Truy tìm lô thuốc trào ngược dạ dày giả, người dân hành động khẩn cấp ‘2 không’

Trước yêu cầu khẩn về kiểm tra, xử lý và truy tìm nguồn gốc thuốc giả NEXIUM 40mg – một loại thuốc điều trị dạ dày phổ biến, các chuyên gia cảnh báo mức độ nguy hiểm và khuyến cáo người dân hành động theo nguyên tắc 2 không.

Thuốc giả thiếu hoạt chất

Ngày 23/5, Cục Quản lý Dược (Bộ Y tế) phát công văn khẩn gửi các Sở Y tế, yêu cầu kiểm tra, xử lý và truy tìm nguồn gốc thuốc giả NEXIUM 40mg – một loại thuốc điều trị dạ dày phổ biến. Động thái này được đưa ra sau khi Trung tâm Kiểm nghiệm Thuốc, Mỹ phẩm, Thực phẩm Hà Nội phát hiện mẫu thuốc không đạt tiêu chuẩn chất lượng.

Mẫu thuốc NEXIUM 40mg (chứa hoạt chất Esomeprazole) được lấy tại Nhà thuốc Đức Anh (số 8, đường Huỳnh Thúc Kháng kéo dài, Đống Đa, Hà Nội). Sản phẩm dạng viên nén bao phim, ép vỉ 7 viên, hộp 4 vỉ, mang số lô 23H420, hạn dùng 9/2027. Tuy nhiên, nhãn thuốc không ghi số đăng ký lưu hành, giấy phép nhập khẩu, thông tin cơ sở sản xuất hay nhập khẩu, và thiếu nhãn phụ tiếng Việt.

Kết quả kiểm nghiệm cho thấy hàm lượng Esomeprazole trong mẫu chỉ đạt 6,91 mg, tương đương 17,27% so với hàm lượng công bố. Theo PGS.TS Nguyễn Hữu Đức, nguyên giảng viên Khoa Dược, Đại học Y Dược TPHCM, Esomeprazole là hoạt chất chính giúp giảm axit dạ dày, thường được bác sĩ kê đơn cho các bệnh lý như trào ngược hay loét dạ dày.

“Thuốc giả với hàm lượng hoạt chất không đủ sẽ không mang lại hiệu quả điều trị, thậm chí khiến bệnh nặng thêm, kéo dài thời gian chữa trị, hoặc gây nguy hiểm đến tính mạng,” ông cảnh báo.

PGS Đức cũng nhấn mạnh, thuốc giả có thể chứa các chất không rõ nguồn gốc, tiềm ẩn nguy cơ gây dị ứng, tổn thương gan, thận. Ông đề nghị cơ quan chức năng khẩn trương làm rõ thành phần thực tế của lô thuốc này để cảnh báo người dân.

Hiểm họa khôn lường

Dược sĩ CKI Phạm Ngọc Thảo Uyên, Hội Dược sĩ Bệnh viện TPHCM, khẳng định: “Mọi loại thuốc lưu hành hợp pháp phải trải qua quy trình đăng ký nghiêm ngặt và được Bộ Y tế cấp phép. Sau đó, các cơ sở sản xuất, kinh doanh tiếp tục chịu sự giám sát chặt chẽ từ cơ quan chức năng thông qua kiểm tra định kỳ và đột xuất.”

Việc sử dụng thuốc giả không chỉ vô hiệu trong điều trị mà còn gây hậu quả nghiêm trọng. Với các loại thuốc cần kiểm soát đặc biệt (như thuốc gây nghiện, hướng thần), nếu sử dụng sai cách hoặc không có chỉ định của bác sĩ, người dùng có thể đối mặt với nguy cơ nghiện, rối loạn tâm thần hoặc các tác dụng phụ nguy hiểm.

Để bảo vệ sức khỏe, dược sĩ Thảo Uyên khuyến cáo người dân thực hiện nguyên tắc "2 không":

- Không tự ý mua thuốc kê đơn: Người bệnh cần đến cơ sở y tế uy tín để được bác sĩ thăm khám, đánh giá và kê đơn phù hợp. Việc tự ý mua thuốc khi có triệu chứng có thể dẫn đến sử dụng thuốc giả hoặc không đúng liều lượng.
- Không mua thuốc xách tay hoặc trên sàn thương mại điện tử: Hàng năm, Bộ Y tế xử lý hàng trăm vụ kinh doanh thuốc giả, thuốc nhập lậu, đặc biệt trên các nền tảng mạng xã hội. Thuốc không rõ nguồn gốc thường không đảm bảo chất lượng và an toàn.

Cục Quản lý Dược đã yêu cầu các Sở Y tế tăng cường kiểm tra, giám sát các cơ sở kinh doanh thuốc, đồng thời kêu gọi người dân nâng cao cảnh giác, báo cáo ngay khi phát hiện dấu hiệu thuốc không rõ nguồn gốc.