"Lúc ba tôi mất có để lại một khoản tiền. Sau này, mẹ tôi lấy ra để chia đều cho tất cả con cái trong gia đình. Rồi mẹ họp gia đình, thông báo tất cả khoản chi phí trong nhà, chi cho mẹ cũng sẽ phải chia đều giữa các con. Thế nhưng, sau cuộc họp, đến tháng báo các chi phí như điện, nước, Internet dùng cho cả gia đình, tiền ăn, thuốc men cho mẹ, tiền cúng giỗ... tất cả anh em của tôi đều im hơi lặng tiếng.
Mẹ hỏi thì đứa nói không có tiền, đứa bảo không có ở chung nên không chịu đóng góp... ai cũng lơ đi hết. Cuối cùng, chỉ có một mình tôi là người duy nhất phải gánh hết chi phí trong nhà, dù bản thân cũng không ở chung nhà với mẹ. Tiền thừa kế thì ai cũng đòi chia, còn căn nhà nát mẹ ở mà họ cũng muốn giành, nhưng lại không ai chịu bỏ tiền ra lo cho mẹ".
Đó là chia sẻ của độc giả Christina xung quanh câu chuyện phân chia thừa kế và trách nhiệm báo hiếu cha mẹ già. Một thực tế đáng buồn trong xã hội hiện nay là khi cha mẹ già yếu, bệnh tật thì các con đùn đẩy trách nhiệm cho nhau nhưng khi cha mẹ mất thì lại giành giật tài sản. Có ý kiến cho rằng "nên gắn trách nhiệm chăm sóc cha mẹ già với quyền lợi được hưởng tài sản thừa kế". Tuy nhiên, không phải lúc nào điều đó cũng đảm bảo công bằng.
>> Ba anh em thừa kế khác nhau nhưng tiền nuôi cha mẹ chia đều
Cũng rơi vào tình cảnh trớ trêu khi con cái bất hòa vì phân chia trách nhiệm nuôi cha mẹ và tài sản thừa kế, bạn đọc Noi Thang bình luận: "Trường hợp nhà vợ tôi cũng tương tự. Nhà có ba anh em, bố mẹ vợ đã già (hơn 80 tuổi) nên chia tài sản cho các con sớm. Hai anh trai của vợ được phần nhiều hơn, nhưng rốt cuộc cả năm mới thấy các chị dâu ghé thăm bố mẹ một, hai lần. Mỗi lần tới, họ chỉ ngồi trên salon lướt điện thoại, chứ chẳng động tay làm gì.
Khi bố mẹ vợ mệt hay bệnh, họ tuyệt nhiên 'mất tích'. Cuối cùng, cũng chỉ có vợ chồng tôi (phận con út) phải đứng ra lo toan mọi việc. Vợ tôi nhiều lúc thấy buồn vì chuyện gia đình, tôi chỉ an ủi rằng 'mình lo cho bố mẹ là vì chữ hiếu, còn chuyện người khác ai làm sao thì làm, tự hổ thẹn với bản thân'".
Không đặt nặng chuyện báo hiếu theo số tài sản thừa kế nhận được, độc giả Sadietran nhấn mạnh: "Tôi không bao giờ xem chuyện phụng dưỡng cha mẹ già chỉ vì thừa kế. Chẳng lẽ cha mẹ không có của thì con cái không cần phụng dưỡng hay sao? Tôi chưa bao giờ nghĩ đến tài sản của bố mẹ, họ muốn cho ai thì cho, vì tự tôi tạo nên tài sản cho mình rồi. Tôi thấy vui khi chăm sóc cha mẹ, đưa họ đi du lịch, đi khám bệnh...
Tôi cũng chẳng cần phải yêu cầu các chị em của mình cũng phải có trách nhiệm với bố mẹ. Ai có hiếu, thích cho bố mẹ vài đồng, tấm bánh thì cho. Còn bố mẹ ở với tôi nên tôi bao trọn gói hết, chẳng cần ai đóng góp. Sau này, bố mẹ thích đứa nào, cho phần nhiều tài sản thừa kế thì tôi cũng chẳng quan tâm".
Trong khi đó, bạn đọc Tuyet Anh lại có lựa chọn khác để dẹp loạn anh em trong nhà khi phân chia trách nhiệm nuôi cha mẹ và tài sản thừa kế: "Tôi cho em trai toàn bộ phần đất thừa kế, vì em là người sống cùng cha mẹ lúc về già, nên gia đình rất yên ấm. Còn nếu buộc phải chia, theo tôi có hai phương án sau:
Thứ nhất, chia đều cho tất cả con cái và bố mẹ, mỗi người một phần như nhau. Vì mỗi đứa đều được chia tài sản thừa kế như nhau nên cũng sẽ phải đóng góp tiền nuôi bố mẹ bằng nhau. Còn đứa nào dành thời gian chăm sóc bố mẹ nhiều hơn thì sẽ được hưởng phần đất của bố mẹ để lại sau khi họ qua đời.
Thứ hai, nếu các con không muốn góp tiền hàng tháng để nuôi bố mẹ, thì tốt nhất chỉ chia đều 50% tài sản thừa kế cho con cái. Còn lại, bố mẹ nên giữ lại 50% còn lại để phòng thân. Đứa con nào có trách nhiệm chăm sóc bố mẹ thì sau khi bố mẹ mất sẽ được hưởng phần đất còn lại đó. làm vậy sẽ không xảy ra mâu thuẫn, tranh chấp vì phân chia thiếu công bằng giữ trách nhiệm và quyền lợi".
Khoản 2 Điều 70 Luật Hôn nhân và gia đình 2014 quy định con cái phải "Có bổn phận yêu quý, kính trọng, biết ơn, hiếu thảo, phụng dưỡng cha mẹ, giữ gìn danh dự, truyền thống tốt đẹp của gia đình". Đồng thời, Khoản 2 Điều 71 cũng quy định "con có nghĩa vụ chăm sóc, nuôi dưỡng cha mẹ, đặc biệt khi cha mẹ mất năng lực hành vi dân sự, ốm đau, già yếu, khuyết tật; trường hợp gia đình có nhiều con thì các con phải cùng nhau chăm sóc, nuôi dưỡng cha mẹ".
Pháp luật cũng quy định, người có hành vi từ chối hoặc trốn tránh nghĩa vụ cấp dưỡng cha, mẹ sẽ bị phạt tiền từ 5.000.000 đồng - 10.000.000 đồng. Người vi phạm còn bị áp dụng biện pháp khắc phục hậu quả buộc thực hiện nghĩa vụ đóng góp, nuôi dưỡng theo quy định của pháp luật theo quy định tại điểm b khoản 1 Điều 57 Nghị định 144/2021/NĐ-CP.
Lê Phạm tổng hợp
Showroom: D11-47 KĐT Geleximco Lê Trọng Tấn, Hà Đông, Hà Nội
Điện thoại: 1900 98 98 36
Email: info@daisan.vn