Trẻ có EQ thấp thường “thích” nói 3 câu này: Nếu con bạn có đủ, hãy giúp con thay đổi ngay

Nhiều cha mẹ thường chú trọng dạy con thông minh, học giỏi mà quên rằng những câu nói tưởng chừng vô hại lại là dấu hiệu cảnh báo sớm về trí tuệ cảm xúc thấp ở trẻ.

EQ (trí tuệ cảm xúc) đóng vai trò quan trọng trong sự phát triển toàn diện của trẻ. Không chỉ giúp trẻ hiểu và kiểm soát cảm xúc của bản thân, EQ còn ảnh hưởng lớn đến khả năng giao tiếp, ứng xử và thành công trong học tập lẫn cuộc sống sau này. Một đứa trẻ có EQ cao thường biết đồng cảm, kiểm soát cảm xúc tiêu cực, biết lắng nghe và giải quyết vấn đề một cách linh hoạt.

Ngược lại, trẻ có EQ thấp thường bộc lộ qua lời nói và hành vi thiếu kiểm soát, dễ thất vọng, và đặc biệt là hay nói những câu thể hiện sự tiêu cực hoặc đổ lỗi. Dưới đây là 3 câu nói phổ biến mà những trẻ có EQ thấp thường hay lặp lại – nếu con bạn có đủ cả ba, đó có thể là tín hiệu cần can thiệp sớm để điều chỉnh và hướng dẫn con phát triển trí tuệ cảm xúc lành mạnh hơn.

1. “Bố/mẹ không làm gì được con hết"

Nếu trẻ thường xuyên lặp lại câu nói này với thái độ thách thức, chống đối hoặc không hợp tác, điều đó có thể cho thấy trẻ đang gặp vấn đề về trí tuệ cảm xúc. Một trong những dấu hiệu dễ nhận biết nhất ở trẻ có EQ thấp là sự thiếu tôn trọng với người lớn – đặc biệt là với chính cha mẹ. Khi trẻ thường xuyên nói năng hỗn hào, trịch thượng hoặc xem việc xúc phạm người lớn là điều bình thường, điều đó cho thấy trẻ chưa phát triển được ý thức về giới hạn và vai trò trong các mối quan hệ.

Lâu dần, trẻ có thể hình thành tâm lý "cái tôi" quá lớn, cho rằng bản thân là trung tâm, và không cần lắng nghe hay tôn trọng ai khác. Nếu những hành vi này không được cha mẹ điều chỉnh kịp thời, tính cách của trẻ sẽ dần biến đổi theo hướng tiêu cực, dễ trở nên ngang bướng, chống đối và khó hòa nhập với tập thể khi trưởng thành.

Lúc này, thay vì tỏ ra giận dữ hay la mắng, cha mẹ hãy tìm cơ hội khi con bình tĩnh để trao đổi lại. Từ đó, giúp con nhận thức được tác động từ lời nói và học cách diễn đạt cảm xúc tích cực hơn.

2. “Có thế mà cũng không làm được!”

Thay vì cố gắng hiểu lý do người khác không làm được, nhiều đứa trẻ lại tỏ thái độ khó chịu, chê bai hoặc coi thường với câu nói: “Có thế mà cũng không làm được!”. Điều này cho thấy trẻ chưa phát triển khả năng đặt mình vào vị trí người khác – một kỹ năng quan trọng của trí tuệ cảm xúc. Câu nói này đôi khi cũng phản ánh sự thiếu kiên nhẫn, không biết cách hỗ trợ hoặc động viên người khác vượt qua khó khăn.

Khi nghe trẻ nói câu này, cha mẹ cần nhẹ nhàng can thiệp, giúp con phát triển sự đồng cảm, hiểu người và hiểu chính mình. Bên cạnh đó, cha mẹ cũng Hãy tránh chê bai người khác trước mặt con, đặc biệt là những câu phán xét kiểu: “Làm vậy mà cũng sai!”, “Việc dễ thế mà không xong!”...

3. “Đó không phải là việc của con" 

Trong những tình huống cần sự hỗ trợ, nhiều trẻ có xu hướng viện cớ để thoái thác, thậm chí tỏ thái độ mè nheo hay làm mình làm mẩy để được người khác làm thay. Điều này phần nào có thể hiểu được, bởi ở giai đoạn này, trẻ vẫn chưa nhận thức đầy đủ về tinh thần trách nhiệm, phép tắc ứng xử hay sự chủ động trong cuộc sống.

Tuy nhiên, khi trẻ thẳng thừng nói câu “Đó không phải là việc của con”, cha mẹ cần đặc biệt lưu tâm. Đây không đơn thuần là sự từ chối, mà có thể là dấu hiệu của EQ thấp, phản ánh sự thiếu linh hoạt trong cảm xúc và hành vi. Thay vì thể hiện sự chia sẻ, thấu hiểu hay cân nhắc hành động phù hợp với hoàn cảnh, trẻ chọn cách né tránh và đùn đẩy trách nhiệm.

Nếu cha mẹ dễ dàng bỏ qua hoặc bao biện rằng "con còn nhỏ", trẻ sẽ dần hình thành thói quen trốn tránh nghĩa vụ, không muốn đóng góp cho tập thể và khó hòa nhập trong môi trường học đường. Về lâu dài, điều này có thể ảnh hưởng đến cách trẻ xây dựng các mối quan hệ – trở thành người chỉ biết nghĩ cho bản thân và thiếu sự cảm thông với người khác.

Trí tuệ cảm xúc không phải là thứ trẻ có sẵn – nó được nuôi dưỡng mỗi ngày qua môi trường sống, sự hướng dẫn và tình cảm của cha mẹ. Nếu bạn nhận thấy con thường xuyên nói những câu như trên, đừng vội lo lắng hay gắn nhãn "EQ thấp", mà hãy xem đó là cơ hội để đồng hành và dạy con cách hiểu – kiểm soát – và làm chủ cảm xúc. Những lúc này, cha mẹ càng thấu hiểu, càng bình tĩnh thì con càng có cơ hội để phát triển toàn diện hơn.

(Theo Sohu)