Tiếc cho Bình Bồng Bột và Ngọc Sơn

"Phá đám sinh nhật mẹ” cho thấy nỗ lực của Bình Bồng Bột, nhưng vẫn còn những vụng về khiến phim chưa trọn vẹn. Dù vậy, việc tác phẩm rời rạp sớm vẫn để lại nhiều tiếc nuối.

Chỉ sau hơn một tuần ra mắt, Nguyễn Thanh Bình (Bình Bồng Bột) thông báo Phá đám sinh nhật mẹ sẽ rời rạp vào ngày 17/11 - tức chỉ chiếu đúng 18 ngày, bằng 2/3 hành trình của một bộ phim thông thường. Quyết định trên dù vậy không gây nhiều bất ngờ, bởi đứa con tinh thần của nam đạo diễn ế ẩm ngay từ thời điểm ra mắt, giữa bối cảnh hàng loạt phim Việt đang xếp hàng chờ ra rạp.

Tuy nhiên, cái kết buồn của Phá đám sinh nhật mẹ phần nào vẫn để lại tiếc nuối, không chỉ với ê-kíp đằng sau mà còn cả một bộ phận khán giả đã dõi theo hành trình của tác phẩm. Thực chất, dự án chạm ngõ điện ảnh của Nguyễn Thanh Bình không phải một bộ phim quá tệ, nếu không muốn nói là có sự táo bạo nhất định, khác nhiều những motif phim gia đình Việt Nam gần đây.

Song, bởi những vụng về dễ hiểu trong lần đầu cầm trịch một tác phẩm điện ảnh, Nguyễn Thanh Bình đã không thể giúp Phá đám sinh nhật mẹ chạm tới nhiều khán giả hơn.

Dí dỏm nhưng thiếu ấn tượng để ăn khách

Lấy cảm hứng từ trích đoạn Hạnh phúc của một tang gia (Số đỏ, Vũ Trọng Phụng), Phá đám sinh nhật mẹ cũng mô tả sự trớ trêu nơi một đám tang, khi chốn tiễn biệt người đã khuất lại trở thành cơ hội để kẻ khác chuộc lợi. Khác chăng, trong tác phẩm của Nguyễn Thanh Bình, cái chết là giả, lễ tang cũng chỉ được dựng lên qua loa. Và ẩn sau hàng loạt dối trá ấy chính là âm mưu của một người con đang lầm đường lạc lối.

Thực chất, những gì diễn ra trong 91 phút phim cho thấy Phá đám sinh nhật mẹ là một tác phẩm đầy tham vọng. Khoác lớp áo là một bộ phim gia đình, song đạo diễn Nguyễn Thanh Bình lại mong muốn truyền tải câu chuyện đó qua cái oái oăm của thể loại hài đen.

Ngoài ra, chút giễu cợt bi kịch theo kiểu Hạnh phúc của một tang gia; sự điên rồ trong câu chuyện để thông điệp được bật lên mạnh mẽ; và đâu đó, những miếng hài từ lối “chơi chữ” đậm tính cá nhân của chính đạo diễn - cũng được cố gắng lồng ghép vào phim.

Phá đám sinh nhật mẹ sẽ rời rạp vào ngày 17/11, theo thông báo của đạo diễn.

Sự trộn lẫn nhiều cách thể hiện ấy mang đến một kiểu “khám phá sự thật” khá lạ lùng so với trước nay. Ở đó, kẻ tưởng chừng phản diện lại trở thành trợ thủ đắc lực của nhân vật chính (nhóm côn đồ); người mẹ chết giả, rồi thành chết thật, rồi hóa ra lại chết giả; và cả sự hóm hỉnh dị nghịch nảy sinh trong một ngày mà lễ tang giả và tiệc sinh nhật thật giao nhau.

Nguyễn Thanh Bình cũng cho thấy một sự dí dỏm nhất định. Đôi lúc, anh khiến khán giả bật cười với những miếng hài từ lối viết thoại, “chơi chữ” rất riêng của mình; khi khác lại mang đến cảm giác thích thú qua việc đan cài những chi tiết vừa vớ vẩn, vừa nghịch lý - đơn cử như: quan tài đôi, gã bác sĩ nhưng chẳng mê cứu người, hay nhóm giang hồ cho vay nặng lãi theo phong cách doanh nghiệp…

Dù vậy, nhịp điệu dí dỏm ấy thực chất không được đạo diễn duy trì xuyên suốt, và chưa thể trở thành không khí chủ đạo của phim. Thay vào đó, phần lớn thời lượng câu chuyện bị dàn trải qua những phân đoạn hội thoại thiếu cảm xúc, ít sắc bén - khi là mâu thuẫn mẹ con rập khuôn, lúc lại là mối quan hệ vợ chồng nhạt nhòa, hoặc những diễn giải dài dòng, thiếu trọng tâm về một vấn đề vốn không quá phức tạp.

