TS Vũ Đình Ánh: Nếu trước 40 tuổi bạn nghèo thì không phải lỗi của bạn, nhưng sau 40 tuổi các bạn vẫn nghèo thì là lỗi của chính bạn

Tại Hội thảo “Sử dụng đòn bẩy tài chính hiệu quả - Cơ hội an cư cho người trẻ”, chuyên gia tài chính - TS Vũ Đình Ánh chia sẻ với bạn trẻ câu nói ông từng đọc: “Nếu trước 40 tuổi các bạn nghèo thì không phải lỗi của các bạn, nhưng nếu sau 40 tuổi các bạn vẫn nghèo thì là lỗi của các bạn”.

Chuyên gia tài chính - TS Vũ Đình Ánh cũng nhắc đến câu nói nổi tiếng “'Hãy cho tôi một điểm tựa, tôi sẽ nhấc bổng quả đất lên”, từ đó đặt vấn đề “đòn bẩy tài chính là gì”.

Theo ông Ánh, đòn bẩy tài chính hiểu đơn giản, nếu chúng ta muốn sở hữu nhà nhưng không đủ tiền, chúng ta phải đi vay, đi mượn để mua ngôi nhà đó. Vấn đề chúng ta chọn điểm tựa, chọn chiều dài của đòn bẩy của chúng ta như thế nào?

Bên cạnh đó, TS Vũ Đình Ánh chia sẻ về 5 loại đòn bẩy tài chính, gồm: Sử dụng tiền của người khác; sử dụng kinh nghiệm của người khác; sử dụng ý tưởng của người khác; sử dụng thời gian của người khác; sử dụng công việc của người khác.

“Tóm gọn lại chúng ta mượn tất cả những gì không thuộc về chúng ta”, TS Vũ Đình Ánh nhấn mạnh và nói gọn “đòn bẩy tài chính có lẽ chúng ta chỉ hướng đến một thứ: Tiền”.

Nhiều bạn trẻ ngày nay chưa đến 35 tuổi đã sở hữu 2-3 căn nhà. Vậy tiền ở đâu ra? Có thể từ cha mẹ, từ sự hỗ trợ của gia đình - đó cũng là một dạng đòn bẩy tài chính. Nhưng quan trọng, theo ông Ánh, các bạn trẻ phải hiểu rõ mình mua nhà để ở hay để đầu tư. Bởi nhiều người đang mua đến căn nhà thứ 3, thứ 4 nhưng vẫn thuê nhà để ở vì mục tiêu đầu tư.

Để thực hiện đòn bẩy tài chính, TS Vũ Đình Ánh đã đưa ra 3 điểm tựa cụ thể. 

Điểm tựa đầu tiên là lựa chọn căn nhà phù hợp. Theo ông Ánh, với bối cảnh hiện tại, khả năng giá bất động sản giảm sâu là rất thấp. Vì vậy, điều quan trọng hơn cả là hãy lựa chọn một căn nhà phù hợp với nhu cầu và khả năng của bản thân, trước khi quyết định có nên sử dụng đòn bẩy tài chính hay không.

Thứ hai, phải lựa chọn đối tác tài chính phù hợp. Ông nói, không ít người đã từng nghe chuyện đi vay nóng, vay xã hội đen hay tín dụng đen để mua nhà, nhưng vẫn có những trường hợp buộc phải vay "nóng" để kịp thanh toán khi đến hạn, rồi không thể trả được.

Ông Ánh gợi ý, khi làm việc với các tổ chức tài chính, cần xem kỹ hợp đồng: Có điều khoản gia hạn hay không? Nếu không trả kịp thì chuyện gì sẽ xảy ra? Điều gì sẽ diễn ra nếu đột nhiên có biến cố như mất việc, bệnh tật.. bởi điều này sẽ khiến người vay phải xoay xở bằng mọi cách, kể cả vay nóng, để duy trì nghĩa vụ trả nợ mua nhà.

Điểm tự thứ ba là lựa chọn phương án tài chính phù hợp - một kỹ năng sống còn. Ông đề nghị các bạn trẻ phải quản lý được tài chính cá nhân của mình. "Các bạn trẻ cần nhìn lại các lựa chọn của chính mình khi quyết định sử dụng đòn bẩy tài chính", TS Vũ Đình Ánh nói.

Chuyên gia tài chính cũng nêu thực tế là khoảng cách thu nhập của người lao động so với giá bất động sản hiện nay “rất xa”. Nếu chỉ dựa vào tiền tiết kiệm từ thu nhập, bạn trẻ sẽ phải làm việc 20-25 năm không chi tiêu mới đủ mua nhà.

Cũng nói về việc tốc độ tăng thu nhập không theo kịp giá nhà hiện nay, ông Hà Quang Hưng, Phó Cục trưởng Cục Quản lý nhà và thị trường bất động sản (Bộ Xây dựng) cho rằng, để mua được một căn nhà trung bình (70m2, giá bán 3-4 tỷ đồng) tại các đô thị lớn, người trẻ phải cần tới 20-25 năm thu nhập. Con số này cho thấy tỷ lệ giá nhà/thu nhập ở Việt Nam thuộc nhóm rất cao, rất khó tiếp cận.

Thực tế cũng cho thấy, phần lớn cặp vợ chồng trẻ ở đô thị có thu nhập trung bình 20-30 triệu đồng/tháng đều phải thuê nhà hoặc sống cùng gia đình, rất ít người đủ tích lũy mua nhà thương mại khi chạm ngưỡng 30 tuổi nếu không có sự hỗ trợ tài chính từ gia đình hoặc các chương trình tín dụng ưu đãi.

Ông Hà Quang Hưng cũng thông tin, các khảo sát thị trường bất động sản gần đây cho thấy, người trẻ (khoảng 22-40 tuổi) đang trở thành nhóm khách hàng chủ lực trên thị trường nhà ở, thay thế dần nhóm trung niên.

Khẳng định mong muốn “an cư” của lớp trẻ rất lớn, đặc biệt ở các đô thị lớn, ông ông Hưng dẫn chứng, TP Hồ Chí Minh với hơn 10 triệu dân, trong đó 55% là dân số trẻ, ước tính có khoảng 30% nhóm này (tương đương 1,6 triệu người) có nhu cầu mua nhà ở.

“Đây thực sự là một nguồn cầu khổng lồ đối với thị trường bất động sản. Rõ ràng, nhu cầu sở hữu nhà của người trẻ tại Việt Nam đang ở mức cao chưa từng có, cả về số lượng lẫn tỷ trọng trong cơ cấu người mua nhà”, ông nhấn mạnh.