Thương tiếc họa sĩ Hùng Lân, tượng đài của truyện tranh Việt

Tối 9/5, giới xuất bản và cộng đồng yêu truyện tranh Việt Nam lặng người trước tin họa sĩ Hùng Lân đã vĩnh viễn rời xa cõi tạm.

Họa sĩ Hùng Lân. Ảnh: Thu Hiền.

Không chỉ là một người cầm bút, họa sĩ Hùng Lân, tác giả bộ truyện Dũng sĩ Hesman, là biểu tượng cho một thế hệ nghệ sĩ bền bỉ, lặng lẽ cống hiến suốt hàng chục năm cho văn hóa đại chúng Việt Nam, từ cuối thập niên 1980 đến đầu 2000. Những nét vẽ của ông đã trở thành ký ức tuổi thơ không thể thay thế trong lòng hàng triệu độc giả thế hệ 7X, 8X và 9X.

Người tiên phong đã rời đi

Từ cuối thập niên 1980 đến đầu những năm 2000, với nét vẽ giản dị nhưng giàu tưởng tượng, cùng tư duy kể chuyện đầy nhân văn, họa sĩ Hùng Lân đã kiến tạo nên thế giới truyện tranh đặc trưng cho nhiều thế hệ độc giả Việt, đặc biệt là lứa tuổi 7X, 8X và 9X. Những nhân vật như Dũng sĩ Hesman, Cô Tiên Xanh hay Siêu Nhân Việt Nam không đơn thuần là sản phẩm giải trí, mà từng là biểu tượng tinh thần trong thời kỳ chuyển mình của văn hóa đọc thiếu nhi nước nhà.

Đại diện Nhà Xuất bản Kim Đồng chia sẻ: "Sự nghiệp lao động bền bỉ và sáng tạo không ngơi nghỉ của bác Hùng Lân sẽ luôn là nguồn cảm hứng lớn cho thế hệ họa sĩ Việt hôm nay. Xin gửi lời chia buồn sâu sắc tới gia quyến. Mong bác an giấc giữa tình yêu của bao thế hệ độc giả. Các tác phẩm của bác sẽ luôn trong tim những người yêu truyện tranh Việt Nam".

Ngoài cương vị họa sĩ truyện tranh, ông Hùng Lân còn là người góp công thầm lặng cho sự phát triển mỹ thuật ứng dụng tại Việt Nam. Font chữ HL do ông thiết kế từng là lựa chọn quen thuộc của nhiều nhà thiết kế thời kỳ đầu phổ cập máy tính cá nhân.

Chị Thân Trọng Thanh Quỳnh, đồng sáng lập thương hiệu Du Bút, xúc động chia sẻ: "Từ năm 2023, tôi đã bắt đầu ấp ủ dự án lưu trữ truyện tranh Việt Nam, và thật đau lòng khi những tên tuổi như bác Hùng Lân cứ dần rơi rụng. Có những tác phẩm, câu chuyện, tư liệu nếu không kịp gìn giữ sẽ mãi mãi chỉ còn là lời kể truyền miệng". Theo chị, sự ra đi của họa sĩ Hùng Lân là hồi chuông cảnh báo về tính cấp thiết của việc xây dựng một kho tư liệu truyện tranh Việt Nam nghiêm túc và khoa học.

Các tập truyện Dũng sĩ Hesman của họa sĩ Hùng Lân.

Với thế hệ người đọc trẻ lớn lên trong thời kỳ Internet, cái tên "Hùng Lân" từng xa vời như một biểu tượng không thể chạm tới. Tuy nhiên, nhờ những kết nối bất ngờ qua blog cá nhân và mạng xã hội, nhiều người đã có dịp đối thoại và thấu hiểu hơn về tác giả của thần tượng tuổi thơ mình.

