'Trái cây hạnh phúc' khiến người Nhật khó tính nhất cũng phải mê, Trung Quốc tranh phần nhập khẩu - Việt Nam có sản lượng hơn 2 triệu tấn/năm

Việt Nam đang là nước xuất khẩu lớn thứ 9 toàn cầu ở loại quả này.

Theo thống kê từ Cục Hải quan Việt Nam, tính chung 8 tháng đầu năm 2025, chuối đứng thứ 3 trong nhóm trái cây xuất khẩu của Việt Nam, chỉ sau sầu riêng và thanh long, với kim ngạch 280 triệu USD, tăng hơn 9% so với cùng kỳ năm trước. Riêng tháng 8, loại quả này đem về cho Việt Nam 23,5 triệu USD, tăng 18% so với tháng 8/2024.

Ở nước ta, chuối chiếm hơn 19% tổng diện tích cây ăn trái của Việt Nam hàng năm, có khoảng 155 nghìn ha trồng chuối với sản lượng gần 2,5 triệu tấn một năm. Được mệnh danh là thủ phủ trồng chuối xuất khẩu cả nước, chuối là cây trồng chủ lực của tỉnh Đồng Nai, chiếm hơn 70% diện tích chuối của vùng Đông Nam Bộ.

Hiện nay, phần lớn chuối Việt Nam được xuất khẩu dưới dạng quả tươi, chủ yếu sang Trung Quốc, Hàn Quốc, Nhật Bản và một số nước Trung Đông.

Theo Hiệp hội Rau quả Việt Nam (VINAFRUIT), có 3 nguyên nhân chính khiến quả chuối Việt Nam có sức cạnh tranh tại nhiều thị trường khu vực châu Á, trong đó có thị trường Nhật Bản. Thứ nhất, chất lượng và giá cả cạnh tranh so với quả chuối trong khu vực trong đó có chuối của Philippines. Thứ hai, chúng ta có lợi thế về logistics trong việc vận chuyển. Thứ ba, giống chuối của Việt Nam có khả năng kháng bệnh héo rũ Panama, loại bệnh nguy hiểm đang đe dọa nhiều vùng trồng chuối trên thế giới.

Thống kê thương mại của Nhật Bản cho thấy năm 2024, nước này nhập 33.000 tấn chuối từ Việt Nam, gần gấp 14 lần so với năm 2019. Riêng tháng 7/2025, lượng chuối Việt Nam xuất sang khu vực Tokyo đã tăng hơn gấp đôi so với cùng kỳ năm trước. Lợi thế của chuối Việt Nam còn được củng cố bởi thuế nhập khẩu từ Việt Nam vào thị trường này hiện ở mức 5,4% và sẽ giảm dần xuống 0% vào năm 2028 theo Hiệp định CPTPP, hứa hẹn mở rộng cơ hội cho nông sản Việt tại thị trường khó tính này.

Không chỉ thị trường Nhật Bản, xuất khẩu chuối của Việt Nam sang thị trường Trung Quốc cũng tăng trưởng rất tốt. Chuối Việt Nam đã vượt qua chuối Philippines để chiếm thị phần lớn nhất trong nhập khẩu chuối của Trung Quốc. Từ đầu năm đến nay, chuối Việt Nam đã chiếm gần 50% thị phần nhập khẩu của Trung Quốc nhờ cải thiện chất lượng, mẫu mã và lợi thế logistics. 

Với thị trường Trung Quốc, chuối là một trong những trái cây ưa thích, là món ăn tráng miệng phổ biến của người tiêu dùng Trung Quốc. Đây cũng là nguyên liệu để chế biến nhiều món ăn khác như bánh, mứt;…. 

Hàn Quốc cũng là một điểm đến quan trọng. Theo Hiệp hội Rau quả Việt Nam, trong tháng 6/2025, chuối là loại trái cây mang lại giá trị xuất khẩu cao nhất tại thị trường này, vượt qua cả xoài, thanh long, dưa hấu… 

Chuối hiện là một trong những loại cây chiến lược của Công ty CP Hoàng Anh Gia Lai, nơi ông Đoàn Nguyên Đức (bầu Đức) làm Chủ tịch HĐQT. Diện tích chuối của Hoàng Anh Gia Lai đã đạt 7.000 ha, là mặt hàng mang lại doanh thu chính, giúp doanh nghiệp vượt qua giai đoạn khó khăn. Theo bầu Đức, ưu điểm của cây chuối là có thể sản xuất ở quy mô công nghiệp, ít phải cạnh tranh với nông dân nhỏ lẻ, dễ bảo quản, vận chuyển và xuất khẩu chính ngạch sang Trung Quốc bằng đường tàu biển với chi phí thấp.

Năm 2024, chuối mang về cho Việt Nam 378 triệu USD từ xuất khẩu, tương ứng khoảng 2.400 USD/ha. Các chuyên gia kỳ vọng ngành hàng chuối Việt Nam có thể vươn lên đạt giá trị xuất khẩu 4 tỷ USD trong thời gian tới, cao hơn gần 10 lần hiện nay.

Chuối rất bổ dưỡng, chứa nhiều chất xơ, kali, vitamin và carbohydrate, là nguồn cung cấp năng lượng tự nhiên rất tốt cho cơ thể.

Thậm chí, chuối được mệnh danh là “siêu thực phẩm” đầu tiên, được Hiệp hội Y khoa Hoa Kỳ vào đầu thế kỷ 20 xác nhận là thực phẩm sức khỏe cho trẻ em và điều trị bệnh celiac. Bên cạnh đó, loại quả này còn được mệnh danh là “trái cây hạnh phúc” bởi giàu dinh dưỡng, tác dụng giảm áp lực, bớt căng thẳng.