TP.HCM sẽ có những thay đổi lớn về chọn cán bộ: Chọn người cho công việc, dân chủ và không bảo thủ

Tại hội nghị Thành ủy TP.HCM ngày 15-9, Bí thư Thành ủy Trần Lưu Quang cho biết sắp tới TP sẽ có những thay đổi lớn về công tác cán bộ dựa trên những nguyên tắc: chọn người cho công việc, lắng nghe, dân chủ và không bảo thủ.
Trước đó, trao đổi với Tuổi Trẻ, PGS.TS Trần Đình Thiên - nguyên viện trưởng Viện Kinh tế Việt Nam, thành viên Hội đồng Tư vấn chính sách của Thủ tướng - nhấn mạnh sau sáp nhập, TP.HCM có khối lượng công việc khổng lồ đòi hỏi phải đổi mới cách làm, chọn đúng người và giao đúng việc.
Tuổi Trẻ trân trọng giới thiệu các ý kiến chuyên gia xung quanh việc chọn cán bộ cho TP.HCM thời kỳ mới.
- PGS.TS VŨ TUẤN HƯNG (viện trưởng Viện Khoa học xã hội vùng Nam Bộ):
Tôi đồng tình với nguyên tắc tìm người phù hợp công việc
TP.HCM sau khi hợp nhất đã trở thành một đại đô thị, cần có cách thức mới trong quản lý, quản trị và phương pháp phối hợp thực hiện công việc của đội ngũ. Tôi đồng tình với nguyên tắc lựa chọn cán bộ của Bí thư Trần Lưu Quang là "tìm người phù hợp với công việc".
Rõ ràng, quá trình sắp xếp lại bộ máy trong thời gian ngắn, sáp nhập hầu như theo phương pháp cơ học thì khó có thể bố trí được người phù hợp ngay với công việc. Quá trình vận hành bộ máy mới sẽ bộc lộ được sở trường, kinh nghiệm, khả năng đáp ứng công việc thực tiễn của từng người. Việc sắp xếp lại cán bộ sau một thời gian vận hành bộ máy mới là rất bình thường và cần thiết.
Nhiều cán bộ, lãnh đạo từ quận huyện, sở ngành được bố trí về phường, xã, có người đáp ứng tốt, có người không phù hợp thì có thể đề đạt điều chuyển công tác đến những vị trí phù hợp với năng lực, kinh nghiệm của họ hơn.
Thực tiễn cũng thấy rằng việc sắp xếp trong thời gian ngắn, sắp xếp cơ học chưa dựa theo nhu cầu thực tiễn của từng nơi cũng dẫn đến thực trạng cán bộ "vừa thừa vừa thiếu", việc này cũng đã được lãnh đạo TP.HCM nhìn nhận thời gian qua. Nhiều sở ngành đang dư cán bộ, nhất là cán bộ lãnh đạo, phường xã thì liên tục ý kiến về thiếu cán bộ chuyên môn. Do đó chắc chắn phải có sự cơ cấu lại đội ngũ dựa trên nhu cầu thực tiễn. Phường, xã bây giờ có quy mô và thẩm quyền lớn hơn, cán bộ cũng phải được bố trí phù hợp.
TP.HCM cần có các chính sách động viên, luân chuyển cán bộ về địa phương phù hợp trên tinh thần "cán bộ phục vụ và cống hiến", có đủ năng lực, sở trường, kinh nghiệm để đáp ứng công việc thực tiễn của địa phương đó. Cần quan tâm chính sách đánh giá, đãi ngộ cán bộ và tạo điều kiện cho các cán bộ có năng lực, dám nghĩ dám làm, có mô hình đột phá, có cơ hội phát triển.
Tôi cho rằng TP.HCM không nên bố trí nhân sự cứng nhắc nơi nào cũng giống nơi nào, cào bằng. Ở phường tập trung phát triển công nghiệp thì phải có đội ngũ chuyên môn về công nghiệp. Ở các phường phát triển mạnh về thương mại, dịch vụ, thường xuyên tổ chức các sự kiện đông người thì phải được bố trí nhiều hơn lực lượng đảm bảo an ninh trật tự. Lãnh đạo TP.HCM nên vận dụng các cơ chế chính sách đặc thù để linh hoạt trong việc cơ cấu đội ngũ phù hợp với thực tiễn của từng nơi.
