Trái đất sẽ nóng vượt ngưỡng an toàn trong bốn năm tới - Báo VnExpress

Thông tin trên được nhóm 130 nhà khoa học công bố trong báo cáo Ngân sách carbon toàn cầu, ngày 13/11.

Theo các nhà khoa học, các quốc gia cần thải dưới mức 170 tỷ tấn CO2 những năm tiếp tới để hạn chế Trái đất nóng vượt ngưỡng 1,5 độ C. Tuy nhiên, với tốc độ gây ô nhiễm hiện tại, họ cho rằng ngưỡng thải này sẽ sớm đạt trong bốn năm tới. Tức là, Trái đất sẽ nóng vượt ngưỡng an toàn vào 2029.

Hạn chế Trái đất nóng hơn 1,5 độ C so với thời tiền công nghiệp là mục tiêu đặt ra trong Thỏa thuận Paris, nhằm ngăn chặn cuộc khủng hoảng khí hậu. Theo các nhà khoa học, việc duy trì trên ngưỡng này trong thời gian dài kéo theo các hiện tượng thời tiết cực đoan, làm tăng số ca tử vong, ảnh hưởng đa dạng sinh học khi mực nước biển dâng cao.

Với lượng khí thải CO2 tiếp tục tăng, GS Pierre Friedlingstein thuộc Viện Hệ thống Toàn cầu Exeter, người đứng đầu nghiên cứu, nói việc hạn chế mức nóng lên toàn cầu dưới 1,5 độ C không còn khả thi.

Tương tự, trong báo cáo ngày 12/11, Cơ quan Năng lượng Quốc tế (IEA) thừa nhận mục tiêu trên đã "ngoài tầm với", khi thế giới đang khát năng lượng và tiếp tục phụ thuộc vào nhiên liệu hóa thạch.

Còn trong báo cáo "Khoảng cách phát thải", Liên Hợp Quốc dự báo nhiệt độ toàn cầu sẽ tăng 2,3-2,5 độ C trong thế kỷ này, nếu các chính phủ thực hiện đúng cam kết mới nhất của họ. Trường hợp các nước đi chệch hướng, nhiệt độ toàn cầu tăng khoảng 2,8 độ C, thậm chí vượt 3 độ C.

15 năm làm việc cho báo cáo "Khoảng cách phát thải", Joeri Rogelj - Giám đốc nghiên cứu tại Viện Grantham (Đại học Hoàng gia London), nói đây là năm đầu tiên họ không tìm ra được bất kỳ hướng đi nào khả thi về mặt kỹ thuật để giữ Trái Đất tăng nhiệt trong ngưỡng an toàn.

Về hậu quả của tình trạng nhiệt độ toàn cầu tăng 2-3 độ C, Rogelj cho rằng tình hình "cực kỳ nguy hiểm" với mọi quốc gia, đặc biệt các nước đang phát triển. Họ phải gánh chịu những tác động tồi tệ nhất của cuộc khủng hoảng khí hậu trong bối cảnh có ít nguồn lực nhất để thích ứng.

Ông chỉ ra những hiện tượng thời tiết và khí hậu cực đoan đã và đang diễn ra mà các quốc gia vẫn chưa thích nghi được, từ vụ cháy rừng chết người ở Mỹ, Canada và châu Âu, những đợt nắng nóng tàn khốc ở Pakistan đến lũ lụt ở Việt Nam. Những hiện tượng trên xảy ra trong bối cảnh nhiệt độ trung bình thế giới tăng 1,4 độ C so với thời tiền công nghiệp.

"Dựa trên những bằng chứng chúng ta thấy, tôi thực sự không coi bất cứ kịch bản nào ở mức tăng nhiệt 2-3 độ C là có thể sống được", Giám đốc nghiên cứu Viện Grantham nhận định.

Nhiệt độ tăng trên 2 độ C có thể gây ra những "điểm bùng phát" khí hậu thảm khốc và không thể đảo ngược trong hệ thống, chẳng hạn sự sụp đổ của nhiều khối băng lớn dẫn đến mực nước biển dâng cao, nhấn chìm các thành phố.

Daniel Swain, nhà khoa học khí hậu tại Đại học Nông nghiệp và Tài nguyên thiên nhiên California, đã xếp mức nóng lên 2-3 độ C là một "thảm họa". "Thế giới ấm thêm 3 độ C sẽ chứng kiến mực nước biển cao hơn hiện tại vài feet, khả năng tồn tại của các siêu đô thị bị đe dọa nghiêm trọng", Swain nói.

Ông thêm rằng khối băng Greenland và Tây Nam Cực sẽ mất ổn định nghiêm trọng, đồng thời thế giới chứng kiến sự xuất hiện thường xuyên và lan rộng của các trận lũ lụt, hạn hán chưa từng có trong lịch sử.

Bảo Bảo (theo Global Carbon Budget, CNN)