TP HCM: Đường Mai Chí Thọ thí điểm làn xe đạp, bao giờ nhân rộng?

TP HCM thí điểm làn xe đạp trên đường Mai Chí Thọ, nghiên cứu mở rộng nhưng còn vướng hạ tầng, vỉa hè hẹp và nhiều bất cập cần tháo gỡ

Sở Xây dựng TP HCM vừa thông tin về kế hoạch triển khai làn đường ưu tiên cho xe đạp, trước mắt thí điểm trên trục đường Mai Chí Thọ. Theo Sở, đây là bước đi nhằm khuyến khích lối sống xanh, giảm khí thải và tạo thêm lựa chọn di chuyển thân thiện môi trường cho người dân. Tuy nhiên, việc nhân rộng mô hình này ra các khu vực khác vẫn còn nhiều rào cản, đặc biệt là hạn chế về quỹ đất, hạ tầng giao thông và sự chiếm dụng vỉa hè ở các tuyến phố trung tâm.

Đại diện Sở Xây dựng dẫn Quy chuẩn Kỹ thuật Quốc gia QCVN 07:2023/BXD cho biết, đường xe đạp có thể được bố trí theo hai hướng: trên hè phố dùng chung với người đi bộ, hoặc trong phần xe chạy dành riêng một làn. Dù vậy, cả hai phương án đều gặp khó khăn. Đối với vỉa hè, phần lớn tại khu trung tâm như Phạm Ngũ Lão, Lý Tự Trọng, Nam Kỳ Khởi Nghĩa đều khá hẹp, lại bị sử dụng làm nơi đỗ xe, buôn bán, đặt trụ điện, tủ kỹ thuật… nên khoảng không gian dành cho người đi bộ vốn đã không đạt chuẩn tối thiểu 1,5 m. Nếu thêm làn xe đạp, sẽ càng thu hẹp diện tích, ảnh hưởng đến tính an toàn và tiện lợi cho người đi bộ.

Phương án bố trí trên lòng đường cũng không khả thi. Hầu hết tuyến đường nội đô có mặt cắt ngang hẹp, mật độ phương tiện quá cao, tốc độ lưu thông thường xuyên chậm, nên nếu chia sẻ thêm diện tích cho xe đạp sẽ dễ dẫn đến xung đột và gia tăng ùn tắc. Do đó, Sở Xây dựng nhấn mạnh cần nghiên cứu kỹ lưỡng, bảo đảm phù hợp với quy hoạch giao thông chung, nhu cầu thực tế đi lại cũng như hiện trạng hạ tầng.

Trước mắt, Trung tâm Quản lý điều hành giao thông đô thị được giao triển khai thí điểm tuyến xe đạp dài khoảng 6 km trên vỉa hè đường Mai Chí Thọ (đoạn Nguyễn Cơ Thạch – D1). Dự kiến công trình sẽ hoàn tất và đưa vào khai thác trong tháng 12-2025. Sau giai đoạn vận hành, cơ quan chức năng sẽ tiến hành theo dõi, khảo sát mức độ hiệu quả, thói quen sử dụng của người dân, đồng thời đánh giá mức độ phù hợp trước khi xem xét nhân rộng ra các khu vực khác.

Theo Sở Xây dựng, phát triển hệ thống xe đạp đô thị là xu hướng tất yếu để hướng tới một thành phố văn minh, xanh và bền vững. Tuy nhiên, muốn hiện thực hóa, thành phố cần đồng bộ nhiều giải pháp: cải tạo vỉa hè, nâng cao ý thức người tham gia giao thông, xử lý tình trạng lấn chiếm lòng lề đường, cũng như đẩy mạnh truyền thông nhằm thay đổi thói quen đi lại của người dân.