TP.HCM lo vỡ tiến độ khởi công metro số 2 cuối năm nay

Theo kế hoạch, UBND TP.HCM sẽ khởi công tuyến metro số 2 (Bến Thành- Tham Lương) vào tháng 12, song đến thời điểm hiện tại, hàng loạt đầu việc quan trọng đang chậm trễ rất nhiều so với tiến độ.

Trong báo cáo mới nhất của Ban Quản lý Đường sắt đô thị TP.HCM (MAUR) vừa gửi UBND TP, có 6/8 nhiệm vụ đảm bảo công tác khởi công tuyến metro số 2 vẫn chưa hoàn thành.

Cụ thể, việc điều chỉnh khối lượng, giá gói thầu của một số hợp đồng tư vấn trong dự án lẽ ra phải hoàn tất ngày 22.3, nhưng đến 30.5 vẫn chưa xong - trễ 69 ngày so với thời hạn UBND TP.HCM giao. Tương tự, các thủ tục phê duyệt bổ sung kế hoạch lựa chọn nhà thầu, bao gồm: Tư vấn lập báo cáo nghiên cứu khả thi điều chỉnh, thiết kế FEED và đấu thầu; gói thầu tư vấn thẩm tra báo cáo; tư vấn luật chung dự án; tư vấn giám sát khảo sát xây dựng cũng trễ 61 ngày so với kế hoạch.

Việc thẩm định hồ sơ dự toán gói thầu "Tư vấn lập báo cáo nghiên cứu khả thi điều chỉnh, thiết kế FEED và đấu thầu" đã trễ 51 ngày so với kế hoạch. Ngoài ra, đề xuất các cơ chế đặc thù, đặc biệt theo Nghị quyết số 188 của Quốc hội, cùng tiến độ chi tiết thực hiện và định hướng chỉ định tư vấn và nhà thầu EPC cho tuyến metro số 2 dự kiến phải hoàn thành trước ngày 31.3, đến nay cũng chưa hoàn tất.

MAUR cho biết, các đầu việc trên đã được báo cáo UBND TP.HCM và lấy ý kiến các sở, ngành liên quan. Để đẩy nhanh tiến độ, phía chủ đầu tư kiến nghị Sở Tài chính, Sở Xây dựng sớm có ý kiến, tổng hợp và tham mưu UBND TP.

Cũng theo MAUR, một điểm nghẽn lớn khác khiến tuyến metro số 2 nguy cơ lỡ hẹn là việc chưa hoàn tất thủ tục dừng sử dụng vốn ODA và vốn vay ưu đãi nước ngoài. Các khoản vay từ 3 đối tác quốc tế gồm Ngân hàng Phát triển châu Á (ADB), Ngân hàng Tái thiết Đức (KfW), Ngân hàng Đầu tư châu Âu (EIB) đều đã hết hạn do tiến độ dự án bị kéo dài trong nhiều năm.

Do đó, cần tiến hành các thủ tục để dừng sử dụng vốn ODA và vốn vay ưu đãi nước ngoài đối với dự án, đồng thời điều chỉnh sang sử dụng nguồn vốn đầu tư công nhằm triển khai theo Nghị quyết số 188 của Quốc hội.

Theo lộ trình được UBND TP.HCM đề ra, các mốc tiến độ quan trọng của dự án metro số 2 trong năm 2025 gồm: hoàn thành khảo sát và lập thiết kế tổng thể (FEED) vào tháng 6; thẩm định báo cáo nghiên cứu tiền khả thi trong tháng 8 và trình UBND TP.HCM phê duyệt vào tháng 9. Công tác lựa chọn nhà thầu dự kiến diễn ra trong tháng 10 để kịp khởi công chính thức vào tháng 12. Tuy nhiên, với tình hình hiện nay, nguy cơ vỡ tiến độ là rất rõ ràng.

Trong mạng lưới đường sắt đô thị theo quy hoạch của TP.HCM, metro số 2 là tuyến xuyên tâm dài nhất với tổng chiều dài toàn tuyến 48 km. Hiện tại, dự án xây dựng tuyến metro số 2 đang được chia thành 3 giai đoạn, trong đó giai đoạn 1 (Bến Thành - Tham Lương) đang được triển khai. Dự án được UBND TP.HCM phê duyệt ngày 11.10.2010 với tổng mức đầu tư ban đầu 26.000 tỉ đồng. Đến năm 2019, vốn dự án điều chỉnh tăng lên gần 47.900 tỉ đồng.

Toàn tuyến metro số 2 giai đoạn 1 dài hơn 11 km, trong đó có 9,2 km đi ngầm, phần còn lại trên cao và đường dẫn vào depot Tham Lương (Q.12), bao gồm 9 ga ngầm và 1 ga trên cao. Khi hoàn thành, tuyến sẽ kết nối khu vực trung tâm thành phố với phía tây bắc, góp phần giảm áp lực giao thông cho các trục đường chính như Cách Mạng Tháng Tám, Trường Chinh, Cộng Hòa…

Trước đây, kế hoạch khai thác tuyến metro số 2 được đặt ra vào năm 2026. Tuy nhiên, do nhiều vướng mắc liên quan đến giải phóng mặt bằng và thủ tục đầu tư, UBND TP.HCM đã điều chỉnh thời gian hoàn thành đến năm 2030.