Thủ tướng: Huy động nghệ sĩ, vận động viên tham gia giáo dục trong trường

(Dân trí) - Theo Thủ tướng Phạm Minh Chính, cần xây dựng cơ chế huy động các nghệ nhân, nghệ sĩ, vận động viên chuyên nghiệp, người nước ngoài... tham gia các hoạt động GDĐT trong nhà trường.

Đây là một trong những định hướng được Thủ tướng Phạm Minh Chính đề cập khi phát biểu tại Hội nghị tổng kết năm học 2024-2025, triển khai nhiệm vụ năm 2025-2026, chiều 22/8.

Nhấn mạnh "hiền tài là nguyên khí quốc gia", Thủ tướng khẳng định Đảng, Nhà nước ta luôn coi giáo dục là quốc sách hàng đầu với vai trò đặc biệt quan trọng, tạo nền tảng hình thành và phát triển nhân cách, năng lực của mỗi người.

Cấp thiết đổi mới giáo dục

"Nguồn lực con người là nhân tố quan trọng nhất, quyết định sự thành bại của mỗi quốc gia. Giáo dục đào tạo hình thành nên "đức - trí - thể - mỹ" của con người, nên giáo dục có vai trò đặc biệt quan trọng với sự phát triển nhanh, bền vững đất nước", Thủ tướng nhấn mạnh.

Theo ông, hơn lúc nào hết, cần tập trung ưu tiên mọi nguồn lực cho phát triển giáo dục, tạo ra mọi cơ chế, chính sách thực sự thông thoáng, thuận lợi, hạ tầng hiện đại, thông suốt, con người và quản lý phải thông minh.

Ghi nhận nhiều kết quả đạt được trong năm học 2024-2025, song người đứng đầu Chính phủ cũng thẳng thắn chỉ ra nhiều bất cập. Trong đó, Thủ tướng cho rằng việc triển khai Chương trình giáo dục phổ thông 2018 vẫn còn bất cập. Các điều kiện cơ sở vật chất, trang thiết bị còn thiếu thốn; việc đổi mới phương pháp dạy và học, kiểm tra, đánh giá ở nhiều cơ sở giáo dục chưa hiệu quả.

Thủ tướng cũng lưu ý nghiên cứu tổ chức kỳ thi trung học phổ thông sớm hơn, điều chỉnh quy định đăng ký xét tuyển hợp lý hơn.

Quy mô giáo dục nghề nghiệp còn manh mún, lạc hậu; cơ cấu ngành nghề, trình độ đào tạo chưa phù hợp; chất lượng, hiệu quả đào tạo chưa cao; chậm đổi mới, chưa linh hoạt, đa dạng để đáp ứng nhu cầu của thị trường lao động; công tác đào tạo lại chưa được chú trọng.

Một thực tế khác được Thủ tướng chỉ ra là cả nước đang thiếu khoảng 102.097 giáo viên các cấp học mầm non, phổ thông công lập, trong khi còn khoảng 60.000 biên chế được giao chưa tuyển dụng được.

Trong khi đó, việc thực hiện tự chủ tài chính để phát triển trường, lớp gặp nhiều khó khăn; nguồn thu sự nghiệp còn thấp, chủ yếu vẫn là ngân sách nhà nước cấp phát.

Thời gian tới, theo Thủ tướng, ngành giáo dục đứng trước yêu cầu cấp thiết phải đổi mới, phát triển đột phá hơn.

Về phương hướng, nhiệm vụ trọng tâm năm học 2025-2026, Thủ tướng nhấn mạnh cần tập trung chuyển đổi trạng thái, từ coi giáo dục đào tạo là việc riêng của ngành thành nhiệm vụ chung của cả hệ thống chính trị, của toàn dân, toàn xã hội; chuyển từ trang bị kiến thức sang phát triển năng lực toàn diện của người học.

Lãnh đạo Chính phủ quán triệt tinh thần “mọi công dân phải được tiếp cận bình đẳng với giáo dục; xây dựng chương trình, giáo trình tiên tiến, hiện đại, phù hợp thực tế; học đi đôi với hành, học thật, thi thật, hiệu quả thật”.

Về nhiệm vụ thường xuyên, Thủ tướng yêu cầu tập trung chuẩn bị chu đáo các điều kiện cần thiết cho năm học mới, trong đó có lễ khai giảng trực tuyến toàn quốc đến cấp xã, bảo đảm trang trọng, ấm cúng, gọn gàng, hiệu quả, vui tươi, không tạo mệt mỏi cho học sinh.

