Văn chương còn nợ những người lính đã ngã xuống

Nhà văn Nguyễn Duy Liễm khóc khi kể chuyện người đồng đội ngoài mặt trận đã chọn chết thay mình. Ông cầm bút viết văn chính là để trả nợ thời mình đã sống và những đồng đội ngã xuống cho ông được sống.

Nhà văn Nguyễn Duy Liễm chia sẻ tại lễ bế mạc trại sáng tác văn học về đề tài Lực lượng vũ trang - Chiến tranh cách mạng năm 2025 diễn ra ngày 29-10 tại Trại sáng tác Đại Lải, tỉnh Phú Thọ.

Đề tài văn chương chiến tranh cách mạng vẫn được yêu thích

Liên quan đến đề tài viết về lực lượng vũ trang và chiến tranh cách mạng, đại tá, nhà văn Phạm Văn Trường - Giám đốc, Tổng biên tập Nhà xuất bản Quân Đội Nhân Dân - cho biết tin vui 80.000 bản tiểu thuyết Mưa đỏ vừa hoàn tất phát hành ra thị trường.

Thông tin về lượng phát hành khủng của cuốn Mưa đỏ - một tác phẩm về đề tài chiến tranh cách mạng, cũng được viết từ những trại sáng tác, khiến các nhà văn dự trại sáng tác văn học về đề tài Lực lượng vũ trang - Chiến tranh cách mạng năm 2025 do Nhà xuất bản Quân Đội Nhân Dân tổ chức cảm thấy được động viên, khích lệ rất lớn.

Nó cho thấy đề tài lực lượng vũ trang, chiến tranh cách mạng vẫn còn nhiều "đất" cho các nhà văn khai thác, nếu sáng tác hay, vẫn sẽ rất hấp dẫn công chúng một cách đặc biệt, như trường hợp phim Mưa đỏ và tiểu thuyết cùng tên.

Đại tá Phạm Văn Trường nói đề tài chiến tranh cách mạng là đề tài hấp dẫn công chúng hiện nay. 

Ông ví dụ dịp kỷ niệm chiến thắng Điện Biên Phủ, 50 năm thống nhất đất nước, 80 năm Quốc khánh 2-9, rất nhiều tác phẩm, chương trình văn học nghệ thuật lan tỏa, khơi dậy chủ nghĩa anh hùng cách mạng mạnh mẽ trong quần chúng nhân dân.

Tuy vậy, là một nhà văn, ông Trường cũng thừa nhận đề tài chiến tranh cách mạng rất khó. Để viết hay, nhà văn phải có vốn sống. 

Nhưng hiện nay những nhà văn từng trải qua chiến tranh đều tuổi cao, sức khỏe suy giảm. Việc nuôi dưỡng thế hệ những cây viết tài năng kế cận, tâm huyết với đề tài này là rất cần thiết.

Viết để trả món nợ với thời mình đã sống

Tại lễ bế mạc, các nhà văn từng vào sinh ra tử trên chiến trường như Trần Ngọc Phú, Phạm Thanh Khương, Nguyễn Duy Liễm đã chia sẻ về hành trình đến với văn chương từ màu áo lính.

Họ đều có chung một lý do thôi thúc cầm bút viết về thời mà mình đã sống, đó là viết để trả món nợ với những đồng đội mình đã hy sinh cho Tổ quốc, thậm chí đã hy sinh cho mình được sống như trường hợp ông Nguyễn Duy Liễm.

Khi nhắc đến câu chuyện người đồng đội đã chọn chết thay cho ông, nhà văn cao tuổi nhất dự trại sáng tác này đã khóc. Ông bảo ông phải viết, để trả món nợ ông nợ đồng đội mình, nợ thời mình sống và chiến đấu.

Về kết quả của trại sáng tác năm nay, ông Phạm Văn Trường cho biết 18 bản thảo cơ bản hoàn chỉnh với tổng dung lượng gần 8.000 trang viết. Trong đó có 10 tiểu thuyết, 4 tập truyện ngắn, 2 truyện ký, 2 tập nghiên cứu, phê bình.

Các tiểu thuyết ra đời từ trại viết lần này tạo nên một bức tranh phong phú về văn học chiến tranh cách mạng và hình tượng người lính trong cả chiến tranh và thời bình.

Ở mảng đề tài chiến tranh cách mạng có Tiễu phỉ của Trần Nguyên, Người rừng của Nguyễn Duy Liễm, Thời chiến của Hà Lâm Kỳ, Dòng sông màu tím của Trần Ngọc Phú, Không thể lãng quên của Đặng Thị Thúy, Chuyện tình thời hậu chiến của nhà văn Thế Đức.

Ở mảng đề tài người lính thời nay có Mệnh kim tiền của nhà văn Phạm Thanh Khương, Cầu vồng hai màu của nhà văn Quỳnh Vân, Sa mộc ở Đông Bắc của nhà văn Vũ Thảo Ngọc…

Ngay sau khi trại viết kết thúc, ban tổ chức sẽ phối hợp chặt chẽ cùng các tác giả để hoàn thiện, nâng cao chất lượng bản thảo, đưa vào biên tập, xuất bản và sớm ra mắt bạn đọc.