Nên có cơ chế biệt phái, điều phối linh hoạt cán bộ. Những địa bàn phát sinh nhiều nhiệm vụ, khối lượng công việc tăng đột biến thì phải được tăng cường ngay cán bộ có kinh nghiệm, chuyên môn hỗ trợ trong 3-6 tháng. Việc này đảm bảo không làm phát sinh biên chế theo chỉ tiêu được giao nhưng vẫn giải quyết linh động được công việc.
Vấn đề cần quan tâm nữa là phải tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin để giảm tải công việc, tăng hiệu quả quản lý điều hành. Đây cũng là mục tiêu được Bộ Chính trị đề cập trong việc tăng cường công nghệ trong tinh gọn và nâng cao hiệu lực, hiệu quả hoạt động của bộ máy.
- Ông ĐỖ PHÚ TRẦN TÌNH (viện trưởng Viện phát triển chính sách, Đại học Quốc gia TP.HCM):
Chuyển áp lực thành động lực
Khó khăn nhất trong công tác sắp xếp bộ máy ở các địa phương là thực hiện trong thời gian quá ngắn, không đủ thời gian bố trí cán bộ phù hợp nhất cho từng nơi, từng đơn vị. Kết quả là cấp sở, ngành thì phát sinh các việc giấy tờ nhiều hơn, ở cấp cơ sở thì nhiều vị trí việc làm chồng lấn, tiêu chuẩn chức danh thay đổi dẫn tới dôi dư cục bộ và thiếu chuyên môn ở các khâu nóng như địa chính - xây dựng, hộ tịch - cư trú, an sinh...
Một số cán bộ chịu áp lực điều chuyển, thay đổi nơi làm việc, đường xa hơn, quy trình đánh giá mới chưa hoàn thiện nên động lực và sự gắn kết giảm. Ngoài ra áp lực về hành chính, thanh tra và báo cáo dồn dập vào cấp phường, xã cũng khiến cho cán bộ xã phường bị áp lực nhiều do chưa quen với cách vận hành của công việc.
Sau một thời gian vận hành bộ máy mới, việc tái cấu trúc lại đội ngũ cán bộ rất cần thiết. Phải lựa chọn được cán bộ phù hợp với từng vị trí việc làm, quan trọng phải có tư duy đổi mới, dám nghĩ dám làm, dám đột phá để thực hiện mục tiêu đột phá phát triển TP.HCM trong giai đoạn mới.
Về giải pháp, TP.HCM cần kiểm kê lại năng lực và khối lượng theo hướng lập "bản đồ năng lực" từng người (kỹ năng, chứng chỉ, kinh nghiệm) đối chiếu với danh mục dịch vụ công tại cơ sở. Tái phân bổ nhân sự theo hướng chuyển "gói việc" kèm người. Nghiên cứu ưu tiên đưa viên chức hành chính từ sở ngành về "điểm nóng" cấp phường xã theo mô hình điều động.
Đồng thời tiếp tục rà soát các đầu việc trùng lặp, chuẩn hóa biểu mẫu, áp dụng chữ ký số, trung tâm dịch vụ dùng chung để "giải phóng" cấp phường, xã quá nhiều việc sự vụ. Mọi sắp xếp phải đi cùng truyền thông nội bộ, cần có chính sách quan tâm về mặt vật chất và tinh thần đến lãnh đạo các phường, xã và bộ phận một cửa, không "đẩy khó xuống cơ sở" mà đẩy nguồn lực xuống. Khi "dòng người - dòng việc - dòng tiền" cùng chảy đúng hướng, áp lực sẽ chuyển thành động lực.
- TS VÕ KIM CƯƠNG (nguyên phó Kiến trúc sư trưởng TP.HCM):
Lựa chọn đúng người, đúng sở trường
Trong hành trình kiến thiết, xây dựng TP.HCM mới, lãnh đạo TP giữ vai trò "tổng công trình sư" chỉ huy toàn diện trên mọi lĩnh vực. Tuy nhiên mỗi công trình, mỗi ngành đều đòi hỏi có nhân tài đồng hành. Điều quan trọng nhất là lựa chọn đúng người, đúng sở trường để tham mưu cho lãnh đạo, bảo đảm triển khai hiệu quả.
Hiện nay TP.HCM đang có rất nhiều công trình, dự án bao gồm cả hạ tầng, cảng biển, đường sắt có công nghệ rất phức tạp. Do vậy TP cần tiếp tục thu hút thêm nhân tài cùng chung tay đóng góp, bao gồm chuyên gia trong và ngoài nước. Trọng dụng nhân tài không chỉ là đãi ngộ về vật chất mà còn là sự động viên về tinh thần để họ gắn bó và cống hiến.