Thuế đối ứng bắt đầu có hiệu lực

Hôm qua 7.8, thuế đối ứng mà Mỹ áp đặt lên hàng chục đối tác thương mại chính thức có hiệu lực, đánh dấu khởi đầu một trật tự thương mại mới.

Thuế suất từ 10 - 50%

Bắt đầu từ 0 giờ 1 phút ngày 7.8 giờ miền đông Mỹ (trưa qua, giờ VN), hàng hóa từ 69 nền kinh tế đối tác thông quan đến Mỹ bị áp thuế đối ứng mới, dao động từ 10 - 50%, theo Reuters. Hàng hóa xuất đi trước thời hạn trên và dự kiến đến Mỹ trước ngày 5.10 chỉ bị áp mức thuế cũ. Thuế suất mới đáng ra có hiệu lực từ ngày 1.8 nhưng Tổng thống Mỹ Donald Trump hôm 31.7 ban hành sắc lệnh gia hạn thêm một tuần nhằm tìm kiếm thỏa thuận với các đối tác và chuẩn bị hậu cần.

Tổng thống Thụy Sĩ Karin Keller-Sutter đã từ Mỹ quay về nước vào ngày 6.8 mà không tìm được thỏa thuận giờ chót để giảm mức thuế 39% mà nước này phải đối mặt, theo tờ Financial Times. Các đối tác thương mại lớn như Liên minh Châu Âu (EU), Nhật Bản hay Hàn Quốc, những bên đã đạt thỏa thuận thương mại với Mỹ, chịu mức thuế 15%. Các nước Đông Nam Á như Campuchia, Indonesia, Malaysia, Philippines, Thái Lan bị áp thuế 19%. Mức thuế với VN là 20%.

Ngoài ra, Mỹ còn đánh thuế bổ sung lên một số quốc gia mà Tổng thống Trump cho rằng có vấn đề riêng. Cụ thể, Brazil sẽ bị áp thuế tổng cộng 50% nhằm phản đối vụ án đối với cựu Tổng thống Brazil Jair Bolsonaro. Trả lời phỏng vấn Reuters hôm 6.8, Tổng thống Brazil Luiz Inacio Lula da Silva nói sẽ không áp thuế đáp trả nhưng cũng chưa có ý định đối thoại với lãnh đạo Mỹ. Thay vào đó, ông hé lộ kế hoạch kêu gọi lãnh đạo nhóm BRICS thảo luận phương án ứng phó chung.

Ấn Độ cũng bị tăng thuế lên thành 50% với lý do nước này tiếp tục mua dầu mỏ của Nga, với phần tăng thêm sẽ có hiệu lực từ ngày 28.8. Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi hôm qua tuyên bố phúc lợi của nông dân Ấn Độ là tối quan trọng và ông sẵn sàng trả giá đắt để bảo vệ điều này. Trung Quốc thì đang trong một lộ trình thuế quan riêng và có thể chịu mức thuế cao vào ngày 12.8 nếu Tổng thống Trump không gia hạn tạm hoãn. Tuần trước, phái đoàn hai nước đã có cuộc đàm phán tại Thụy Điển. Ngày 6.8, ông Trump nói có thể đánh thuế bổ sung lên Trung Quốc như đã làm với Ấn Độ nếu mua dầu mỏ của Nga.

Thuế mới lơ lửng

Thuế đối ứng nêu trên là riêng biệt so với các loại thuế được áp đặt lên các ngành cụ thể như ô tô, nhôm hay thép. Tổng thống Trump hôm 5.8 cảnh báo sẽ đánh thuế đến 250% lên dược phẩm để buộc các đối tác phải sản xuất tại Mỹ. Hôm 6.8, ông tiếp tục cảnh báo áp thuế 100% đối với chip và chất bán dẫn từ nước ngoài. Phát biểu tại sự kiện công bố đầu tư 100 tỉ USD của Apple tại Nhà Trắng, ông Trump nói sẽ miễn trừ cho các công ty xây nhà máy và sản xuất tại Mỹ.

Hôm qua, Đặc phái viên thương mại Hàn Quốc Yeo Han-koo nhận định các hãng sản xuất chip của Seoul như Samsung và SK Hynix sẽ không chịu thuế 100% và cho hay chip Hàn Quốc hưởng mức thuế ưu đãi nhất từ Mỹ nhờ thỏa thuận thương mại song phương, theo Reuters. Quan chức Lưu Kính Thanh thuộc Hội đồng Phát triển Đài Loan cho rằng các công ty của vùng lãnh thổ này đang xây nhà máy tại Mỹ hoặc hợp tác với các hãng chip Mỹ để đối phó mức thuế tiềm tàng. Trong khi đó, Bộ trưởng Thương mại Tengku Zafrul Aziz của Malaysia, nước quan trọng trong mảng đóng gói và kiểm thử chip, cảnh báo nguy cơ mất thị phần tại Mỹ nếu sản phẩm kém cạnh tranh hơn do bị áp thuế.