Tranh cãi về 'cung điện bay' do Qatar tặng Tổng thống Mỹ

Việc Tổng thống Mỹ Donald Trump định nhận máy bay Boeing 747 do Qatar tặng để làm chuyên cơ đang gây nhiều phản ứng trái chiều trên chính trường Mỹ.

Tổng thống Mỹ Donald Trump vừa biện hộ kế hoạch nhận chiếc máy bay Boeing 747-8 do chính phủ Qatar tặng để làm chuyên cơ, sau khi phe Dân chủ và ngay cả một số người vốn ủng hộ ông cũng phản đối việc này.

Phát biểu tại Nhà Trắng hôm 12.5, Tổng thống Mỹ Trump gọi món quà này là "cử chỉ rất tốt đẹp" từ Qatar. "Tôi sẽ không bao giờ từ chối lời đề nghị như vậy. Tôi nghĩ sẽ là một người ngu ngốc khi nói rằng: không, chúng tôi không muốn một chiếc máy bay miễn phí và rất đắt tiền", Đài ABC News dẫn lời ông phát biểu. Ngoài ra, ông Trump nói thêm rằng đó là món quà tặng cho Bộ Quốc phòng Mỹ, đồng thời khẳng định ông không có ý định sử dụng nó sau khi rời nhiệm sở.

Nhiều tranh cãi

Lãnh đạo phe thiểu số tại Thượng viện Chuck Schumer cho rằng việc nhận chiếc máy bay sẽ là một sự vi phạm chưa từng có đối với các chuẩn mực của Mỹ. Bên cạnh đó, tờ The Hill dẫn lời thượng nghị sĩ Jack Reed nhận định việc sử dụng máy bay này "sẽ gây ra rủi ro phản gián rất lớn, bằng cách để nước ngoài tiếp cận các hệ thống và thông tin liên lạc nhạy cảm". "Sự coi thường liều lĩnh đối với an ninh quốc gia và chuẩn mực ngoại giao này báo hiệu một sự sẵn sàng nguy hiểm khi đánh đổi lợi ích của nước Mỹ lấy lợi ích cá nhân", ông chỉ trích.

Ông Ben Shapiro, nhà đồng sáng lập trang Daily Wire và là nhà bình luận chính trị ủng hộ ông Trump, nói rằng nếu tình huống này xảy ra với cựu Tổng thống Joe Biden thì những người thuộc phe bảo thủ, đặc biệt là những người ủng hộ ông Trump, sẽ phản ứng rất mạnh mẽ. Bà Laura Loomer, nhân vật cực hữu thường xuất hiện cạnh ông Trump trong chiến dịch tranh cử năm ngoái, viết một loạt bài đăng trên mạng xã hội X để phản đối, đồng thời chỉ ra mối quan hệ của Qatar với lực lượng Hamas. "Nếu điều này là sự thật thì sẽ là vết nhơ cho chính quyền. Với tư cách là người sẵn sàng lãnh đạn thay ông Trump, tôi rất thất vọng", bà Loomer viết. Người dẫn chương trình Mark Levin của Fox News, người ủng hộ ông Trump và có ảnh hưởng lớn trong giới truyền thông MAGA (Đưa nước Mỹ vĩ đại trở lại), chia sẻ và đồng ý với bài đăng của bà Loomer.

Trước đó, Thư ký báo chí Nhà Trắng Karoline Leavitt cho biết các chi tiết pháp lý về việc nhận máy bay trên đang được hoàn thiện và "bất kỳ khoản quyên góp nào cho chính phủ luôn được thực hiện theo đúng pháp luật".

Kế hoạch trì trệ

Theo tờ The Washington Post, chiếc Boeing 747-8 trên của Qatar, trị giá 400 triệu USD, được đưa đến Sân bay Quốc tế San Antonio (Texas, Mỹ) cách đây 5 tuần. Trước đó, ông Trump đã tham quan chiếc máy bay, được trang trí xa hoa đến mức được gọi là "cung điện bay", khi nó đậu ở Sân bay Quốc tế Palm Beach (Florida, Mỹ) hồi tháng 2.

Trong nhiệm kỳ đầu tiên (2017-2021), ông Trump đã đàm phán với Boeing về việc mua 2 chiếc 747-8 làm cặp Không lực Một, dự kiến bàn giao vào năm 2024. Tuy nhiên, kế hoạch này nhiều lần bị trì hoãn. Hồi tháng 2, một quan chức cấp cao Mỹ cho hay chương trình Không lực Một có thể bị trì hoãn thêm đến năm 2029 hoặc hơn, một phần do các vấn đề về chuỗi cung ứng. Tuy nhiên, một quan chức Không quân Mỹ hôm 8.5 cho hay Boeing đề nghị hoãn bàn giao đến năm 2027. Boeing đã mất hơn 2 tỉ USD cho chương trình Không lực Một trị giá 3,9 tỉ USD.

Ông Trump nhiều lần bức xúc về việc trì hoãn bàn giao cặp máy bay trên, nhằm thay thế cặp Không lực Một vốn dùng từ thời chính quyền cố Tổng thống George H.W. Bush vào thập niên 1990. "Các bạn biết đó, chúng ta có chiếc Không lực Một đã 40 năm tuổi… Nếu các bạn nhìn vào một số nước Ả Rập và máy bay của họ đậu cạnh chiếc của Mỹ, nhìn như nó từ một hành tinh khác", ông so sánh.