Tổng thống Trump đối đầu 'trùm buôn vua' Murdoch

Từ chỗ là đồng minh lâu năm, Tổng thống Mỹ Donald Trump giờ đây đang đối đầu căng thẳng với tỉ phú truyền thông Rupert Murdoch - người có ảnh hưởng sâu sắc đến chính trường nhiều nước phương Tây trong hàng thập niên qua.

Hôm qua (19.7), AP đưa tin Tổng thống Donald Trump đã đệ đơn kiện tờ The Wall Street Journal (WSJ) và "trùm truyền thông" Rupert Murdoch - người đứng sau báo này. Chủ nhân Nhà Trắng đòi WSJ và tỉ phú Murdoch phải bồi thường 10 tỉ USD.

Từ "bức thư nhạy cảm"

Động thái trên được đưa ra sau khi tờ WSJ ngày 17.7 đăng bài viết về mối quan hệ giữa Tổng thống Trump và doanh nhân giàu có Jeffrey Epstein - người dính vụ án về tình dục trẻ vị thành niên và có quan hệ với nhiều nhân vật quyền lực. Bị can Epstein đã tự tử trong tù vào năm 2019, nhưng hồ sơ vụ án liên quan người này bị cho là không được công khai đầy đủ vì có liên quan nhiều nhân vật quyền lực.

Khi tranh cử vào năm ngoái, ông Trump từng tuyên bố sẽ công bố toàn bộ hồ sơ vụ án Epstein, nhưng đến khi tiếp nhận Nhà Trắng thì đã không thực hiện. Điều này gây nên sự chỉ trích mạnh mẽ từ cả những người thuộc phong trào Làm cho nước Mỹ vĩ đại trở lại (MAGA) vốn luôn ủng hộ ông Trump.

Trong bài viết ngày 17.7 ở trên, WSJ đăng tải bức thư được tiết lộ được cho là do nhà xã hội người Anh Ghislaine Maxwell thu thập. Bức thư này nằm trong album sinh nhật của Epstein nhiều năm trước khi triệu phú Epstein bị bắt. Bức thư mang tên Trump có nội dung được đóng khung bởi phác thảo hình một người phụ nữ khỏa thân được vẽ tay. Bức thư kết thúc bằng câu: "Chúc mừng sinh nhật - và có thể mỗi ngày là một bí mật tuyệt vời khác".

Trước khi đăng tải bức thư trên, WSJ đã gửi cho ông Trump và ông cho rằng đó là tài liệu ngụy tạo. Viết trên mạng xã hội Truth Social, Tổng thống Trump nói ông đã gọi điện cho tỉ phú Murdoch và bà Emma Tucker, Tổng biên tập WSJ, để bác bỏ bức thư. Thế nhưng tờ báo sau đó vẫn đăng.

Phản ứng lại với đơn kiện của Tổng thống Trump, một phát ngôn viên của Dow Jones, doanh nghiệp trực tiếp vận hành WSJ, khẳng định: "Chúng tôi hoàn toàn tin tưởng vào sự kiểm soát nội dung nghiêm ngặt và chính xác trong bài báo, và sẽ mạnh mẽ chống lại bất kỳ vụ kiện nào".

Đến đồng minh quay lưng

Tỉ phú Murdoch vốn dĩ là một đồng minh quan trọng của Tổng thống Trump.

Ông Murdoch được xem là một nhân vật đầy quyền lực trong giới truyền thông khi nắm trong tay đế chế truyền thông rộng khắp Úc lẫn Mỹ và châu Âu. Hiện nay, thông qua các tập đoàn như News Corp hay Dow Jones, rồi Fox Corporation, tỉ phú Murdoch đang kiểm soát hàng loạt đơn vị truyền thông lừng lẫy như tờ The Sun, WSJ, The Times, The Daily Telegraph, Herald Sun, The Australian, New York Post. Kèm theo đó còn có các kênh truyền hình như Fox News, Sky News Australia… cùng nhiều hãng phim, công ty giải trí…

Vì thế, tỉ phú Murdoch được xem là người có ảnh hưởng mạnh mẽ đến chính trị nhiều nước. Thậm chí tại Úc, con trai ông Murdoch từng được tiết lộ có cả các cuộc họp để thảo luận thực hiện các chiến dịch truyền thông đủ mạnh đến dư luận nhằm tác động kết quả bầu cử lãnh đạo của xứ sở chuột túi. Cơ quan truyền thông của tỉ phú này còn được cho là đã tác động không nhỏ đến kết quả trưng cầu dân ý khiến Anh rút khỏi EU. Tỉ phú Murdoch còn gây ảnh hưởng cả chính trường Pháp và nhiều nước châu Âu, trở thành một hình tượng như "trùm buôn vua" tại nhiều nước phương Tây.

Ngược dòng quá khứ, tỉ phú Murdoch tập trung ảnh hưởng ở Úc và Anh. Đến đầu thập niên 1970, ông bắt đầu mở rộng hoạt động sang Mỹ. Theo tờ The New York Times, suốt hơn 4 thập niên tiếp đó, hầu như ông thất bại trong việc tiếp cận các đời tổng thống Mỹ. Chỉ đến nhiệm kỳ đầu tiên của Tổng thống Trump (2016-2021) thì tỉ phú Murdoch bắt đầu thân cận Nhà Trắng hơn. Tổng thống Trump từng nhiều lần thể hiện Đài Fox News mới là "chân ái" của ông. Thậm chí, từ nhiệm kỳ đầu tiên của Tổng thống Trump, tỉ phú Murdoch được cho là nói chuyện hằng tuần với ông Jared Kushner - con rể và là cố vấn thân cận với ông Trump.

Tuy nhiên, "căn cơ" quan hệ giữa hai vị tỉ phú có vẻ không hoàn toàn thuận buồm xuôi gió. Ngay từ cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ năm 2016, tỉ phú Murdoch ban đầu không ủng hộ ông Trump mà chỉ chuyển hướng sau đó. Đến kỳ bầu cử năm 2024, khi còn chạy đua đại diện đảng Cộng hòa, có lúc ông Trump từng chỉ trích vị tỉ phú truyền thông khi cho rằng "Fox News và WSJ chống lại" ông Trump để ủng hộ Thống đốc Ron DeSantis của bang Florida. Nhưng sau đó hai bên lại thân thiết và vào tháng 2, chẳng bao lâu sau khi nhậm chức thì Tổng thống Trump đón tỉ phú Murdoch tại Nhà Trắng kèm lời ca ngợi đối phương là một "người tuyệt vời".

Thế nhưng chỉ trong chưa đầy 5 tháng, quan hệ hai bên lại trở nên căng thẳng và chưa rõ lý do vì sao dẫn đến sự đối đầu như vậy.