TP.HCM hướng đến cảng xanh, sân bay thông minh, trung tâm logistics số hóa

Hôm nay (12.11), hội thảo 'Hợp tác phát triển cảng biển và cảng hàng không hiện đại, bền vững' đã được tổ chức tại TP.HCM, bàn về kế hoạch nâng tầm cơ sở hạ tầng của thành phố theo hướng xanh, thông minh và số hóa.

Phát biểu khai mạc hội thảo, ông Bùi Xuân Cường, Phó chủ tịch UBND TP.HCM, gọi hội thảo là sự kiện mang ý nghĩa đặc biệt trong bối cảnh quan hệ đối tác toàn diện Việt Nam – Hà Lan đang phát triển mạnh mẽ, hiệu quả và thực chất hơn bao giờ hết, đặc biệt trong lĩnh vực thương mại và logistics.

Nhu cầu phát triển mạnh mẽ của TP.HCM

Theo ông Cường, kim ngạch thương mại TP.HCM – Hà Lan trong 6 tháng đầu năm 2025 đã đạt đạt 2,4 tỉ USD, và Hà Lan hiện là nhà đầu tư lớn nhất của Liên minh châu Âu (EU) vào thành phố, với tổng vốn đầu tư gần 5,5 tỉ USD.

Việt Nam nói chung và TP.HCM nói riêng đang bước vào giai đoạn mở rộng hạ tầng cảng biển và hàng không với quy mô và tốc độ chưa từng có. Hệ thống 98 bến cảng của TP.HCM sau khi hợp nhất với tỉnh Bình Dương và Bà Rịa – Vũng Tàu có tổng sản lượng hàng hóa đạt hơn 330 triệu tấn/năm, trong đó cụm cảng Cái Mép – Thị Vải đã được Ngân hàng Thế giới và S&P Global xếp trong Top 10 cảng container hiệu quả nhất thế giới.

Hiện thành phố đang thúc đẩy phát triển, hiện đại hoá cảng Cái Mép - Thị Vải và cảng trung chuyển quốc tế Cần Giờ, định hướng trở thành cảng trung chuyển quốc tế lớn nhất cả nước, mang tầm cỡ khu vực châu Á và thế giới.

Trong lĩnh vực hàng không, Tân Sơn Nhất, Côn Đảo và Vũng Tàu là những cảng chủ lực, cùng với sân bay quốc tế Long Thành sắp đi vào hoạt động sẽ tạo nên mạng lưới kết nối không – thủy – bộ liên vùng hoàn chỉnh, giúp TP.HCM sớm đạt được mục tiêu trở thành trung tâm trung chuyển hàng không – logistics hàng đầu Đông Nam Á.

Bên cạnh các thế mạnh và cơ hội, ông Cường cho biết TP.HCM vẫn đang nỗ lực vượt qua những thách thức về hạ tầng, kết nối đa phương thức, biến đổi khí hậu và chuyển đổi số, chuyển đổi xanh. Do đó, việc hợp tác với Hà Lan có ý nghĩa hết sức quan trọng với thành phố.

Thông qua hội thảo, TP.HCM muốn học hỏi kinh nghiệm Hà Lan theo các hướng cụ thể sau. Thứ nhất là hợp tác phát triển cảng biển xanh và thông minh thông qua chia sẻ kinh nghiệm quy hoạch, vận hành, chuyển giao công nghệ và đào tạo nhân lực. Thứ hai là hợp tác nghiên cứu mô hình "đô thị sân bay" của Amsterdam Schiphol để áp dụng tại Tân Sơn Nhất và Long Thành; đồng thời hợp tác trong quản lý vận hành, kỹ thuật và logistics hàng không.

Thứ ba là hợp tác phát triển mạng lưới logistics liên vùng và khu thương mại tự do tại TPHCM theo hướng xanh, số hóa và hiệu quả. Và cuối cùng là tiếp tục thúc đẩy quan hệ "Đối tác chiến lược về thích ứng với biến đổi khí hậu và quản lý nước" thông qua hợp tác về quản lý ngập lụt, sản xuất năng lượng tái tạo và phát triển kinh tế tuần hoàn.