Phim cũng thiếu một đường dây cảm xúc rõ ràng, đủ sức thu hút khán giả. Thật khó để xác định Phá đám sinh nhật mẹ muốn nói về điều gì. 91 phút phim hiện lên khá rời rạc, với sự góp nhặt từ nhiều tuyến truyện khác nhau. Thế nhưng, gần như không mảng nào thực sự chạm đến cảm xúc người xem, khiến tác phẩm trở nên nhạt nhòa, thiếu sức hút.

Bên cạnh đó, việc không có những màn diễn xuất ấn tượng cũng là yếu tố khiến phim khó tạo dấu ấn, từ đó ít được khán giả quan tâm. Thực tế, phần lớn ê-kíp Phá đám sinh nhật mẹ đều không phải là những cái tên đã khẳng định được thực lực ở địa hạt điện ảnh, từ đạo diễn Nguyễn Thanh Bình đến các diễn viên Ái Như, Thành Hội hay Trần Kim Hải. Chưa kể, cách xây dựng nhân vật còn nhạt nhòa cũng khiến họ thiếu không gian để thể hiện.

Việc ra mắt vào thời điểm phòng vé đang hạ nhiệt mạnh mẽ, khi khán giả dần mất đi động lực ra rạp, cũng là trở ngại không nhỏ, khiến tác phẩm gặp khó trong việc đến với nhiều người. Thực chất, không chỉ Phá đám sinh nhật mẹ, mà hàng loạt phim Việt gần đây cũng rơi vào cảnh lao đao, đối mặt với nguy cơ thua lỗ nặng.

Phim hiện dắt túi 5,3 tỷ đồng.

NSƯT Hữu Châu, Ngọc Sơn gây tiếc nuối

Bên cạnh tình trạng ế ẩm về doanh thu, Phá đám sinh nhật mẹ còn khiến khán giả tiếc nuối bởi không ít phân đoạn được sắp xếp thiếu hợp lý, đặc biệt là ở những cảnh do NSƯT Hữu Châu và Ngọc Sơn đảm nhận. Cả hai đều xuất hiện rồi đột ngột biến mất, để lại không ít sự hoang mang.

Nếu NSƯT Hữu Châu hóa thân thành người cha “trên giấy tờ” của Đức, xuất hiện trong đám tang để tiết lộ một sự thật động trời, thì Ngọc Sơn chỉ đến để cất giọng trong 60 năm cuộc đời, sau đó lặng lẽ biến mất không lời giải thích.

Thực chất, cả hai đều giữ vai trò nhất định trong câu chuyện giàu trí tưởng tượng của Nguyễn Thanh Bình. Một người dẫn dắt khán giả đến với một chi tiết quan trọng của phim, người còn lại mang đến không khí trớ trêu, hài kịch cho tác phẩm.

Dù vậy, việc cả hai nhân vật chỉ xuất hiện trong một phân đoạn duy nhất - đóng góp cho câu chuyện rồi lập tức biến mất - khiến thế giới phim trở nên thiếu tự nhiên, như thể họ chỉ tồn tại để phục vụ cho dụng ý của tác giả. Hơn nữa, sự xuất hiện chóng vánh ấy khiến nhịp cảm xúc bị đứt quãng, gây phân tâm. Nếu đạo diễn xử lý những phân đoạn này tinh gọn hơn, hoặc trao cho những nhân vật này một đời sống cụ thể, câu chuyện của phim hoàn toàn có thể thêm phần trọn vẹn.

Tạo hình của Ngọc Sơn trong phim.

Thực tế, các phân đoạn có Ngọc Sơn đang là những cảnh tạo hiệu ứng mạnh mẽ nhất trên mạng xã hội, với các video thu hút hàng trăm nghìn lượt xem và mức độ thảo luận cao. Rõ ràng, đây hoàn toàn có thể trở thành chất liệu giúp phim tiếp cận nhiều khán giả hơn. Song đáng tiếc, nhân vật này lại xuất hiện quá chóng vánh, có phần lạc quẻ, và từ đó, cũng không còn khía cạnh nào để khai thác thêm trên truyền thông.

Những năm gần đây, điện ảnh nội địa chứng kiến không ít cái tên độc đáo nhưng khởi đầu chưa mấy suôn sẻ, chỉ thật sự bật lên khi tìm được điểm chạm với khán giả – mà Khương Ngọc là một ví dụ điển hình. Ở một góc độ nào đó, có thể xem Nguyễn Thanh Bình cũng sở hữu tiềm năng và nét thú vị tương tự. Dù vậy, nhà làm phim 45 tuổi vẫn còn một chặng đường khá gian nan để tìm được vị thế ở địa hạt điện ảnh.