TP.HCM chưa phát hiện ca bệnh Chikungunya, tích cực giám sát và dự phòng

Hiện hệ thống giám sát tại TP.HCM chưa phát hiện ca bệnh Chikungunya nhưng nguy cơ tái xuất hiện của bệnh này là hoàn toàn có thể xảy ra.

Chiều 10-8, Sở Y tế TP.HCM thông báo hiện TP chưa phát hiện ca bệnh Chikungunya (bệnh truyền nhiễm lây truyền qua cùng loại muỗi vằn truyền bệnh sốt xuất huyết Dengue) nhưng đây là bệnh đã lưu hành tại Việt Nam, cần được giám sát và dự phòng tích cực.

Hiện hệ thống giám sát tại TP chưa phát hiện ca mắc bệnh, nhưng nhiều dữ liệu khoa học cho thấy đây là một bệnh từng có tại Việt Nam.

Ngành y tế luôn quan tâm các hoạt động chủ động giám sát bệnh và các biện pháp phòng bệnh Chikungunya cũng chính là phòng bệnh sốt xuất huyết.

Sở Y tế cho biết thêm Chikungunya là bệnh truyền nhiễm cấp tính do vi rút Chikungunya gây ra, lây truyền chủ yếu qua muỗi vằn (Aedes aegypti và Aedes albopictus), cùng loại muỗi gây bệnh sốt xuất huyết Dengue và bệnh do vi rút Zika.

Bệnh đa phần là lành tính và tự khỏi sau vài ngày đến vài tuần, tuy nhiên đau khớp có thể kéo dài hàng tháng hoặc thậm chí hàng năm ở một số ít người.

Rất ít trường hợp tử vong do Chikungunya, thường chỉ gặp ở những người có hệ miễn dịch yếu như trẻ sơ sinh, người cao tuổi, hoặc người có bệnh lý nền. Bệnh chưa có thuốc điều trị đặc hiệu, chưa có vắc xin phòng.

Trong những thập kỷ gần đây, bệnh đã lan rộng đến hơn 110 quốc gia và vùng lãnh thổ trên khắp thế giới. Từ đầu năm 2025, Tổ chức Y tế thế giới (WHO) cho biết mọi châu lục, kể cả châu Âu, đều đã ghi nhận ca bệnh Chikungunya.

Bệnh Chikungunya cũng đã được ghi nhận tại Việt Nam từ lâu qua kết quả công bố của một số nghiên cứu dịch tễ học phân tử và huyết thanh học.

Điển hình nghiên cứu gần nhất của Viện Vệ sinh dịch tễ trung ương Hà Nội và Viện Pasteur TP.HCM phối hợp với Đại học Nagasaki Nhật Bản thực hiện nghiên cứu dịch tễ học phân tử và huyết thanh của bệnh Chikungunya từ năm 2017 trên 31 tỉnh thành tại Việt Nam với 1.063 mẫu huyết thanh.

Kết quả cho thấy 46,4% mẫu có kháng thể kháng vi rút Chikungunya và 27,7% mẫu có kết quả PCR dương tính. Do đó, có thể nhận định vi rút Chikungunya là bệnh lưu hành ở Việt Nam với tỉ lệ đáng kể.

Ngoài nghiên cứu khoa học như trên, hoạt động giám sát trọng điểm cũng được ngành y tế TP.HCM triển khai trong suốt nhiều năm qua nhằm theo dõi sự lưu hành của các tác nhân gây bệnh.

Từ tháng 5-2025, Viện Pasteur TP.HCM đã triển khai giám sát trọng điểm vi rút Chikungunya - Zika - Dengue tại một số tỉnh thành khu vực phía Nam như TP.HCM, Tây Ninh, Kiên Giang. Kết quả đến nay viện vẫn chưa ghi nhận ca Chikungunya và Zika nào từ các điểm giám sát này.

Từ những kết quả trên, có thể nhận định bệnh Chikungunya là bệnh truyền nhiễm đã từng lưu hành tại Việt Nam. Tuy thời gian gần đây chưa ghi nhận ca bệnh Chikungunya (và ca bệnh do vi rút Zika), nhưng nguy cơ tái xuất hiện của những bệnh này tại TP là hoàn toàn có thể xảy ra.

Hiện ngành y tế vẫn duy trì hệ thống giám sát dịch bệnh để sẵn sàng chủ động ứng phó với mọi tình huống có thể xảy ra. Việc chủ động phòng bệnh luôn là cần thiết, trong đó mỗi người dân chính là "lá chắn" đầu tiên và hiệu quả nhất trong việc phòng ngừa bệnh tật.