (42%), LEED (39%), Green Mark (18,45%) và LOTUS (5,86%). 

Theo Hội Vật liệu Xây dựng Việt Nam, tỷ trọng vật liệu xanh trong tổng sản lượng ngành đang tăng trưởng hai con số mỗi năm. Đây là dấu hiệu cho thấy xu thế này đã trở thành tất yếu, không chỉ vì yêu cầu môi trường mà còn vì hiệu quả kinh tế và lợi ích xã hội. 

Chính phủ cũng đã ban hành nhiều chính sách thúc đẩy. Nghị định 09/2021/NĐ-CP về quản lý vật liệu xây dựng nêu rõ ưu tiên phát triển vật liệu không nung, kính tiết kiệm năng lượng và sản phẩm tiết kiệm nước. Một số địa phương còn đưa tiêu chuẩn “công trình xanh” thành điều kiện để cấp phép đầu tư, tạo động lực cho doanh nghiệp đổi mới sản xuất. 

Doanh nghiệp Việt Nam tiên phong

Trong bối cảnh này, nhiều doanh nghiệp nội địa đã chủ động phát triển vật liệu xanh để đón đầu thị trường. Một trong những cái tên nổi bật là Viglacera - đơn vị xây dựng hệ sinh thái vật liệu xây dựng xanh toàn diện thay vì tập trung vào một sản phẩm đơn lẻ. 

Hệ sinh thái này bao gồm kính tiết kiệm năng lượng phù hợp khí hậu nhiệt đới, bê tông khí chưng áp (AAC/ALC) giúp cách nhiệt và cách âm tốt, đá nung kết thay thế vật liệu khai thác tự nhiên, cùng các thiết bị vệ sinh ứng dụng công nghệ tiết kiệm nước và lớp phủ bề mặt tiên tiến.

Thời gian tới, Viglacera định hướng tiếp tục đầu tư mở rộng công suất kính tiết kiệm năng lượng, kính siêu trắng, nghiên cứu dòng kính kiến trúc mới, kính chống phản quang, gương một chiều, nhằm phục vụ cả nhu cầu trong nước lẫn xuất khẩu. Xu thế này phù hợp với sự quan tâm ngày càng lớn của các quỹ đầu tư quốc tế đối với các dự án có yếu tố bền vững. 

Bên cạnh đó, Viglacera cũng tiếp tục đầu tư nâng cấp công nghệ trên các sản phẩm thiết bị vệ sinh. Một số công nghệ đã được Viglacera phát triển thành công gần đây có thể kể đến công nghệ tiết kiệm nước, men Nano kháng khuẩn trên sứ vệ sinh hay mạ phủ PVD trên sen vòi, giúp nâng cao độ bền và an toàn cho người dùng. Đặc biệt, doanh nghiệp tập trung phát triển sản phẩm theo hướng đồng bộ cho không gian phòng tắm, tận dụng các vật liệu sẵn có trong hệ sinh thái vật liệu xây dựng được sản xuất tại các nhà máy của Viglacera trên cả nước.  

Tác động xã hội và kinh tế

Việc áp dụng vật liệu xanh không chỉ mang lại lợi ích môi trường mà còn tác động rõ rệt đến kinh tế và đời sống xã hội. Các giải pháp này giúp giảm phát thải, tiết kiệm tài nguyên, cắt giảm chi phí vận hành - từ hóa đơn điện nước đến chi phí bảo trì công trình.

Đối với cư dân, môi trường sống trở nên trong lành hơn, an toàn hơn. Với các chủ đầu tư, việc sử dụng vật liệu xanh giúp nâng cao giá trị dự án, thu hút khách hàng và đáp ứng yêu cầu ngày càng cao của thị trường. Về dài hạn, đây cũng là lợi thế khi tiếp cận các nguồn vốn quốc tế vốn ưu tiên các dự án xanh.

Nhiều công trình trọng điểm đã lựa chọn sản phẩm của doanh nghiệp Việt để đạt chứng chỉ công trình xanh, chẳng hạn Trung tâm Hội nghị Quốc gia, Tòa nhà Quốc hội, Tòa văn phòng hay các khu công nghiệp ở Quảng Ninh và Bắc Ninh. Tại Hải Phòng, kính tiết kiệm năng lượng của Viglacera được sử dụng trong Trung tâm Chính trị - Hành chính và Trung tâm Hội nghị. Sản phẩm đạt chứng chỉ xanh EPD. 

Với nền tảng pháp lý, cam kết quốc tế và nỗ lực doanh nghiệp, Việt Nam đang phát triển đô thị thông minh bền vững. Mục tiêu Net Zero 2050 không chỉ là trách nhiệm mà còn nâng cao chất lượng sống, với vật liệu xanh là "chìa khóa". Vật liệu xây dựng xanh đã thành tiêu chuẩn cho đô thị thông minh, tạo nhiều cơ hội đầu tư khi chính sách, doanh nghiệp và nhu cầu xã hội đồng điệu. Thành công của đô thị xanh, thông minh sẽ nâng cao năng lực cạnh tranh và khẳng định vị thế Việt Nam trong phát triển bền vững toàn cầu. 

Ngọc Minh