Tôm Việt ồ ạt vào Trung Quốc, doanh nghiệp thu về 767 triệu USD

Các sản phẩm tôm hùm, tôm sú cỡ lớn của Việt Nam đang được người tiêu dùng Trung Quốc ưa chuộng tại phân khúc cao cấp. Nhờ đó, riêng thị trường tỷ dân này giúp doanh nghiệp Việt thu về 767 triệu USD.

Theo thống kê sơ bộ của Cục Hải quan, tính đến ngày 15/8, xuất khẩu tôm của Việt Nam sang Trung Quốc (bao gồm cả Hong Kong) đạt gần 767 triệu USD, tăng tới 76% so với cùng kỳ năm ngoái và chiếm gần 29% tổng kim ngạch xuất khẩu tôm của cả nước. Đây là thị trường có tốc độ tăng trưởng tốt nhất của tôm Việt Nam trong năm nay.

Riêng nửa đầu tháng 8 năm 2025, giá trị xuất khẩu đạt gần 57 triệu USD, chiếm gần 30% kim ngạch xuất khẩu tôm của cả nước.

Theo Hiệp hội Chế biến và xuất khẩu Thủy sản Việt Nam (VASEP), trong cơ cấu sản phẩm, nhóm tôm khác (tôm hùm, tôm rảo…) chiếm tỷ trọng áp đảo. Đáng chú ý, các sản phẩm sống, tươi và đông lạnh ghi nhận mức tăng trưởng ba con số. Điều này phản ánh rõ nhu cầu tiêu dùng tăng mạnh đối với các dòng cao cấp như tôm hùm sống. 

Bên cạnh đó, tôm sú xuất khẩu sang thị trường Trung Quốc cũng tăng trưởng hai con số, trong khi tôm chân trắng ghi nhận giảm. 

Số liệu từ hải quan Trung Quốc cho thấy, trong 7 tháng năm 2025, nước này đã nhập khẩu 519 nghìn tấn tôm nước ấm đông lạnh, giảm 2% so với cùng kỳ 2024. Tuy vậy, giá trị nhập khẩu lại tăng 7%, lên 2,73 tỷ USD do giá trung bình tăng 9% lên 5,25 USD/kg. 

Riêng tháng 7, khối lượng nhập khẩu tăng vọt lên hơn 90 nghìn tấn, mức cao nhất kể từ đầu 2024, cho thấy nhu cầu phục hồi phần nào sau giai đoạn trầm lắng.

Ecuador tiếp tục giữ vị thế thống trị, cung ứng tới 75% lượng tôm nhập khẩu của Trung Quốc. Tại thị trường này, Ecuador nắm giữ ưu thế vượt trội nhờ nguồn cung dồi dào, giá thành cạnh tranh và sản phẩm phù hợp thị hiếu, đặc biệt ở dòng tôm nguyên đầu đông lạnh.

Trung Quốc lại giảm nhập khẩu tôm từ Ấn Độ xuống còn 76 nghìn tấn. Dù Ấn Độ vẫn là nhà cung cấp lớn thứ hai nhưng đang mất dần thị phần, do gặp khó về kiểm soát chất lượng và chi phí, đồng thời bị phân tán nguồn cung khi phải đáp ứng nhiều thị trường cùng lúc.

Ngược lại, tôm Việt Nam nổi lên như một lựa chọn bổ sung ở phân khúc thị trường cao cấp, xuất khẩu tăng mạnh.

VASEP nhấn mạnh, nếu như Ecuador và Ấn Độ chiếm ưu thế về giá và sản lượng, thì các sản phẩm chất lượng cao, tôm sú cỡ lớn, tôm hùm sống và các sản phẩm chế biến có giá trị gia tăng của Việt Nam lại được người tiêu dùng Trung Quốc ưa chuộng.

Lợi thế này giúp tôm Việt Nam tránh được cạnh tranh trực diện với Ecuador ở phân khúc phổ thông, đồng thời mở ra cơ hội khai thác thị trường ngách nhiều tiềm năng tại Trung Quốc, nơi nhu cầu cao cấp hóa đang ngày càng rõ rệt.

Theo đó, VASEP nhận định, trong ngắn hạn xuất khẩu tôm Việt Nam sang Trung Quốc dự báo tiếp tục tăng trưởng, nhất là vào các dịp lễ lớn như Trung thu, Tết Dương lịch và Tết Nguyên đán do nhu cầu quà biếu và tiêu thụ hải sản tăng mạnh. Các dòng sản phẩm tôm hùm sống, tôm sú cỡ lớn và tôm chân trắng chế biến sâu khi đó sẽ giữ vai trò chủ lực.

Còn về trung hạn, sản lượng nuôi trong nước của Trung Quốc ngày càng lớn sẽ gây sức ép lên nhập khẩu, đồng thời cạnh tranh từ Ecuador và Ấn Độ vẫn duy trì gay gắt. Do vậy, các doanh nghiệp Việt cần kiên định chiến lược tập trung vào chất lượng, đa dạng hóa sản phẩm và khai thác phân khúc thị trường cao cấp.