Thú vị: Sau sáp nhập, cả nước 8 trường chuyên đều mang tên Lê Quý Đôn

Trong hàng ngàn trường học ở 34 tỉnh thành phố, có rất nhiều trường học được mang tên nhà bác học Lê Quý Đôn. Đáng chú ý, có 8 trường chuyên đều mang tên 'THPT chuyên Lê Quý Đôn' ở 7 tỉnh thành, sau sáp nhập.

Một tỉnh có 2 trường chuyên đều mang tên nhà bác học Lê Quý Đôn

Tính từ miền Bắc vào tới miền Nam, dưới đây là lần lượt 8 trường chuyên đều mang tên "THPT chuyên Lê Quý Đôn" ở các tỉnh thành mới, sau sáp nhập, từ 1.7.2025:

Đáng chú ý, ở tỉnh Hậu Giang cũ (nay là TP.Cần Thơ) cũng có một trường từng mang tên là THPT chuyên Lê Quý Đôn. Tiền thân của trường này là THPT Phụng Hiệp, nằm ở TP.Ngã Bảy cũ, năm 2005 thì đổi tên là THPT Lê Quý Đôn; năm 2008, trường tên là THPT chuyên Lê Quý Đôn. Từ năm 2010 tới nay, trường này có tên là THPT Lê Quý Đôn.

TP.HCM có trường trung học cổ nhất - 150 năm tuổi mang tên nhà bác học Lê Quý Đôn

Nếu để ý, bạn đọc có thể thấy hầu như ở tỉnh thành nào cũng có trường học ở các cấp, từ tiểu học tới trung học được mang tên nhà bác học Lê Quý Đôn.

Nhà bác học Lê Quý Đôn sinh ra tại làng Diên Hà, huyện Diên Hà, trấn Sơn Nam (sau này là thôn Đồng Phú, xã Độc Lập, huyện Hưng Hà, tỉnh Thái Bình cũ, nay thuộc tỉnh Hưng Yên). Ông là nhà bác học lớn nhất của Việt Nam ở thế kỷ XVIII và là niềm tự hào của cả dân tộc Việt Nam.

Trang web Trường THPT Lê Quý Đôn, tỉnh Bình Phước cũ (hiện nay thuộc tỉnh Đồng Nai) giới thiệu tiểu sử nhà bác học Lê Quý Đôn: "Lê Quý Đôn nguyên là Lê Danh Phương, tự Doãn Hậu, hiệu Quế Đường, sinh ngày 2.8.1726. Ngay từ nhỏ ông đã nổi tiếng thông minh, chăm học. Năm 14 tuổi, Lê Quý Đôn theo cha lên học ở kinh đô Thăng Long. Lúc ấy cậu bé 14 tuổi đã học xong toàn bộ sách kinh, sử của Nho gia. 18 tuổi, Lê Quý Đôn thi Hương đỗ Giải nguyên. 27 tuổi đỗ Hội nguyên, rồi đỗ Đình Nguyên Bảng nhãn.

Sau khi đã đỗ đạt, Lê Quý Đôn được bổ làm quan và từng giữ nhiều chức vụ quan trọng của triều Lê - Trịnh, như: Hàn lâm thừa chỉ sung Toản tu quốc sử quán (năm 1754), Hàn lâm viện thị giảng (năm 1757), Đốc đồng xứ Kinh Bắc (năm 1764), Thị thư kiêm Tư nghiệp Quốc tử Giám (năm 1767), Tán lý quân vụ, Thị phó đô ngự sử (năm 1768), Công bộ hữu thị lang (năm 1769), Bồi tụng (Phó thủ tướng) năm 1773, Lại bộ tả thị lang kiêm Tổng tài quốc sử quán (năm 1775), Hiệp trấn tham tán quân cơ Trấn phủ Thuận Hóa (năm 1776), Hiệp trấn Nghệ An (năm 1783), Công bộ thượng thư (năm 1784)...".

Tại TP.HCM, Trường THPT Lê Quý Đôn, phường Xuân Hòa là trường trung học cổ nhất của thành phố với 150 năm tuổi và được chọn là một trong những di tích văn hóa của TP.HCM. Trường được khởi công năm 1874 và hoàn tất năm 1877.

Nhà bác học, danh nhân văn hóa Lê Quý Đôn có câu nói nổi tiếng "Phi trí bất hưng", câu nói này nhấn mạnh vai trò quan trọng của tri thức, trí tuệ trong sự phát triển và hưng thịnh của một quốc gia. Câu nói này cũng được nhiều thế hệ thầy cô dặn dò học trò, truyền cảm hứng học tập, rèn giũa đạo đức trong hành trình trưởng thành của các em...