Tòa án Mỹ chặn Tổng thống Trump triển khai Vệ binh Quốc gia tại Los Angeles

Một thẩm phán liên bang ngày 12.6 đã ra phán quyết yêu cầu Tổng thống Mỹ Donald Trump trả quyền kiểm soát Vệ binh Quốc gia bang California về cho Thống đốc Gavin Newsom.

Trong phán quyết, thẩm phán tòa án liên bang tại thành phố San Francisco, ông Charles Breyer nêu rõ: “Hành động của ông Trump là bất hợp pháp, vượt quá thẩm quyền theo luật định và vi phạm Tu chính án thứ 10 của hiến pháp Mỹ. Do đó, ông Trump phải trả lại quyền kiểm soát lực lượng Vệ binh Quốc gia California cho thống đốc tiểu bang (ông Newsom) ngay lập tức”, Axios đưa tin.

Thẩm phán cho rằng tình trạng bất ổn dân sự và biểu tình tại thành phố Los Angeles, bang California trong những ngày qua không phải “cuộc nổi loạn”, kết luận việc Tổng thống Trump cố so sánh những hành vi bạo lực rải rác như một cuộc nổi loạn có tổ chức là điều vô lý. Bộ Tư pháp Mỹ đã kháng cáo phán quyết của ông Breyer.

Vào ngày 7.6, Tổng thống Trump viện dẫn đạo luật liên bang cho phép chủ nhân Nhà Trắng kiểm soát Vệ binh Quốc gia để ngăn “nguy cơ nổi loạn” hoặc thực thi luật liên bang khi lực lượng chính quy không đủ khả năng.

Phần lớn trường hợp Vệ binh Quốc gia tiểu bang sẽ thuộc quyền kiểm soát của thống đốc bang, ngoại trừ những trường hợp bất ổn nghiêm trọng và tổng thống viện dẫn đạo luật nổi loạn để kiểm soát lực lượng này. Tuy nhiên, thẩm phán Breyer ngày 12.6 nhấn mạnh những lập luận từ chính quyền ông Trump đều không thỏa đáng.

Tuy nhiên, phán quyết mới nhất không chặn Tổng thống Trump triển khai lực lượng Thủy quân Lục chiến Mỹ. Theo CNN, ông Breyer đã tạm thời chặn chính quyền liên bang điều động Vệ binh Quốc gia, lên kế hoạch cho phiên điều trần vào ngày 13.6, trước khi ra phán quyết liệu lệnh chặn tạm thời của ông có trở thành quyết định vô thời hạn hay không. Nếu có, đây sẽ là chiến thắng cho giới chức bang California trên phương diện pháp lý.

Viết trên mạng xã hội X ngày 12.6 sau khi có phán quyết, Thống đốc California Gavin Newsom cho biết: "Tòa án vừa xác nhận điều mà tất cả chúng ta đều biết - rằng quân đội thuộc về chiến trường, không phải trên những con đường trong thành phố chúng ta".

Trong khi đó, Tổng thống Trump viết trên mạng xã hội Truth Social chỉ trích vị lãnh đạo California. "Ông ấy (Newsom) nên cảm ơn tôi về những gì chúng tôi đã làm ở Los Angeles, thay vì biện minh cho việc thiếu năng lực. Nếu tôi không điều Vệ binh Quốc gia đến Los Angeles, nơi đó giờ đã bị thiêu rụi".

Các cuộc biểu tình tại Los Angeles nổ ra từ ngày 6.6 sau khi Cơ quan Hải quan và Di trú Mỹ (ICE) tiến hành chiến dịch truy quét và bắt giữ những người nhập cư bị cáo buộc phạm luật di trú. Truyền thông Mỹ đưa tin phần lớn các cuộc biểu tình diễn ra ôn hòa, song cũng ghi nhận tình trạng bạo lực tại một số khu vực và người biểu tình đụng độ với cơ quan chức năng.