Tổng Bí thư: 'Chuyển đổi số là hệ thần kinh trung ương kết nối tỉnh và xã'

Tổng Bí thư nhấn mạnh, chuyển đổi số chính là hệ thần kinh trung ương, cầu nối 'sống còn' giữa tỉnh và xã. Không có chuyển đổi số, mô hình hành chính hai cấp sẽ không thể vận hành hiệu quả

Sáng 2.7, phát biểu kết luận tại Hội nghị sơ kết công tác 6 tháng đầu năm và nhiệm vụ trọng tâm 6 tháng cuối năm 2025 của Ban Chỉ đạo T.Ư về phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số (Ban Chỉ đạo), Tổng Bí thư Tô Lâm ghi nhận và đánh giá kết quả của Ban Chỉ đạo trong 6 tháng qua. 

Tuy nhiên, Tổng Bí thư lưu ý, phải nhìn nhận con đường phía trước còn nhiều khó khăn. Những điểm nghẽn đã được chỉ ra không chỉ là những con số, những nhiệm vụ chậm tiến độ, mà sâu xa hơn, là những thách thức về tư duy chỉ đạo, về cơ chế phối hợp, phân bổ nguồn lực và cam kết chính trị của tất cả cộng đồng.

Triển khai nhiệm vụ 6 tháng cuối năm, Tổng Bí thư nhấn mạnh, các nội dung chỉ đạo hôm nay không chỉ dừng lại ở lời nói mà phải trở thành hành động cụ thể, kết quả thực chất.

Trong đó, Tổng Bí thư nhấn mạnh, chuyển đổi số chính là hệ thần kinh trung ương, là cầu nối "sống còn" giữa tỉnh và xã. Trong mô hình mới phải trở thành một bộ não dữ liệu để tổng hợp, phân tích, cảnh báo sớm tình hình, không để xảy ra vùng trũng thông tin. 

"Không có chuyển đổi số, mô hình hành chính hai cấp sẽ không thể vận hành hiệu quả", Tổng Bí thư nhấn mạnh, đồng thời cho rằng, người đứng đầu các ban, bộ, ngành, các địa phương phải tiếp tục nâng cao tinh thần trách nhiệm, quyết tâm chính trị cao, kiên quyết, kiên trì, kiên định làm bằng được để củng cố niềm tin của toàn xã hội.

Danh mục công nghệ chiến lược không phải để chơi

Về hoàn thiện thể chế, Tổng Bí thư yêu cầu các bộ, cơ quan khẩn trương xây dựng, chuẩn bị văn bản dưới luật; rà soát, hoàn thiện văn bản quy phạm pháp luật chuyên ngành để bảo đảm việc thực hiện dịch vụ công trực tuyến toàn trình, hiệu quả, thực chất.

Tổng Bí thư yêu cầu tiếp tục rà soát, xây dựng bổ sung các luật có liên quan với mục tiêu năm 2025 tháo gỡ hết khó khăn, vướng mắc của pháp luật, kể cả điểm nghẽn trong bộ máy chung cũng như lĩnh vực khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số nói riêng.

Về phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo, Tổng Bí thư đề nghị các bộ, ngành, địa phương nghiên cứu kế hoạch hành động chiến lược và hướng dẫn thực thi để cụ thể hóa thành kế hoạch hành động, chương trình, dự án của cơ quan mình, lồng ghép vào các hệ thống chiến lược và sáng kiến đột phá đã được xác định.

Tổng Bí thư lưu ý, xây dựng tiêu chí, quy chế quản lý, chế độ làm việc, đãi ngộ và quy trình tuyển dụng tổng công trình sư, kiến trúc sư trưởng triển khai các hệ thống chiến lược, các sáng kiến đột phá, các danh mục công nghệ chiến lược.

