Uy lực chiến cơ F-14 của Iran bị không quân Israel đánh phá hàng loạt

Kể từ khi phát động chiến dịch quân sự nhằm vào Iran, Không quân Israel đã phá hủy ít nhất 5 tiêm kích F-14 Tomcat trong biên chế của các lực lượng vũ trang Tehran.

Video: IDF

Trả lời phỏng vấn trang tin tức quân sự Defence, Chuẩn tướng Effie Defrin thuộc Lực lượng Phòng vệ Israel (IDF) cho biết, không quân nước này gần đây đã tấn công vào căn cứ Dezful ở miền tây Iran, khiến đối phương mất nhiều máy bay chiến đấu. “Các tiêm kích Israel đã thực hiện đòn không kích nhằm vào 2 chiếc F-5 của Iran đang đậu trong căn cứ Dezful, đồng thời phá hủy 3 chiến đấu cơ F-14 của đối phương tại đó”, Tướng Defrin liệt kê.

Defence cho hay, đây là lần thứ 2 Israel tập kích các máy bay F-14 Tomcat của Iran trong 10 ngày qua. Trước đó, vào ngày 16/6, Không quân Israel đã phá hủy 2 tiêm kích loại này khi tấn công một số hạ tầng quân sự của Iran ở tỉnh Isfahan.

Quá trình phát triển của máy bay F-14 Tomcat

Vào cuối thập niên 1950, Hải quân Mỹ nêu ý tưởng về một loại tiêm kích đánh chặn tầm xa có nhiệm vụ bảo vệ các nhóm tác chiến tàu sân bay khỏi tên lửa chống hạm. Dù công ty máy bay Douglas (Mỹ) đã đưa ra bản thiết kế về tiêm kích F6D Missileer, nhưng thông số kỹ thuật của khí tài này không đáp ứng yêu cầu của Hải quân Mỹ, nên dự án bị trì trệ trong nhiều năm.

Đến giữa những năm 1960, hai tập đoàn General Dynamics và Grumman cho ra mắt mẫu máy bay F-111B. Tuy nhiên, tiêm kích này vẫn không đáp ứng yêu cầu về mặt không chiến do Hải quân Mỹ đề ra. Dù vậy, tập đoàn Grumman vẫn tiếp tục dự án nghiên cứu tiêm kích mới dựa trên các mẫu thử nghiệm có sẵn, trong đó có F-111B.

Đến tháng 12/1968, tiêm kích thử nghiệm Model 303E của Grumman tham gia tranh tài. Mẫu máy bay do tập đoàn McDonnell Douglas thiết kế này đã giành chiến thắng cùng với hợp đồng sản xuất tiêm kích chiến đấu cho Hải quân Mỹ. 

Sau một số thay đổi về động cơ và radar, Model 303E phiên bản cải tiến đã bay thử nghiệm lần đầu vào tháng 12/1970. Đến năm 1974, máy bay hoàn tất quá trình thử nghiệm và được trang bị cho Hải quân Mỹ với tên gọi F-14.

Thông số kỹ thuật

Theo dữ liệu do Hải quân Mỹ công bố, F-14 dài 18,6m; chiều dài cánh khi xòe và khi cụp lần lượt là 19m và 11,4m; cao 4,8m. Trọng lượng rỗng và tối đa khi cất cánh của F-14 lần lượt là 19 tấn và 32,8 tấn. Kíp lái tiêm kích gồm 2 người.

F-14 sử dụng 2 động cơ General Electric F110-GE-400 với lực đẩy đạt 72 Kilo Newton (kN), nhờ vậy tiêm kích này có thể đạt tốc độ bay tối đa gấp 2,34 lần vận tốc âm thanh (Mach 2,34), tương đương 2.485 km/h. Tầm bay tối đa đạt gần 3.000km.

Về vũ khí, F-14 được trang bị một pháo 6 nòng M61A1 cỡ nòng 20mm với cơ số 675 viên đạn. Thân và cánh máy bay được trang bị 10 giá treo có thể mang 6,6 tấn vũ khí, từ các tên lửa không đối không như AIM-54, AIM-7, AIM-9 cho tới các loại bom thường hoặc vũ khí dẫn đường chính xác cao.

Về radar, F-14 được lắp đặt một số loại như AN/APG-71 hoặc AN/ALR-67. Theo trang Radartutorial, AN/APG-71 có tầm hoạt động lên tới 260km.

Lịch sử tác chiến

Hải quân Mỹ từng điều động F-14 tham gia không chiến với Lybia tại Vịnh Sidra thuộc Địa Trung Hải vào năm 1981 và bắn rơi 2 máy bay Su-22M3 của đối phương. Mỹ cũng dùng loại tiêm kích này cho nhiều chiến dịch quân sự như Bão cát sa mạc (1991) tại Iraq, Lực lượng có chủ ý (1995) ở khu vực Nam Âu. 

Vào năm 2001, Mỹ triển khai F-14 trong chiến dịch không kích Afghanistan. 2 năm sau đó, khí tài này tiếp tục tham chiến ở Iraq.

Không chỉ phục vụ trong quân đội Mỹ, vào giữa thập niên 1970, F-14 được chính quyền Iran khi đó mua thông qua nhiều hợp đồng quân sự, chủ yếu là hàng chục chiếc phiên bản F-14A.

Sau những biến động chính trị ở Iran vào năm 1979, chính quyền mới tại Tehran đã thành lập Không quân Cộng hòa Hồi giáo Iran (IRIAF). Trong cuộc chiến tranh với Iraq (1980-1988), IRIAF đã sử dụng các tiêm kích F-14 khiến cho không quân đối phương hứng chịu nhiều tổn thất.