Trái cây Việt rộng đường xuất ngoại

Nhiều mặt hàng đón tin vui
Theo Bộ Công thương, từ ngày 10.4, trái bưởi VN được chính thức vào hệ thống Lotte Mart, một trong 5 chuỗi bán lẻ nổi tiếng và quy mô lớn nhất tại Hàn Quốc. Đây là thành quả của quá trình đàm phán mở cửa thị trường cho mặt hàng này từ năm 2018. Đến tháng 4.2024, hai bên mới đạt được sự thống nhất về các điều kiện kỹ thuật nhập khẩu bưởi, và từ tháng 9.2024, bưởi VN chính thức được phép nhập khẩu vào Hàn Quốc.
Đại diện Lotte Mart cho biết sau lô hàng đầu tiên được phân phối tại chi nhánh Lotte Mart Jamsil, sẽ mở rộng phân phối ra các chi nhánh khác. Trái bưởi VN có hương thơm, vị ngọt thanh, hàm lượng vitamin cao và phù hợp với khẩu vị người tiêu dùng Hàn Quốc. Do vậy sản phẩm hứa hẹn có tiềm năng lớn ở thị trường này.
Ông Đặng Phúc Nguyên, Tổng thư ký Hiệp hội Rau quả VN (VINAFRUIT), thông tin: Khách hàng nhiều nước đánh giá bưởi da xanh của VN có chất lượng rất tốt, "ăn đứt" các loại bưởi của những nước khác. Ưu điểm của bưởi da xanh là vừa có màu đỏ tươi rất đẹp mắt, lại vừa có vị thanh, hậu ngọt nên rất dễ ăn và phù hợp khẩu vị của nhiều người. Chính vì vậy tương lai của loại trái cây này rất xán lạn khi có cơ hội xuất sang bất kỳ thị trường nào.
"Hàn Quốc là thị trường giàu tiềm năng nhờ khả năng chi tiêu của người dân rất tốt. Họ cũng là thị trường tiêu thụ mạnh rau quả nói chung vì điều kiện tự nhiên không thuận lợi. Năm ngoái khi căng thẳng biển Đỏ leo thang, cước tàu biển tăng vọt và khó khăn ở khâu vận chuyển, nhiều nhà nhập khẩu rau quả đã chuyển hướng sang nhập hàng từ VN nhờ lợi thế về giao thông. Có nhiều tháng liền, kim ngạch nhập khẩu rau quả của Hàn Quốc vượt qua Mỹ và chỉ đứng thứ 2 sau Trung Quốc. Bản thân tôi cũng nhiều lần khuyến cáo doanh nghiệp VN nên quan tâm nhiều hơn đến thị trường Hàn Quốc cũng như khu vực Đông Bắc Á nói chung. Đó là những thị trường khó nhưng bền vững và ổn định. Cả năm 2024, Hàn Quốc nhập khẩu đến 226 triệu USD rau quả từ VN, tăng 39% so với năm 2023 và chỉ đứng thứ 3 sau thị trường Mỹ với 258 triệu USD", ông Nguyên phân tích.
Theo thống kê của VINAFRUIT, thời gian qua, nhiều mặt hàng trái cây xuất khẩu của VN tăng mạnh. Cụ thể trong 2 tháng đầu năm nay xuất khẩu xoài của VN đạt trên 51 triệu USD, tăng đến 27% so với cùng kỳ năm 2024. Nếu tính chung cả năm 2024, xuất khẩu xoài đạt tới 250 triệu USD, tăng 44% so với năm 2023. Xoài trở thành mặt hàng xuất khẩu quan trọng thứ 5 của rau quả VN.
Tương tự dừa tươi cũng là mặt hàng xuất khẩu đang tăng trưởng mạnh, trong 2 tháng đầu năm 2025 đạt 33 triệu USD, tăng 18% so với cùng kỳ năm trước. Còn trong năm 2024, dừa tươi xuất khẩu đạt 390 triệu USD, tăng 61% so với năm 2023. Xuất khẩu dừa tươi tăng mạnh thời gian gần đây nhờ VN ký được nghị định thư với Trung Quốc. VN hiện là nhà cung cấp dừa lớn thứ ba cho Trung Quốc, với hơn 20% thị phần tại nước này. Bên cạnh Trung Quốc, sản phẩm dừa tươi VN cũng đang xuất khẩu tốt vào nhiều thị trường như EU, Mỹ, Canada và Hàn Quốc.
Hàng nhập dồi dào, giá cạnh tranh
Ở chiều ngược lại, rau quả nhập khẩu tại thị trường nội địa cũng ngày càng phong phú, giá cả cạnh tranh. Siêu thị Lotte Mart ở góc đường Lê Đại Hành và 3 Tháng 2 (Q.10, TP.HCM) dành cho rau quả nhập khẩu một không gian rộng rãi ngay lối vào. Những loại rau quả nhập khẩu với màu sắc rực rỡ thu hút nhiều khách hàng ngay cái nhìn đầu tiên. Đáng chú ý là nhiều sản phẩm có giá rất cạnh tranh với chỉ 40.000 - 50.000 đồng/kg.