Tổng Bí thư nêu rõ, Ban Chỉ đạo đã ban hành 11 danh mục công nghệ chiến lược, cần phải triển khai. "Đây không phải danh mục để chơi. Các ngành liên quan phải có kế hoạch triển khai cụ thể: làm thế nào, thời gian nào, làm việc gì, ai chịu trách nhiệm và khi nào hoàn thành", Tổng Bí thư lưu ý.

Cùng đó, Tổng Bí thư yêu cầu nghiên cứu, đề xuất cơ chế khuyến khích thành lập doanh nghiệp khởi nghiệp triển khai sản phẩm nghiên cứu trong các viện nghiên cứu, trường đại học.

Xây dựng phương án tổ chức, sắp xếp lại các tổ chức khoa học và công nghệ, đầu tư phát triển các tổ chức nghiên cứu mạnh; phối hợp với các bộ, ngành, địa phương đánh giá toàn diện hệ thống phòng thí nghiệm trên phạm vi cả nước; rà soát công tác hoạch định chính sách, đầu tư, chia sẻ và khai thác các phòng thí nghiệm bảo đảm tránh trùng lặp và lãng phí nguồn lực.

Các bên liên quan thành lập tổ công tác liên ngành để hỗ trợ các doanh nghiệp Việt Nam trong việc tìm kiếm, đàm phán, mua lại các công ty công nghệ nhỏ ở nước ngoài có các sở hữu trí tuệ hoặc bí quyết công nghệ quan trọng.

Cần thiết có thể bỏ cơ sở dữ liệu chưa đúng để làm lại

Về chuyển đổi số, Tổng Bí thư lưu ý, để tạo đột phá trong việc triển khai các nhiệm vụ về dữ liệu cần chuyển đổi sang phương thức quản trị mới, lấy hiệu quả làm trung tâm. Ban Chỉ đạo giao Bộ Công an chủ trì trình cơ chế vượt trội, đột phá về quản trị dữ liệu quốc gia theo nguyên tắc dữ liệu cần đúng, đủ, sạch, sống, kết nối thông suốt để khai thác hiệu quả, tạo ra giá trị cụ thể, đo lường được.

"Cần có cách làm mới về quản trị dữ liệu để bảo đảm đáp ứng đúng lộ trình đặt ra, nếu cần thiết phải bỏ đi những cơ sở dữ liệu chưa đúng để làm lại, tránh kéo dài gây lãng phí", Tổng Bí thư nêu quan điểm.

Bên cạnh việc khẩn trương hoàn thành xây dựng, đưa vào khai thác, sử dụng Trung tâm dữ liệu quốc gia, Tổng Bí thư yêu cầu các bộ, cơ quan ngang bộ, UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương đẩy mạnh kết nối, chia sẻ dữ liệu giữa cơ sở dữ liệu, hệ thống thông tin. 

Tái cấu trúc quy trình thủ tục hành chính, tái sử dụng thông tin, dữ liệu để cung cấp dịch vụ công trực tuyến thuận tiện cho người dân, doanh nghiệp, phát triển kinh tế - xã hội và quốc phòng, an ninh.

Tiếp tục triển khai hạ tầng số, phủ sóng 5G toàn quốc gắn với việc thúc đẩy triển khai internet vệ tinh; khẩn trương khắc phục tình trạng thôn, bản lõm sóng, thiếu điện; bảo đảm nguồn năng lượng điện ổn định, đáp ứng yêu cầu cho chuyển đổi số quốc gia. 

Các tỉnh ủy, thành ủy chỉ đạo bố trí nguồn lực tài chính, bảo đảm đường truyền mạng thông suốt đến cấp xã, trang thiết bị đầu cuối, nhân lực phục vụ hoạt động chuyển đổi số tại địa phương...

Cho rằng nhiệm vụ phía trước rất nặng nề, Tổng Bí thư nêu rõ, phải biến thách thức thành cơ hội, biến quyết tâm thành hành động cụ thể, tạo ra những chuyển biến mang tính lịch sử, đưa đất nước phát triển nhanh, bền vững trên nền tảng khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số.