Ông cũng chỉ đạo cần ưu tiên nguồn lực đầu tư cơ sở vật chất, thiết bị dạy học đối với các cơ sở giáo dục mầm non, giáo dục phổ thông đáp ứng nhu cầu theo Chương trình giáo dục mầm non và Chương trình giáo dục phổ thông 2018.

Cùng với định hướng phát triển đội ngũ nhà giáo có đủ phẩm chất, năng lực, Thủ tướng yêu cầu tập trung khắc phục tình trạng thừa, thiếu giáo viên, bảo đảm nguyên tắc "có học sinh phải có giáo viên", nhưng phải hợp lý, hiệu quả.

Đặc biệt, Thủ tướng yêu cầu xây dựng cơ chế huy động nghệ nhân, nghệ sĩ, vận động viên chuyên nghiệp, người nước ngoài... tham gia các hoạt động giáo dục đào tạo trong nhà trường.

Bên cạnh đó, theo lãnh đạo Chính phủ, cần quan tâm phát triển giáo dục cho trẻ em, học sinh ở những vùng có điều kiện kinh tế - xã hội khó khăn, vùng đồng bào dân tộc thiểu số, miền núi, biên giới, hải đảo.

Về một số nhiệm vụ đột phá, Thủ tướng chỉ đạo xây dựng các trường phổ thông nội trú liên cấp tiểu học và trung học cơ sở tại 248 xã biên giới đất liền, trước mắt thí điểm đầu tư xây mới hoặc cải tạo 100 trường trong năm 2025.

Cùng với đó, cần nâng cao chất lượng giáo dục mầm non, giáo dục phổ thông; nâng cao chất lượng phát triển năng lực số, trí tuệ nhân tạo (AI); từng bước đưa Tiếng Anh trở thành ngôn ngữ thứ hai trong trường học.

Thủ tướng cũng định hướng nâng cao chất lượng đào tạo nhân lực, nhất là nguồn nhân lực chất lượng cao gắn với nghiên cứu khoa học và đổi mới sáng tạo; đẩy mạnh chuyển đổi số, tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin.

Thủ tướng yêu cầu triển khai thực hiện chủ trương hỗ trợ bữa ăn trưa cho học sinh tiểu học và trung học cơ sở ở các xã biên giới đất liền từ năm học 2025-2026; miễn, hỗ trợ học phí đối với trẻ em mầm non, học sinh phổ thông.

Năm 2026, tăng thêm tối thiểu 134.000 tỷ đồng cho giáo dục

Theo báo cáo trước đó của Bộ GD&ĐT, ngành giáo dục thời gian qua đã đột phá trong hoàn thiện thể chế, chính sách phát triển giáo dục; tích cực, chủ động triển khai hiệu quả công tác sắp xếp tổ chức bộ máy và thực hiện chính quyền địa phương 2 cấp; tiếp tục duy trì và nâng cao chất lượng giáo dục…

Đáng chú ý, kỳ thi tốt nghiệp trung học phổ thông năm 2025 được tổ chức trong bối cảnh "3 đặc biệt": Đặc biệt về chuyên môn (tổ chức thi theo 2 Chương trình, trong đó lần đầu tiên theo Chương trình giáo dục phổ thông 2018); đặc biệt về quy mô (lớn nhất từ trước đến nay với hơn 1,16 triệu thí sinh; hơn 200.000 cán bộ tham gia trực tiếp); đặc biệt về tổ chức bộ máy (bối cảnh sáp nhập đơn vị hành chính cấp tỉnh, khi cả nước có 63 tỉnh, thành phố; chính quyền địa phương 3 cấp tại thời điểm thi và 34 tỉnh, thành phố, chính quyền địa phương 2 cấp tại thời điểm chấm thi).

Ngành GDĐT đã tổ chức kỳ thi bảo đảm an toàn, nghiêm túc, khách quan, đáp ứng mục tiêu đề ra, điều này cho thấy sự thích ứng, chuyển đổi trạng thái, tinh thần, năng lực của ngành.

Bộ Tài chính cho biết thêm dự kiến năm 2026, tổng chi ngân sách Nhà nước cho giáo dục đào tạo tối thiểu khoảng 630.000 tỷ đồng, tăng khoảng 134.000 tỷ so với năm 2025.