Tranh luận việc học sinh hư, cá biệt tái diễn vi phạm chỉ bị kiểm điểm

Kỷ luật học sinh vi phạm là chủ đề nhạy cảm, đòi hỏi cân bằng giữa nghiêm khắc và nhân văn. Thông tư 19 của Bộ GD-ĐT bỏ hình thức đình chỉ học, khiến nhiều ý kiến băn khoăn, tranh luận nếu tái phạm không lẽ chỉ dừng ở mức kiểm điểm?

Từ ngày 31/10/2025, Thông tư 19 về khen thưởng và kỷ luật học sinh chính thức có hiệu lực. Quy định mới bỏ hoàn toàn việc đình chỉ học, thay bằng các biện pháp mang tính giáo dục như nhắc nhở, yêu cầu xin lỗi, phê bình hoặc viết bản kiểm điểm. Bộ GD-ĐT khẳng định, quy định nhằm hướng tới mục tiêu giáo dục, giúp học sinh tự nhận thức, tiến bộ chứ không đẩy các em ra khỏi môi trường học tập.

Lo ngại kỷ luật thiếu sức răn đe

Ngay sau khi công bố thông tư đã dấy lên nhiều ý kiến trái chiều. Nỗi lo phổ biến nhất là việc thiếu vắng một công cụ răn đe đủ mạnh.

Một độc giả thẳng thắn gửi về VietNamNet: “Giả sử học sinh không chấp hành việc viết bản kiểm điểm thì sao? Lại viết bản kiểm điểm về việc không chấp hành ư?”.

Độc giả Nguyễn Khánh Hiển bày tỏ: Với những trường hợp xúc phạm nhân phẩm, xâm phạm thân thể giáo viên, học sinh mà chỉ viết kiểm điểm thì e rằng hiệu quả giáo dục không có. Nếu các em không chịu viết thì xử lý thế nào?

Phụ huynh Nguyễn Thị Linh chia sẻ kinh nghiệm: "Con tôi ở nhà khi không nghe lời còn phải dùng biện pháp cứng rắn mới hiệu quả. Dạy con mình đã vất vả thế, nói gì đến giáo viên. Phải có hình thức kỷ luật mạnh tay mới làm cho học sinh biết sợ, biết sai và biết sửa". Chị cho rằng trẻ cần uốn nắn nhưng cũng phải cứng rắn.

Cùng ý kiến này, độc giả Huy Hung Ha nhớ lại thời mình đi học: “Thầy cô nào nghiêm khắc thì học sinh càng tập trung, làm bài đầy đủ, học nghiêm túc hơn”. Anh lo ngại rằng việc chỉ nhắc nhở, xin lỗi, viết kiểm điểm sẽ không đủ sức răn đe với học sinh cá biệt, tái phạm nhiều lần.

Là một giáo viên từng có 38 năm đứng lớp, ông Văn Điền Nguyễn chia sẻ: Thời đi dạy, ông từng đánh, mắng học sinh nhiều. Giờ về hưu, mỗi khi gặp học trò cũ, các em thường nói ‘nhờ thầy nghiêm khắc mà em nên người’, nhưng ông vẫn hối hận vì đã dùng roi vọt.

"Hiện nay, nhiều phụ huynh - trong đó có học trò cũ của tôi - than phiền về con cái mình. Tôi thấy học sinh tiểu học, THCS không chào hỏi người lớn, thậm chí cãi lại, chửi bậy khi bị nhắc nhở. Ở gần nhà tôi, học sinh một trường tư thục chửi thề, hút thuốc, nói xấu cả thầy cô lẫn cha mẹ, nếu bị nhắc nhở có thể trả thù. Phải chăng nhà trường không dám kỷ luật nên mới dẫn đến tình trạng này? Nếu không có biện pháp chấn chỉnh, hậu quả sẽ khó lường”.

Nỗi lo kỷ cương trường học bị ảnh hưởng

Một nhóm ý kiến khác bày tỏ lo ngại rằng việc nới lỏng kỷ luật sẽ làm gia tăng bạo lực học đường.

