Trung Quốc tiếp tục tăng sức ép, Mỹ rút hệ thống tên lửa khỏi Nhật

Bắc Kinh ngày 18-11 lại một lần nữa lên tiếng “phản đối mạnh mẽ” và yêu cầu Tokyo rút phát ngôn liên quan đến Đài Loan. Cùng ngày, Mỹ bất ngờ rút hệ thống tên lửa tầm trung Typhon khỏi Nhật Bản.

Trung Quốc tiếp tục phản đối

Theo Hãng tin Reuters, ngày 18-11, ông Masaaki Kanai - quan chức phụ trách các vấn đề châu Á - châu Đại Dương thuộc Bộ Ngoại giao Nhật Bản - đã làm việc với ông Liu Jinsong, quan chức cấp cao của Bộ Ngoại giao Trung Quốc.

Tại cuộc họp, Trung Quốc đã bày tỏ tiếp tục "phản đối mạnh mẽ" với Nhật Bản liên quan đến phát biểu của Thủ tướng Takaichi về vấn đề Đài Loan.

Ngoài ra trong buổi họp báo thường kỳ cùng ngày, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Mao Ninh cho biết Bắc Kinh đã yêu cầu Tokyo rút lại phát ngôn của Thủ tướng Takaichi, cho rằng đây là sự can thiệp vào vấn đề nội bộ liên quan đến Đài Loan.

Tuy nhiên phía Nhật hiện vẫn đang từ chối rút lại phát biểu. Chính phủ Nhật khẳng định chính sách về Đài Loan trước nay đều không thay đổi.

Tokyo cũng cảnh báo công dân Nhật đang sống tại Trung Quốc thận trọng hơn, tránh nơi đông người và lưu ý ứng xử trong các tương tác hằng ngày. Đại sứ quán Nhật tại Bắc Kinh cũng khuyến nghị người dân nâng cao cảnh giác, tránh đi một mình và đặc biệt cẩn trọng khi đi cùng trẻ nhỏ.

Mỹ rút hệ thống tên lửa khỏi Nhật

Giữa lúc căng thẳng Nhật - Trung tiếp tục gia tăng, truyền thông Nhật Bản đưa tin Mỹ đã rút hệ thống phóng tên lửa tầm trung Typhon khỏi căn cứ không quân Thủy quân lục chiến Mỹ tại thành phố Iwakuni (tỉnh Yamaguchi).

Theo báo Chosun Daily, ngày 17-11, Bộ Quốc phòng Nhật Bản xác nhận đã thông báo với chính quyền thành phố Iwakuni rằng việc rút hệ thống Typhon - vốn được đưa tới Nhật Bản để phục vụ cuộc tập trận chung Mỹ - Nhật "Resolute Dragon 2025" - đã hoàn tất.

Hệ thống Typhon cho phép phóng tên lửa hành trình Tomahawk và tên lửa phòng không SM-6 từ mặt đất thay vì từ tàu chiến, được xem là bước mở rộng đáng kể năng lực tấn công tầm xa của Mỹ và đồng minh tại khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương.

Việc Typhon xuất hiện tại Iwakuni hồi tháng 9 đánh dấu lần đầu tiên Mỹ triển khai năng lực tác chiến tầm trung (MRC) trên lãnh thổ Nhật Bản. Khi đó giới phân tích cho rằng Washington muốn mở rộng khả năng răn đe Trung Quốc trong các kịch bản xung đột.

Thời điểm đó, Bắc Kinh yêu cầu Mỹ phải rút Typhon ngay lập tức, gọi đây là "mối đe dọa nghiêm trọng đối với an ninh khu vực", trong khi Nga cũng lên tiếng chỉ trích, cho rằng Washington "gây bất ổn" khi đưa vũ khí tầm trung vào Đông Á.

Ban đầu, Bộ Quốc phòng Nhật Bản khẳng định Typhon chỉ được triển khai "tạm thời" và sẽ rút đi trong vòng một tuần sau khi cuộc tập trận kết thúc. Tuy nhiên hệ thống này vẫn hiện diện tại Iwakuni ít nhất đến ngày 10-11.

Hiện chưa rõ việc Mỹ rút Typhon đúng vào thời điểm này là theo lịch trình ban đầu hay vì những lý do khác. Hãng tin TASS của Nga dẫn ý kiến của người dân địa phương tại Nhật cho rằng động thái này có thể liên quan đến tình trạng chính phủ liên bang Mỹ đóng cửa.