Trường đại học bàn về điều chỉnh chiến lược kinh tế cho Việt Nam

Hội thảo thu hút đông đảo chuyên gia, diễn giả tham gia.

Tại tọa đàm đối thoại chính sách với chủ đề “Chính sách thuế quan đối ứng của Hoa Kỳ: Tác động và điều chỉnh chiến lược cho Việt Nam” do Đại học Kinh tế Quốc dân vừa tổ chức, trả lời phỏng vấn báo chí bên lề tọa đàm, GS.TS Tô Trung Thành - Trưởng phòng Quản lí Khoa học, Đại học Kinh tế Quốc dân - cho rằng đã đến lúc phải thực hiện chuyển đổi cấu trúc nền kinh tế, thay vì dựa vào các nguồn lực từ bên ngoài.

GS. Thành cho hay, trong bối cảnh thế giới đầy biến động và kỉ nguyên mới với trật tự thế giới mới, tự do thương mại không còn, Việt Nam cần phải dựa vào nguồn nội tại là khu vực kinh tế tư nhân.

Một số giải pháp được đề xuất như xóa bỏ mọi cản trở để khu vực kinh tế tư nhân phát triển, đặc biệt là tháo gỡ các điểm nghẽn thể chế kinh tế. Hỗ trợ để khu vực kinh tế tư nhân bước vào chuỗi sản xuất toàn cầu để đảm bảo giá trị gia tăng tốt hơn; thúc đẩy khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, phát triển kinh tế số để tạo những động lực mới cho tăng trưởng bền vững.

GS.Thành nhấn mạnh các chính sách, đặc biệt là chính sách tiền tệ cần rất thận trọng để đảm bảo ổn định kinh tế vĩ mô và gia tăng sức chống chịu của nền kinh tế, ưu tiên phát triển hệ thống tài chính lành mạnh; có những giải pháp để tận dụng được khu vực FTA để đa dạng hóa thị trường xuất khẩu; định vị lại, thay đổi cấu trúc chuỗi sản xuất, thu hút FDI chất lượng cao.

TS. Trần Đình Thiên khẳng định, Nghị quyết 68 của T.Ư về phát triển kinh tế tư nhân mang tính đột phá. Bởi lâu nay, kinh tế tư nhân bị o ép, không muốn lớn…do bị trói buộc bởi cơ chế chính sách. Nghị quyết 68 được coi là động lực thay đổi quan trọng nhất đối với kinh tế tư nhân từ trước đến nay.

TS Trần Đình Thiên nhận định về vai trò của kinh tế tư nhân.

"Có thể nói Nghị quyết 68 có vai trò quan trọng để thay đổi thái độ, thay đổi chính sách, thay đổi cơ chế đối với khu vực kinh tế cực kì quan trọng này. Chúng ta đang chờ đợi một tương lai", ông Thiên nói.

Tuy nhiên, theo TS. Trần Đình Thiên, khi thừa nhận kinh tế tư nhân quan trọng nhất cũng đồng nghĩa nhận ra rằng họ đang rất vất vả, khó khăn, đang rất yếu. Khi Đảng, Nhà nước đặt kì vọng, mong muốn như thế, phải làm sao để lực lượng đó lớn lên, xứng tầm với việc họ phải làm.

Hệ thống chính sách lâu nay tạo ra nhiều rủi ro đặc biệt cho doanh nghiệp. Thuận lợi hiện nay là các Nghị quyết 68, Nghị quyết 57 (phát triển khoa học công nghệ) đưa ra đồng thời với những thay đổi hàng loạt về chính sách như sắp xếp lại bộ máy, giảm đầu mối xin - cho, chi phí giao dịch giảm… đây là những nội dung có tính chất giải phóng. Hoặc tới đây có những chính sách để hỗ trợ kinh tế tư nhân đúng vai trò. Bản chất của sự thay đổi này là chuyển sang kinh tế thị trường, trong đó kinh tế tư nhân bình đẳng, được tự do kinh doanh như mọi thành phần kinh tế khác.

PGS.TS Tạ Văn Lợi - Hiệu trưởng Trường Kinh doanh, Đại học Kinh tế Quốc dân - cho rằng trong bối cảnh hiện tại, Việt Nam cần điều chỉnh chiến lược phát triển kinh tế toàn diện với tầm nhìn dài hạn, xác định rõ các ngành công nghiệp mũi nhọn để tập trung đầu tư.

Trong tương lai, nhiều ngành nghề và dịch vụ đơn giản sẽ bị loại bỏ do việc chuyển đổi số và công nghệ robot, tự động hóa, trí tuệ nhân tạo (AI). Vì vậy, nên đề xuất chọn công nghệ bán dẫn, AI, phần mềm, kinh tế số, hạt nhân, vật liệu mới để mở cửa cho doanh nghiệp Hoa Kỳ vào Việt Nam.

Ông cũng đề xuất, việc khuyến khích kinh tế tư nhân phát triển; thay đổi cách tiếp cận về quan hệ thương mại, đầu tư từ thế bị động sang chủ động và cần có sự cân bằng cả hai chiều, sẽ đạt lợi ích tối ưu hơn.