Phụ huynh Liêu Nguyễn cho rằng, nếu mức cao nhất chỉ kiểm điểm học sinh, sẽ có chuyện "nhờn" với thầy cô. Tước đi quyền răn đe của giáo viên, học sinh khó nghe lời, khó nên người.

Độc giả lớn tuổi Hoàng Vũ kể về những trường hợp học sinh “láo lếu, không coi ai ra gì”, khiến giáo viên cảm thấy bất lực. "Điều này không chỉ phá vỡ kỷ cương nhà trường mà còn khiến nhiều em khác sợ hãi, không dám tố cáo người bắt nạt vì lo bị trả thù. Mong ngành giáo dục có giải pháp căn cơ, bảo vệ cả giáo viên lẫn học sinh", ông chia sẻ.

Đồng quan điểm, bạn đọc Việt Nguyễn nhấn mạnh: “Kỷ luật không nghiêm chẳng khác nào ủng hộ cái xấu lộng hành”.

Đề xuất đa dạng biện pháp, tăng phối hợp với gia đình

Độc giả Trần Thu, Hồng Hà đề xuất áp dụng lao động công ích như trực nhật, quét dọn, tưới cây, coi đây là cách để học sinh chịu trách nhiệm với hành vi sai và thấu hiểu luật nhân quả.

Bạn đọc Hoàn Bùi Quốc đề nghị lập “trường chuyên biệt” để giáo dục học sinh cá biệt, vừa bảo đảm quyền học tập, vừa giữ kỷ luật chung.

Có hai con đang học THPT, phụ huynh Huân Đặng cho rằng, với xã hội và thế hệ học sinh như hiện nay, rất cần có thêm các hình thức kỷ luật phù hợp trong nhà trường, các bậc học thì mới giáo dục trẻ đi đúng hướng và trở thành người có ích cho xã hội và đất nước.

Độc giả tự giới thiệu là thẩm phán, tài khoản Khanh, nhận định rằng: Đạo đức một bộ phận thanh thiếu niên xuống cấp do nuông chiều, thiếu giáo dục từ gia đình. Tới trường thì thầy cô bị áp lực thành tích, ngại dư luận nên chỉ "dỗ" mà không dạy. Kỷ luật nhà trường chỉ hiệu quả khi có sự phối hợp nghiêm túc từ phụ huynh.

Trong khi đó, độc giả Pham Phu cho rằng, một nền giáo dục không thể áp dụng cùng một biện pháp với tất cả học sinh. Những em cá biệt, bạo lực cần bị xử lý nghiêm để bảo vệ số đông, còn những em có sự cầu tiến nên được giáo dục bằng sự nhân ái. Nhà trường cần linh hoạt lựa chọn hình thức kỷ luật phù hợp với từng đối tượng để vừa răn đe vừa giáo dục hiệu quả.

Bộ GD-ĐT: Kỷ luật để giáo dục, không phải trừng phạt

Trước những băn khoăn, ông Hoàng Đức Minh, Vụ trưởng Vụ Học sinh, sinh viên (Bộ GD-ĐT), khẳng định Thông tư 19 thay đổi cách tiếp cận: Kỷ luật nhằm giáo dục, không đẩy học sinh ra khỏi trường.

“Đình chỉ học tập hay đuổi học là quyết định hành chính, có nguy cơ đẩy học sinh ra ngoài xã hội, dễ dẫn đến vi phạm pháp luật. Chúng tôi muốn giữ các em trong môi trường giáo dục, phối hợp với gia đình, xã hội để giúp các em tiến bộ”, ông Minh nói.

Ông cũng nhấn mạnh: “Khi vi phạm nghiêm trọng, nhà trường cần phối hợp cơ quan chức năng xử lý theo pháp luật. Kỷ luật mới không có nghĩa là bỏ ngỏ kỷ cương”.

Có thể thấy, Thông tư 19 mang tinh thần nhân văn nhưng để thực sự đi vào cuộc sống cần sự đồng thuận, phối hợp chặt chẽ giữa gia đình - nhà trường - xã hội. Bài toán đặt ra là dung hòa giữa tình thương và kỷ luật để mỗi biện pháp xử lý trở thành bước ngoặt tích cực giúp học sinh trưởng thành.