Ukraine có thể sẽ mua 90 tỷ USD vũ khí Mỹ để được đảm bảo an ninh

Phát biểu với báo chí sau cuộc gặp Tổng thống Mỹ Donald Trump và các lãnh đạo châu Âu tại Nhà Trắng hôm 18/8, Tổng thống Volodymyr Zelensky cho biết các bên đã thảo luận về vấn đề đảm bảo an ninh cho Ukraine, trong đó có phương án Kiev mua lượng vũ khí có tổng trị giá 90 tỷ USD của Washington bằng nguồn tiền của châu Âu.

"Chúng tôi cũng nhất trí với Tổng thống Mỹ rằng họ sẽ mua thiết bị bay không người lái (drone) của Ukraine sau khi sản phẩm này được xuất khẩu", ông Zelensky cho hay.

Dù vậy, lãnh đạo Ukraine lưu ý rằng vấn đề này vẫn trong quá trình thảo luận và thỏa thuận hoàn chỉnh có thể được công bố trong 7-10 ngày tới.

Tờ Financial Times của Anh trước đó dẫn một tài liệu cho biết Ukraine cam kết mua 100 tỷ USD vũ khí Mỹ bằng ngân sách do châu Âu cung cấp, nhằm đổi lấy đảm bảo an ninh từ Washington sau khi Kiev đạt được thỏa thuận hòa bình với Moskva. Mỹ và Ukraine cũng sẽ ký thỏa thuận trị giá 50 tỷ USD để sản xuất drone.

Những đề xuất trên được Ukraine chia sẻ với các đồng minh châu Âu trước cuộc gặp giữa ông Trump và ông Zelensky tại Nhà Trắng, theo 4 nguồn tin am hiểu vấn đề.

Ukraine không nêu cụ thể loại vũ khí mà nước này đề xuất mua, nhưng đã bày tỏ rõ mong muốn sở hữu ít nhất 10 hệ thống phòng không Patriot của Mỹ, bên cạnh một số loại tên lửa và thiết bị quân sự khác. Văn bản cũng không nêu rõ tỷ lệ giữa mua sắm và đầu tư trong thỏa thuận về drone.

Đề xuất của Ukraine dường như nhằm đáp ứng mong muốn làm lợi cho ngành công nghiệp Mỹ của ông Trump. Khi được phóng viên hỏi về khả năng tiếp tục viện trợ quân sự cho Ukraine, Tổng thống Trump nhấn mạnh Mỹ sẽ "không cho đi thứ gì nữa mà chỉ bán vũ khí".

NATO hồi đầu tháng thành lập cơ chế mới mang tên Danh sách Yêu cầu Ưu tiên của Ukraine (PURL), trong đó các nước thành viên châu Âu cùng Canada sẽ góp tiền để mua vũ khí Mỹ và chuyển giao cho Ukraine. Mỗi gói viện trợ trị giá khoảng 500 triệu USD, gồm trang thiết bị, đạn dược mà Ukraine xác định là cần ưu tiên để phục vụ hoạt động tác chiến.

Sáng kiến này được triển khai dựa trên thỏa thuận mà Tổng thống Trump đạt được với Tổng thư ký NATO Mark Rutte tại Nhà Trắng hôm 14/7. Đan Mạch, Hà Lan, Na Uy và Thụy Điển sau đó thông báo sẽ mua hơn một tỷ USD vũ khí Mỹ theo kế hoạch mới của NATO nhằm hỗ trợ Ukraine.

Phạm Giang (Theo CNN, Financial Times)