Tương lai doanh nghiệp Việt phụ thuộc vào chuyển đổi kép 'xanh và số'

Doanh nghiệp Việt Nam đang đứng trước thách thức kép: vừa phải đẩy mạnh chuyển đổi số để bắt kịp cuộc đua trí tuệ nhân tạo (AI), vừa phải đáp ứng các tiêu chuẩn ngày càng khắt khe về phát triển bền vững.

Áp lực kép từ cuộc đua AI và tiêu chuẩn xanh toàn cầu

Thế giới đang chứng kiến hai làn sóng chuyển đổi mạnh mẽ diễn ra song song. Một mặt, cuộc đua AI toàn cầu đang đòi hỏi hạ tầng số mạnh mẽ hơn bao giờ hết, nhu cầu lưu trữ và xử lý dữ liệu bùng nổ, với dung lượng tại các trung tâm dữ liệu toàn cầu được dự báo sẽ tăng gấp đôi, từ 10,1 Zettabyte (ZB) năm 2023 lên 21 ZB vào năm 2027. Các trung tâm dữ liệu thế hệ mới tối ưu cho AI tiêu thụ lượng điện năng khổng lồ, đặt ra bài toán lớn về cung ứng năng lượng và hiệu quả vận hành.

Mặt khác, "sóng xanh" - xu hướng phát triển bền vững dựa trên các tiêu chí Môi trường, Xã hội và Quản trị (ESG) - đã trở thành chuẩn mực kinh tế mới. Với giá trị tài sản ESG toàn cầu dự kiến đạt 50.000 tỉ USD vào năm 2025 (theo Bloomberg Intelligence), việc tuân thủ các tiêu chuẩn xanh không còn là lựa chọn mà là điều kiện tiên quyết để tham gia chuỗi cung ứng toàn cầu. Thị trường lớn như EU và Mỹ đều yêu cầu sự minh bạch về phát thải carbon, đồng nghĩa với việc doanh nghiệp Việt muốn xuất khẩu phải nhanh chóng thích ứng.

Bối cảnh này tạo ra áp lực kép cho Việt Nam, quốc gia đã cam kết đạt mục tiêu Net Zero vào năm 2050 và đang triển khai các nghị quyết chiến lược về khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo.

"Công nghệ là lời giải"

Tại tọa đàm "Đón sóng vươn mình" trong khuôn khổ sự kiện "Made By Vietnam Day 2025" diễn ra ngày 8.8 ở TP.HCM, các chuyên gia nhận định công nghệ chính là chìa khóa để giải quyết bài toán kép trên. Ông Đồng Mai Lâm, Tổng giám đốc Schneider Electric Việt Nam và Campuchia, nhấn mạnh trong kỷ nguyên AI, việc xây dựng hạ tầng số sẵn sàng cho công nghệ "là yếu tố sống còn". Tuy nhiên, các trung tâm dữ liệu AI quy mô hàng trăm megawatt đòi hỏi phải được thiết kế bền vững, tối ưu hóa hệ thống làm mát, cũng như đảm bảo nguồn cung điện sạch, ổn định.

Lời giải nằm ở việc số hóa quá trình quản lý năng lượng. Thay vì vận hành một cách thụ động, doanh nghiệp và trung tâm dữ liệu hiện đại cần áp dụng nền tảng công nghệ tích hợp IoT, AI và phân tích dữ liệu theo thời gian thực. Các nền tảng số hóa như EcoStruxure là một ví dụ điển hình, cho phép thu thập dữ liệu từ hàng nghìn cảm biến, sử dụng AI để phân tích, dự đoán và đưa ra khuyến nghị tối ưu hóa việc sử dụng năng lượng, từ đó giúp doanh nghiệp tiết kiệm chi phí và giảm phát thải carbon hiệu quả.

"Chuyển đổi số và AI không còn là xu hướng, mà là nhu cầu bắt buộc. Chỉ khi chúng ta chuẩn bị đầy đủ về hạ tầng, năng lượng xanh và nguồn nhân lực, Việt Nam mới có thể vận hành hạ tầng số hiệu quả và vươn lên thành trung tâm dữ liệu của khu vực", ông Lâm nhấn mạnh.

Dù nhận thức về tầm quan trọng của chuyển đổi số và chuyển đổi xanh đã tăng, khoảng cách từ nhận thức đến hành động vẫn còn khá lớn. Tại phiên hội thảo chuyên đề "Cạnh tranh bằng sóng xanh", ông Đặng Nguyễn Ngữ, Phó tổng giám đốc Schneider Electric Việt Nam và Campuchia, chỉ ra rào cản lớn nhất hiện nay không chỉ nằm ở tài chính mà còn ở việc thiếu hụt nhân lực có đủ trình độ chuyên môn để dẫn dắt quá trình.

Theo ông Ngữ, đối với doanh nghiệp, đặc biệt là đơn vị vừa và nhỏ, chiến lược khôn ngoan là bắt đầu từ những mục tiêu cụ thể, khả thi và gắn liền với kết quả kinh doanh, thay vì cố gắng giải quyết mọi vấn đề cùng lúc. Yếu tố cốt lõi để đưa ra quyết định chiến lược đúng đắn chính là dữ liệu. Việc thu thập, phân tích dữ liệu về năng lượng, vận hành một cách đầy đủ, chính xác sẽ là nền tảng để tối ưu hóa hoạt động và xây dựng lộ trình chuyển đổi xanh hiệu quả. Nền tảng như EcoStruxure Resource Advisor có thể tự động hóa việc thu thập và phân tích dữ liệu năng lượng theo các chuẩn quốc tế, giúp doanh nghiệp vượt qua rào cản.