Tim Cook làm được gì cho Apple?

Trong 14 năm, CEO Tim Cook gây ấn tượng với loạt sản phẩm mới, đưa vốn hóa Apple đạt kỷ lục dù thường bị so sánh với Steve Jobs.

CEO Tim Cook. Ảnh: New York Times.

Tin đồn CEO Tim Cook có thể từ chức là chủ đề được giới công nghệ chú ý thời gian gần đây. Trong 14 năm giữ vị trí cao nhất tại Apple, Cook nhận nhiều chỉ trích với lý do quá chú trọng khả năng vận hành, khác xa người có tầm nhìn về sản phẩm như Steve Jobs.

Nhiều người đặt ra danh sách ứng viên có thể kế nhiệm Cook, trong đó có Phó chủ tịch Kỹ thuật Phần cứng John Ternus. Khác với Cook, Ternus được đánh giá có tầm nhìn về sản phẩm tốt hơn. Tuy thường xuyên bị so sánh với Jobs, Tim Cook vẫn mang đến những thành tựu nhất định cho Apple.

Loạt sản phẩm ấn tượng

Viết trên Fast Company, tác giả Michael Grothaus cho rằng quan điểm Tim Cook “không phải người của sản phẩm” là sai lầm. Từ năm 2011, Apple vẫn ra mắt nhiều sản phẩm gây chú ý từ phần cứng, phần mềm đến dịch vụ.

Năm 2014, Apple ra mắt Apple Pay, lần đầu mang công nghệ thanh toán di động không tiếp xúc đến người dùng phổ thông. Một năm sau, hãng giới thiệu Apple Watch, thay đổi cách mọi người sử dụng smartwatch.

Cũng trong năm 2015, Táo khuyết gia nhập thị trường phát nhạc trực tuyến với Apple Music, đối trọng thực thụ của Spotify. Đến 2016, màn ra mắt AirPods gần như thay đổi cách người dùng nghe nhạc, tạo xu hướng tai nghe không dây mới.

Năm 2017, iPhone X lần đầu loại bỏ nút Home, chuyển sang thiết kế viền mỏng cùng Face ID, hệ thống nhận diện khuôn mặt vẫn được đánh giá cao đến ngày nay.

Tim Cook trong một sự kiện của Apple. Ảnh: Reuters.

Giai đoạn 2019-2020, Apple mở rộng dịch vụ với Apple Card, Apple TV, Apple Arcade, Apple Fitness+ và Apple TV+. Cùng năm đó, hãng đặt cược lớn với quyết định chuyển từ chip Intel sang Apple Silicon, động thái giúp thúc đẩy doanh số và thiết kế mới cho máy tính Mac.

Gần đây nhất, Apple ra mắt kính Vision Pro, thiết bị được Cook đặt nhiều tâm huyết. Dù chưa thành công về thương mại, sản phẩm mang đến nhiều công nghệ mới hơn cả iPhone hay iPod tại thời điểm ra mắt.

Theo Grothaus, đó là minh chứng cho thấy Cook không ngại thử nghiệm công nghệ mới. Tương tự Jobs, Cook không phải kỹ sư hay trực tiếp làm ra sản phẩm, thay vào đó đóng vai trò giám sát, tin tưởng đội ngũ cấp dưới để đưa những thiết bị quan trọng ra thị trường.

Khi Jobs qua đời năm 2011, Apple có 4 dòng sản phẩm chính: Mac, iPod, iPad và iPhone. Đến nay, công ty bổ sung AirPods, Apple Watch, iPad Pro, Vision Pro cùng hàng loạt dịch vụ trực tuyến. Hãng cũng nâng cấp trải nghiệm iPhone và Mac theo từng năm.

Áp lực lớn với người kế nhiệm

Theo Grothaus, kế nhiệm Steve Jobs đã là công việc khó khăn nhất của Cook. Đến hiện tại, ông vẫn hoàn thành tốt nhiệm vụ, đặc biệt khi di sản của người đi trước quá lớn.

“Không khó hình dung tinh thần làm việc kiệt quệ, sự bất ổn cao kỷ lục tại Apple sau sự ra đi đột ngột của Jobs. Có rất nhiều lãnh đạo không thể đoàn kết một tổ chức lớn như Apple, thậm chí dẫn dắt công ty vượt qua ‘cái bóng’ của Jobs”, Grothaus cho biết.

Thành công của Cook khi điều hành tại Apple còn đến từ những con số. Năm 2010, doanh thu công ty khoảng 65 tỷ USD. Đến cuối 2025, con số trên đạt hơn 416 tỷ USD. Vốn hóa dựa trên cổ phiếu của Apple cũng tăng trưởng mạnh. Công ty vừa ghi nhận vốn hóa 4.000 tỷ USD cách đây ít lâu. Trở lại lúc Jobs qua đời, con số trên chỉ khoảng 350 tỷ USD. Tim Cook (trái) và Tổng thống Mỹ Donald Trump. Ảnh: Bloomberg.

Grothaus cho rằng khó khăn của Cook khi lèo lái Apple thậm chí căng thẳng hơn Jobs. Vai trò của công nghệ với đời sống xã hội thay đổi đáng kể trong thập kỷ qua. CEO tại những doanh nghiệp lớn không chỉ dẫn dắt công ty, mà cần khéo léo khi phải tiếp xúc thường xuyên hơn với chính phủ và các lãnh đạo.

Lúc sinh thời, Jobs được biết đến với tính cách nóng nảy, kiêu ngạo. Đối với Cook, ông đã cẩn thận xử lý những vấn đề mang tầm cá nhân lẫn tổ chức.

Dù thành công tại Apple, Cook không thể lãnh đạo công ty mãi. Nhiều thông tin cho rằng ông có thể từ chức sớm nhất vào năm 2026.

Tương tự Jobs, không phải lựa chọn nào của Cook cũng mang đến kết quả tốt nhất cho Apple. Tuy vậy, ông đã chứng minh khả năng dẫn dắt công ty vượt qua nhiều giai đoạn khó khăn. Bất kể ai thay thế Cook, nhân vật ấy cũng phải đối mặt thử thách vượt qua người tiền nhiệm, tương tự thách thức với Cook cách đây 14 năm.