Chị Nguyễn Thị Dạ Thảo, một khách quen ở siêu thị này, cho biết: "Gần đây tôi phát hiện nho mẫu đơn Hàn Quốc bán ở đây rất ngon nên thường mua về cho gia đình dùng. Ngoài ra tôi cũng thích thử sản phẩm của các nước khác, đặc biệt là táo và cherry Mỹ. Gia đình chúng tôi vẫn thích các loại trái cây nhiệt đới của VN như dưa hấu, xoài cát, chôm chôm, nhãn, bưởi, sầu riêng… nhưng thỉnh thoảng cũng muốn thay đổi khẩu vị. Những năm gần đây hàng ngoại nhập rất nhiều mà giá ngày càng cạnh tranh nên chúng ta có thêm nhiều sự lựa chọn. Tôi nghĩ đây là sự tích cực mà chúng ta được hưởng khi VN ngày càng hội nhập nhiều hơn với thế giới".
Những năm gần đây, mỗi năm VN xuất khẩu rau quả 5 - 7 tỉ USD, mang lại nguồn thu lớn cho đất nước còn ở chiều ngược lại người tiêu dùng nội địa cũng chi hàng tỉ USD để tiêu thụ hàng ngoại nhập. Ngay trước khi Tổng thống Mỹ Donald Trump chính thức áp thuế đối ứng với các nước, Hiệp hội Ngành hàng các sản phẩm nông sản của Mỹ tại VN phối hợp cùng Food Export USA tổ chức kết nối giao thương giữa các doanh nghiệp Mỹ và nhà mua hàng tiềm năng của VN.
Theo ông Francis Lee, đại diện Hiệp hội Ngành hàng các sản phẩm nông sản của Mỹ tại VN, với biểu thuế nhập khẩu ưu đãi các nước trong WTO (thuế MFN), áp dụng từ ngày 31.3, nhiều mặt hàng Mỹ vào VN được giảm thuế như đùi gà đông lạnh, hạt dẻ cười, hạnh nhân, táo tươi, cherry, nho khô, gỗ, dầu đậu nành… xuống chỉ còn 0 - 5%, là cơ hội giúp hàng Mỹ có giá cạnh tranh hơn trước đây. Phát biểu tại chương trình kết nối tối 2.4 vừa qua, bà Susan Burns, Tổng lãnh sự Mỹ tại TP.HCM, cũng nhấn mạnh: VN là thị trường quan trọng của kinh tế và nông nghiệp Mỹ. Điều quan trọng là người tiêu dùng Việt công nhận sản phẩm Mỹ có chất lượng cao và an toàn nên kỳ vọng phái đoàn thương mại Mỹ sẽ đạt được kết quả cao. Trước đó, vào giữa tháng 3.2025, tại một sự kiện ở Hà Nội, Phó đại sứ Mỹ tại VN Courtney Beale cho hay: VN là thị trường xuất khẩu nông sản lớn thứ 10 của Mỹ với kim ngạch 3,4 tỉ USD.
Theo ông Đặng Phúc Nguyên, trong 3 tháng đầu năm 2025, tuy xuất khẩu rau quả VN gặp khó vì mặt hàng chủ lực sầu riêng giảm mạnh nhưng ở chiều ngược lại kim ngạch nhập khẩu đạt gần 600 triệu USD, tăng đến 21% so cùng kỳ năm 2024. Điều này cho thấy dù kinh tế có khó khăn nhưng người Việt đang mạnh tay chi dùng cho sản phẩm ngoại nhập. Một trong những nguyên nhân là hàng chất lượng tốt và giá cạnh tranh nhờ thuế giảm nhanh. Đặc biệt, trong năm 2024, VN nhập khẩu rau quả từ thị trường Mỹ đạt tới 544 triệu USD, tăng 64% so với năm 2023. Chiều ngược lại, xuất khẩu sang Mỹ đạt 360 triệu USD, tăng 40% so với năm trước.
Thị trường sôi động sẽ thúc đẩy sản xuất, xuất khẩu bền vững
Ông Đỗ Hà Nam, Chủ tịch HĐQT Intimex Group, cho biết: Ngoài xuất khẩu, thời gian qua cũng nhập khẩu nông sản các nước về phân phối ở thị trường nội địa. Ở thị trường Mỹ, đặc biệt là các sản phẩm thịt, mới đây thuế nhập khẩu giảm mạnh và với xu hướng đàm phán này có thể giảm tiếp. Đây sẽ là điều kiện thuận lợi cho hàng hóa các nước vào VN. Về mặt thị trường, người tiêu dùng có thêm nhiều sự lựa chọn. Ở mặt khác cũng là cơ hội để chúng ta cải tiến sản xuất, nâng cao năng suất và chất lượng sản phẩm nội địa. Đó là cơ sở để hàng VN xuất khẩu bền vững hơn trong tương lai.