Trung Quốc lên tiếng về nỗ lực của Nga, Mỹ để giải quyết xung đột Ukraine

Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Mao Ning. (Ảnh: Reuters)

Bình luận về cuộc điện đàm mới nhất giữa Tổng thống Nga Vladimir Putin và người đồng cấp Mỹ Donald Trump hôm 19/5, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Mao Ning khẳng định Bắc Kinh hoan nghênh mọi nỗ lực có lợi cho hòa bình.

Theo bà Mao, Trung Quốc ủng hộ đối thoại và đàm phán trực tiếp giữa Nga và Ukraine, hy vọng "thông qua đối thoại và đàm phán, có thể đạt được một thỏa thuận hòa bình công bằng, lâu dài và ràng buộc mà các bên đều chấp nhận”.

Sau cuộc gọi, Tổng thống Mỹ Trump tuyên bố Mátxcơva và Kiev sẽ ngay lập tức bắt đầu đàm phán về lệnh ngừng bắn. Trong khi đó, Tổng thống Nga Putin cho biết nước này sẽ làm việc với phía Ukraine để soạn thảo bản ghi nhớ về một hiệp ước hòa bình tiềm năng trong tương lai.

Khi được yêu cầu bình luận về vai trò của Trung Quốc trong việc giúp làm trung gian giải quyết xung đột Ukraine, bà Mao cho biết Bắc Kinh "sẵn sàng làm việc với cộng đồng quốc tế, theo mong muốn của các bên liên quan, để tiếp tục đóng vai trò xây dựng trong việc giải quyết cuộc khủng hoảng và đạt được hòa bình lâu dài".

Trung Quốc ủng hộ một giải pháp hòa bình cho cuộc xung đột Nga - Ukraine kể từ khi căng thẳng leo thang vào năm 2022. Nước này cũng chỉ trích các lệnh trừng phạt đơn phương của phương Tây đối với Nga, và cho rằng sự mở rộng của Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) đã châm ngòi cho cuộc khủng hoảng. Năm 2023, Bắc Kinh đã đưa ra đề xuất gồm 12 điểm về cách giải quyết xung đột thông qua một giải pháp chính trị tôn trọng thực tế trên thực địa. Đề xuất được Mátxcơva đón nhận tích cực.

Đầu tháng này, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình cũng lên tiếng ủng hộ việc đạt được một giải pháp công bằng và lâu dài cho cuộc khủng hoảng Ukraine, thúc đẩy một "khái niệm an ninh toàn cầu toàn diện, hợp tác và bền vững". Ông nhấn mạnh rằng “những lo ngại hợp lý về an ninh của tất cả các quốc gia cần được xem xét nghiêm túc, và nguyên nhân gốc rễ của cuộc khủng hoảng cần phải được loại bỏ”.

Chuyên gia Trung Quốc nói gì?

Tờ Hoàn cầu Thời báo dẫn lời chuyên gia Trung Quốc cho biết, cuộc gọi giữa ông Trump và ông Putin thể hiện thiện chí của cả hai bên trong việc tham gia đàm phán trực tiếp để giải quyết xung đột Nga - Ukraine, bất chấp sự khác biệt đáng kể trong kỳ vọng của họ về kết quả.

Nga chưa đặt ra mốc thời gian cụ thể cho thỏa thuận ngừng bắn, cho thấy họ sẵn sàng đàm phán theo tốc độ của riêng mình. Trong khi đó, Ukraine muốn gây áp lực lên Mỹ bằng cách bày tỏ sự thất vọng khi đàm phán không có tiến triển, Giáo sư Cui Hongjian tại Học viện Quản trị Khu vực và Toàn cầu thuộc Đại học Ngoại ngữ Bắc Kinh nhận định. Các nhà lãnh đạo châu Âu cũng đã nhất trí tăng cường áp lực lên Nga thông qua các lệnh trừng phạt, tờ Guardian đưa tin, trích lời Thủ tướng Đức Friedrich Merz.

Không có gì ngạc nhiên khi Nga vẫn tiếp tục duy trì lập trường lâu nay của nước này. Mátxcơva tin rằng cuộc khủng hoảng Ukraine không thể tách rời khỏi sự bành trướng liên tục về phía đông của NATO kể từ khi Chiến tranh Lạnh kết thúc. Sự bành trướng này tạo ra áp lực đối với không gian chiến lược của Nga, học giả Cui Heng từ Viện trao đổi quốc tế SCO nói với Hoàn cầu Thời báo.

"Do đó, Nga luôn nhấn mạnh việc giải quyết xung đột với Ukraine phải song hành với việc tái thiết kiến ​​trúc an ninh châu Âu, một lời kêu gọi phù hợp với logic an ninh quốc gia của họ”.

Trong suốt quá trình đàm phán, châu Âu rất muốn tránh bị Mỹ và Nga gạt ra ngoài lề, đồng thời hy vọng sẽ đảm bảo được vị trí của mình tại bàn đàm phán. Tuy nhiên, ít nhất là dựa trên các cuộc gọi điện đàm hôm 19/5, có thể thấy châu Âu vẫn chưa đạt được mục tiêu này, ông Cui Heng lưu ý.