Trả hết nợ ngân hàng, có bắt buộc phải giải chấp sổ đỏ?

Giải chấp sổ đỏ là bước cuối cùng trong quá trình vay thế chấp, giúp người vay khôi phục toàn quyền sử dụng, chuyển nhượng tài sản sau khi đã hoàn tất nghĩa vụ tài chính với ngân hàng. Vậy quy trình giải chấp diễn ra như thế nào?

Dù pháp luật chưa có định nghĩa chính thức về "giải chấp sổ đỏ", thuật ngữ này thường được hiểu là thủ tục xóa đăng ký thế chấp quyền sử dụng đất tại cơ quan có thẩm quyền. Theo điểm b khoản 1 Điều 20 Nghị định 99/2022/NĐ-CP, khi bên vay đã hoàn tất nghĩa vụ trả nợ, tài sản thế chấp sẽ được xóa đăng ký, tức là được "giải chấp".

Hồ sơ cần chuẩn bị

Người có nhu cầu giải chấp sổ đỏ cần nộp hồ sơ tại Văn phòng đăng ký đất đai hoặc chi nhánh trực thuộc. Theo Điều 33 Nghị định 99/2022/NĐ-CP, hồ sơ bao gồm:

- Phiếu yêu cầu xóa đăng ký thế chấp theo Mẫu số 03a (01 bản chính);

- Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (bản gốc);

- Nếu người nộp hồ sơ không phải là bên nhận thế chấp, cần bổ sung một trong các loại giấy tờ sau:

- Văn bản đồng ý xóa đăng ký của bên nhận thế chấp;

- Xác nhận đã thanh lý hợp đồng hoặc giải chấp;

- Hợp đồng chuyển nhượng tài sản đảm bảo hợp pháp (nếu có);

- Văn bản xác nhận kết quả thi hành án (nếu liên quan).

Ngoài ra, trong một số trường hợp, người nộp hồ sơ cần bổ sung các giấy tờ liên quan đến đại diện ủy quyền, miễn phí/lệ phí, hoặc tài liệu chứng minh có quyền đại diện cho các đồng sở hữu.

Cách thức và thời hạn giải quyết

Người dân có thể nộp hồ sơ giải chấp bằng một trong các hình thức sau:

- Đăng ký trực tuyến;

- Nộp hồ sơ trực tiếp;

- Gửi qua bưu chính hoặc email (nếu được chấp nhận).

Thời hạn giải quyết hồ sơ:

- Trường hợp hồ sơ hợp lệ và được nộp trước 15h: giải quyết trong ngày;

- Nếu nộp sau 15h hoặc cần xác minh thêm: xử lý trong tối đa 3 ngày làm việc;

- Thời gian chờ do thiên tai, dịch bệnh hoặc lỗi kỹ thuật sẽ không tính vào thời hạn xử lý.

Khi hoàn tất, Văn phòng đăng ký đất đai sẽ cập nhật việc xóa đăng ký thế chấp trên hệ thống và trả lại sổ đỏ cho người sử dụng đất, lúc này tài sản chính thức được giải phóng khỏi nghĩa vụ bảo đảm.

Thủ tục giải chấp sổ đỏ tuy không quá phức tạp nhưng đòi hỏi người dân phải nắm rõ thành phần hồ sơ và quy trình cụ thể. Việc hoàn thiện sớm thủ tục không chỉ giúp chủ tài sản dễ dàng thực hiện các giao dịch tiếp theo mà còn tránh những vướng mắc pháp lý về sau.