Ông Cường hy vọng hội thảo mang đến nhiều thỏa thuận, dự án hợp tác cụ thể được triển khai – từ cảng xanh, sân bay thông minh cho đến trung tâm logistics số hóa – để hiện thực hóa tầm nhìn "kết nối hai cửa ngõ của thế giới: Rotterdam – TP.HCM".

Cam kết đồng hành của Hà Lan

Phát biểu trong chuyến thăm Việt Nam và dự hội thảo ở TP.HCM, bà Aukje de Vries, Bộ trưởng Ngoại thương và Hợp tác phát triển của Hà Lan, cho biết khoảng 60% tổng lượng hàng xuất khẩu của Việt Nam sang châu Âu đi qua cảng Rotterdam (Hà Lan) – cửa ngõ chính vào thị trường châu Âu. TP. HCM và Rotterdam là 2 thành phố cảng lớn của vùng châu thổ, cùng chia sẻ tinh thần sáng tạo, kết nối và phát triển bền vững. Hơn mười năm qua, hai bên đã hợp tác trong quy hoạch cảng, quản lý nước, logistics thông minh và phát triển đô thị bền vững, thể hiện quan hệ đối tác mẫu mực giữa hai nước.

Hiện nay, Việt Nam đang dẫn đầu khu vực về phát triển cảng biển, xử lý hơn 860 triệu tấn hàng mỗi năm và mở rộng hệ thống cảng, sân bay, hướng đến logistics xanh và thông minh. Kế hoạch tăng từ 22 lên 30 sân bay vào năm 2030 mở ra cơ hội lớn nhưng cũng đòi hỏi thiết kế hiệu quả, công nghệ tiên tiến và nhân lực chất lượng cao.

Bộ trưởng cam kết Hà Lan với kinh nghiệm hàng đầu về cảng thông minh, logistics số và hàng không xanh sẵn sàng đồng hành cùng Việt Nam. Khi chuyên môn Hà Lan kết hợp với tinh thần năng động của Việt Nam, hai bên có thể cùng xây dựng chuỗi cung ứng bền vững, logistics hiện đại, theo hướng thông minh và xanh hơn.

EUDR là cơ hội cho Việt Nam, cần ráo riết chuẩn bị

Trả lời Báo Thanh Niên về câu hỏi liên quan đến EUDR (Quy định chống mất rừng và suy thoái rừng của Liên minh châu Âu (EU), Bộ trưởng de Vries khẳng định đây là quy định quan trọng của châu Âu, kèm theo đó là những tác động nhất định.

Là công cụ của EU nhằm kiểm soát sản phẩm liên quan đến nạn phá rừng và suy thoái rừng, EUDR bắt buộc các doanh nghiệp xuất nhập khẩu của EU phải có trách nhiệm giải trình để đảm bảo hàng hóa không chỉ hợp pháp mà còn không gây mất rừng.

Bộ trưởng de Vries cho hay Việt Nam là một trong những đối tác xuất khẩu lớn nhất, với nhiều sản phẩm từ Việt Nam vào EU qua cửa khẩu Hà Lan. Vì vậy, đây là một quy định quan trọng và bà cho rằng các công ty cần phải chuẩn bị sẵn sàng, cả phía Việt Nam lẫn Hà Lan.

Bà cho biết thêm EU đang thảo luận về ngày áp dụng EUDR, vì xét rằng các công ty cần có thời gian để tuân thủ các quy tắc mới. Các cuộc thảo luận vẫn đang tiếp diễn, nhưng bà cho rằng các công ty ở Việt Nam và Hà Lan nên chuẩn bị trước. "Chúng tôi cũng sẵn sàng hỗ trợ các công ty giải thích quy tắc, cách thức thực hiện và những gì cần làm", theo Bộ trưởng de Vries.

"Lời khuyên của tôi là các công ty cần chuẩn bị nhanh chóng vì quy định này sẽ được thực thi. Trên thực tế, nếu Việt Nam tuân thủ tốt EUDR, điều này có thể mang lại lợi thế cho Việt Nam so với các nước khác trong khu vực hoặc trên thế giới", bà nhận xét.