Nhà sáng tạo nội dung Duy Huynh (người khởi xướng dự án fanmade Hesman giai đoạn 2017-2018) cho biết: "Tôi không ngờ một ngày được gặp, trò chuyện và cùng làm việc với chú. Chú không chỉ là họa sĩ tài năng, mà còn là người hiền lành, lạc quan, và luôn sẵn sàng hỗ trợ lớp trẻ".

Trong khi đó, anh Lê Tiên Long, tác giả cuốn Vua chúa Việt và những điều chưa biết, không giấu được xúc động khi nhớ lại những tương tác cuối cùng với họa sĩ: "Tối nghe tin chú qua đời mà không thể tin nổi. Sáng cùng ngày, chú vẫn thả tim bài viết của tôi trên Facebook. Tình bạn online giữa chúng tôi kéo dài gần hai thập kỷ, từ thời blog 360 đến những cuộc gặp gỡ ở Sài Gòn. Chú là người sống hiền lành, đam mê sáng tạo, thủ bút rất đẹp, và luôn động viên tôi viết về lịch sử".

Với nhiều người, họa sĩ Hùng Lân là tấm gương về sự bền bỉ của tinh thần sáng tạo lặng lẽ. Ông trao tặng miễn phí những công cụ thiết kế, vẽ nốt những phần truyện còn dang dở, và giữ lửa đam mê cho đến ngày cuối đời.

Di sản họa sĩ Hùng Lân để lại

Theo đại diện nhóm Du bút, di sản họa sĩ Hùng Lân để lại cho tới nay là hơn 700 tập truyện đã xuất bản. Đây cũng là cả một thế giới ký ức sống động trong tâm trí nhiều thế hệ độc giả từ cuối thập niên 1980 đến đầu những năm 2000. Từ Dũng sĩ Hesman với 159 tập, Cô Tiên Xanh với 150 tập, cho tới Siêu Nhân Việt Nam, các sáng tác của ông từng là biểu tượng văn hóa trong thời kỳ truyện tranh Việt tìm kiếm bản sắc riêng giữa làn sóng ảnh hưởng mạnh mẽ từ nước ngoài.

Họa sĩ Dũng Lân và tấm poster Dũng sĩ Hesman. Ảnh: Duy Huynh.

Ông là một trong số ít họa sĩ duy trì sự sáng tạo bền bỉ suốt hơn 30 năm, điều hiếm thấy trong ngành truyện tranh vốn luôn chịu áp lực đổi mới và cạnh tranh khốc liệt. Trong mắt những người làm nghề trẻ hôm nay họa sĩ Hùng Lân là tấm gương sáng về sự khiêm nhường, tinh thần cầu thị và lòng đam mê không giới hạn. Nét vẽ giản dị nhưng giàu trí tưởng tượng, cùng lối kể chuyện đầy nhân văn của ông đã ảnh hưởng sâu đậm đến phong cách của nhiều tác giả trẻ đương thời.

Hành trình sự nghiệp của ông cũng là minh chứng cho lòng đam mê vô tận. Không trải qua đào tạo chính quy, ông bước vào thế giới truyện tranh ở tuổi ngoài 30 sau nhiều năm mưu sinh bằng nghề cạo mủ cao su. Vừa học, vừa vẽ, vừa lắng nghe độc giả, ông dần định hình phong cách riêng và góp phần quan trọng vào thời kỳ hưng thịnh của truyện tranh Việt thập niên 1990. Cùng với sự cần mẫn trong sáng tác, ông còn gánh vác trách nhiệm gia đình, nuôi dạy năm người con bằng chính đôi tay và cây bút của mình.

Không dừng lại ở truyện tranh, ông còn đóng góp cho cộng đồng thiết kế với các bộ font chữ HL Comic và HL Thư Pháp. Đây là những bộ font tiếng Việt được ông phát triển và chia sẻ miễn phí, vẫn còn được sử dụng rộng rãi đến ngày nay. HL Comic cũng được xem là một trong những bộ font truyện tranh đầu tiên bằng tiếng Việt.