U lớn ở họng chèn ép thần kinh sọ - Báo VnExpress

Triệu chứng nghẹn xuất hiện gần một năm nay không kèm sốt hay đau họng nên Hoàng không đi khám. Hai tuần gần đây, vùng góc hàm trái sưng, sờ thấy khối cứng, không di động, không đau, kết quả chụp MRI tại Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh Hà Nội cho thấy khối u kích thước gần 5 cm, nằm trong khoang cảnh bên trái (vùng họng) của Hoàng.

ThS.BS Lê Văn Ngân, khoa Ngoại Thần kinh Cột sống, cho biết khối u đè đẩy amidan, lan xuống vòm bên trái, chèn ép trực tiếp vào nhóm dây thần kinh sọ số 9, 10, 11, 12. Đây là những dây thần kinh điều khiển các chức năng quan trọng như phản xạ ho sặc, nuốt, vận động lưỡi và kiểm soát hầu họng. Khối u còn chèn ép động mạch và tĩnh mạch cảnh trong (mạch máu chính nuôi não).

"Phẫu thuật sớm khi u còn có ranh giới rõ ràng là cách duy nhất để bóc tách triệt để, bảo toàn tối đa mạch máu và dây thần kinh quan trọng", bác sĩ Ngân nói, thêm rằng khối u của Hoàng nằm ở vị trí sát động mạch cảnh nên phẫu thuật phức tạp, nguy cơ cao mất máu hoặc thiếu máu não đột ngột. Nếu không được phẫu thuật hoặc phẫu thuật muộn, u phát triển sẽ xâm lấn sâu hơn, bám chặt vào mạch cảnh và dây thần kinh có thể dẫn đến tổn thương, liệt chức năng nuốt, liệt lưỡi, thiếu máu não đột ngột, liệt dây thần kinh sọ vĩnh viễn...

Bác sĩ phẫu thuật dưới kính hiển vi phóng đại giúp nhận diện rõ ranh giới giữa u và các mô lành xung quanh. Hệ thống theo dõi điện sinh lý thần kinh (IONM) được duy trì liên tục, cảnh báo khi phẫu thuật viên chạm vào dây thần kinh lành, từ đó kịp thời điều chỉnh.

Sau ba giờ, khối u được lấy ra trọn vẹn, không còn tổ chức u sót lại. Hoàng tỉnh táo, phản xạ nuốt bình thường, không khàn tiếng, không liệt lưỡi. Hậu phẫu 7 ngày, Hoàng xuất viện, có thể ăn uống, sinh hoạt như trước, không cần can thiệp phục hồi chức năng thêm.

Khối u khoang họng hay u khoang cảnh thường tiến triển âm thầm và rất dễ bị nhầm lẫn với các bệnh lý dạ dày hoặc viêm họng thông thường. Bác sĩ Ngân cho hay nhiều người chỉ có biểu hiện nuốt vướng nhẹ, nuốt khó, đôi khi kèm khàn tiếng hoặc đau lan lên tai, nhưng nghĩ viêm họng hoặc trào ngược dạ dày nên tự mua thuốc điều trị. Tuy nhiên, triệu chứng có thể giảm tạm thời nhưng khối u vẫn âm thầm phát triển, lớn dần, chèn ép các dây thần kinh sọ hoặc xâm lấn mạch máu quan trọng.

Bác sĩ Ngân khuyến cáo, khi có các dấu hiệu bất thường như nuốt vướng kéo dài, ăn uống hay bị nghẹn, ho dai dẳng, khàn tiếng không rõ nguyên nhân, người bệnh nên khám tại chuyên khoa Ngoại thần kinh, Tai mũi họng.

Linh Đặng

*Tên người bệnh đã được thay đổi