Thuê người nước ngoài điều hành doanh nghiệp nhà nước thì có buộc họ kê khai tài sản?

Nhiều đại biểu cho rằng không nên bắt buộc các nhân sự lãnh đạo trong doanh nghiệp nhà nước phải kê khai tài sản.

Sáng 5-11, các đại biểu Quốc hội thảo luận tổ về các dự Luật Thi hành án dân sự (sửa đổi); Luật Giám định tư pháp (sửa đổi); Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Phòng, chống tham nhũng và Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Sở hữu trí tuệ.

Tránh ảnh hưởng quyền riêng tư, quyền cá nhân

Tại tổ TP.HCM, nhiều đại biểu quan tâm việc dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Phòng, chống tham nhũng mở rộng đối tượng kê khai đối với doanh nghiệp nhà nước, từ chỗ chỉ 100% vốn, nay mở rộng ra phải kê khai tài sản với doanh nghiệp nhà nước nói chung (có trên 50% vốn).

Đại biểu Trương Trọng Nghĩa (TP.HCM) cho hay sắp tới các doanh nghiệp có vốn Nhà nước có thể tuyển dụng, bổ nhiệm những người không phải đảng viên vào bộ máy nhà nước.

Trong khi theo ông, kê khai tài sản không phải là biện pháp duy nhất để phòng chống tham nhũng. Do đó ông đề nghị không áp dụng quy định trên cho những cổ đông, đại diện cổ đông ở các doanh nghiệp nhà nước.

"Ví dụ như doanh nghiệp nhà nước 100% thuê một giám đốc người nước ngoài làm giám đốc, tôi nghĩ chúng ta không nên buộc những người đó đi kê khai tài sản", ông Nghĩa nói.

Đại biểu phân tích thêm giám đốc người nước ngoài đó vẫn phải chấp nhận các quy định của Luật Phòng chống tham nhũng, ví dụ quy định xử lý tiêu cực, hối lộ. Mặt khác họ cũng phải kê khai thuế thu nhập.

Qua thu nhập, từ thời điểm được cử làm giám đốc hay chủ tịch hội đồng quản trị doanh nghiệp nhà nước, tất cả thu nhập biến động của họ trong quá trình làm việc đều được kiểm tra, giám sát thông qua nhiều biện pháp.

Tuy nhiên nếu buộc kê khai toàn bộ tài sản của họ, kể cả tài sản ở nước ngoài hay của vợ con, như công chức, viên chức sẽ rất bất lợi và họ sẽ không đồng ý.

"Đó là quyền riêng tư, quyền cá nhân, và đặc biệt với công dân nhiều quốc gia, quyền riêng tư bất khả xâm phạm", ông Nghĩa nhấn mạnh.

Đại biểu Trần Công Phàn (TP.HCM) bày tỏ đồng ý với việc mở rộng đối tượng kê khai nêu trên. Bởi xu thế cổ phần hóa hiện nay, các doanh nghiệp có 100% vốn Nhà nước rất ít.

Tuy nhiên ông đề nghị xem lại những người nước ngoài làm giám đốc ở những công ty, doanh nghiệp có vốn Nhà nước ấy có phải kê khai tài sản không, hay là loại trừ việc kê khai họ.

"Chỗ này cần phải kỹ và có thể giao Chính phủ tính toán chỉ quy định đối với người nước ngoài làm việc cho doanh nghiệp nhà nước có trên 50% vốn", ông Phàn ý kiến.

Quy định thời hạn, hình thức và chế độ gửi báo cáo phòng chống tham nhũng

Đại biểu Nguyễn Văn Dành (TP.HCM) cho rằng cần loại trừ những đối tượng là người nước ngoài làm việc trong doanh nghiệp nhà nước phải kê khai tài sản.

Theo đại biểu: "Việc đưa họ vào sẽ ảnh hưởng quá trình thu hút đầu tư, thu hút nhân lực chất lượng cao".

Đại biểu đề nghị bổ sung thêm một đối tượng, đó là các nhân sự có đại diện phần vốn tại các doanh nghiệp nhà nước. Ngay cả những doanh nghiệp dưới 50% vốn Nhà nước, nếu có tham gia vốn Nhà nước, các nhân sự đại diện phần vốn tại các doanh nghiệp này phải là đối tượng kê khai.

Ở góc độ khác, đại biểu Tô Thị Bích Châu (TP.HCM) cho hay dự luật quy định về báo cáo và công tác phòng chống tham nhũng, dự thảo quy định rõ trách nhiệm của cơ quan trung ương và địa phương.

Để hoàn thiện và cụ thể hơn, bà đề nghị quy định về thời hạn, hình thức và chế độ gửi báo cáo để tránh hình thức, chậm trễ. Đây là một lĩnh vực khó, nên phải cho khoảng thời gian hợp lý.

Theo bà, hiện nay các phường xã than phiền về việc báo cáo, kế hoạch liên tục, quá gấp gáp, dẫn đến hình thức. Trong báo cáo về công tác phòng chống tham nhũng phải lưu ý đây là lĩnh vực rất khó.

"Bằng chứng là thời gian qua các vụ án chủ yếu là cố ý làm trái hoặc không hoàn thành nhiệm vụ, còn tham nhũng, tham ô rất ít. Nếu quy định về báo cáo quá gấp gáp sẽ tạo hình thức trong việc đáp ứng nhu cầu công khai minh bạch của nhân dân", bà Châu nêu.