Từ tận diệt chuyển sang nâng niu 'lộc rừng'

Cứ mỗi 4 năm, khi mùa ươi về trên những cánh rừng già miền núi Đà Nẵng, người dân lại bước vào cuộc 'hành hương' đặc biệt.

Từng đoàn xe máy chở đầy võng, nồi niêu, lương thực xuôi theo đường Hồ Chí Minh, tìm về rừng sâu để chờ những hạt ươi chín rụng. Cây ươi là loài cây gỗ lớn, mọc tự nhiên trong các cánh rừng ở miền Trung và Tây nguyên. Đặc biệt, chúng chỉ ra trái đồng loạt sau mỗi 4 năm. Khi quả ươi chín già, chúng sẽ tự rụng và theo gió bay đi, tạo nên một cảnh tượng độc đáo.

Mùa ươi mang đến cho người dân nhiều hy vọng. Với bà con, vài hạt ươi nhỏ bé có thể mang lại khoản thu nhập lớn hơn cả một năm làm rẫy. Họ gọi đó là "lộc rừng", ân huệ của thiên nhiên. 

Nhưng để giữ được "lộc", người dân đã phải thay đổi. Từ chỗ từng chặt hạ cây để hái trái, nay họ kiên nhẫn ngồi chờ ươi rơi. Họ hiểu, chặt cây là tự tay triệt nguồn sống của chính mình.

Sự thay đổi này là nhờ lực lượng chức năng kiên nhẫn tuyên truyền, giúp người dân dần chuyển biến nhận thức. Những luật lệ bất thành văn cũng hình thành, như quy ước "không tranh giành": ai đến trước được quyền "xí phần" trước, người đến sau tìm cây khác. Đó là cách người dân duy trì sự công bằng khi tiếp cận với "lộc rừng", tạo nên một nếp văn hóa gắn liền với ý thức bảo vệ rừng.

Lực lượng kiểm lâm góp phần củng cố sự chuyển biến ấy bằng việc tăng cường kiểm tra, xử lý nghiêm những ai mang theo rựa, cưa vào rừng. Nhờ đó, tình trạng tận diệt cơ bản không còn.

Chuyển biến trong ý thức của người dân, từ khai thác tận diệt sang kiên nhẫn chờ đợi "ươi bay" tự nhiên, là một tín hiệu vô cùng đáng mừng. Giữ cây ươi là giữ lấy cuộc sống cho người dân, nhưng rộng hơn, đó là nâng niu món quà của thiên nhiên, giữ lấy niềm tin rằng con người và rừng có thể chung sống hài hòa, để "lộc rừng" còn mãi cho những thế hệ sau.