Thủ tướng: 'Địa phương xin Chính phủ, Chính phủ lại đi xin Quốc hội, nhiều thủ tục'

Thủ tướng cho rằng, có quá nhiều 'việc đương nhiên' song quy trình lại rất phức tạp. Nếu phân cấp, phân quyền mà không phân bổ nguồn lực thì rất khó thực hiện.

Tiếp tục chương trình kỳ họp thứ 9 Quốc hội khóa XV, sáng 23.5, Quốc hội thảo luận tại tổ về kinh tế - xã hội. Dành 1 tiếng để trao đổi về nhiều nội dung quan trọng, Thủ tướng Phạm Minh Chính mong muốn Quốc hội ủng hộ các đề xuất cải cách thể chế của Chính phủ.

Người đứng đầu Chính phủ nhấn mạnh vấn đề phân cấp, phân quyền đi đôi với phân bổ nguồn lực, nâng cao năng lực thực thi và thiết kế công cụ để tăng cường kiểm tra. Nhưng phân cấp, phân quyền mà không có nguồn lực, không phân bổ ngân sách, "cứ giữ khư khư thì ai làm được".

"Chính phủ cũng giao cho các địa phương thực hiện, tôi chả giữ làm gì cả. Bây giờ địa phương đi xin Chính phủ, Chính phủ lại đi xin Quốc hội, Thường vụ Quốc hội, quá nhiều thủ tục hành chính", Thủ tướng nêu.

Thủ tướng cũng dẫn ra ví dụ như thảo luận 16 tỉ đồng cho H.Kỳ Sơn (Nghệ An) bị sạt lở, dù là "việc đương nhiên" nhưng cũng phải đưa ra Quốc hội thảo luận. Vì việc đương nhiên nên chả đại biểu nào góp ý. 

"Tại sao những việc đương nhiên rồi lại phải có tờ trình, có ý kiến, thảo luận? Giảm thủ tục hành chính là chỗ này, Chính phủ sẽ thiết kế các công cụ kiểm tra giám sát, Quốc hội tăng cường giám sát tối cao", Thủ tướng Phạm Minh Chính nêu.

Người đứng đầu Chính phủ cũng nêu ra trăn trở với nhiều thủ tục hành chính không cần thiết. Đơn cử như việc kéo dài thêm nhiệm kỳ đại sứ 3 tháng, đợi đón đoàn cấp cao sang nhưng cũng phải làm trình tự thủ tục cho đến Ủy ban Thường vụ Quốc hội. 

"Như nhiệm kỳ vừa rồi kéo dài do Covid-19 cũng phải trình lên Ủy ban Thường vụ Quốc hội, trình lên cũng không bác bỏ được. Việc của Bộ trưởng Bộ Ngoại giao nhưng phải thiết kế quy trình lên tận Ủy ban Thường vụ Quốc hội", Thủ tướng nhấn mạnh.

Theo Thủ tướng, phải thiết kế lại quy trình, không để mất thời gian với những việc đương nhiên, nên tập trung hậu kiểm. Lãng phí quan trọng nhất là lãng phí cơ hội và lãng phí thời gian chúng ta chưa đánh giá hết. 

"Cơ hội đến và đi rất nhanh, nhưng phải dừng lại xử lý xong thủ tục thì cơ hội đi mất rồi. Những vấn đề rất đột xuất, bất ngờ thì phải giải quyết ngay, không thể thủ tục hành chính kéo dài ông nọ họp với ông kia.

Ủy quyền mới chỉ là một cấp, quan trọng hơn là phân cấp, phân quyền. Ai làm tốt nhất thì ta phân cấp. Ai gần dân nhất, ai quản lý hỗ trợ được người dân thì ta ủng hộ", người đứng đầu Chính phủ nhấn mạnh.

"Lãng phí là căn bệnh, đã có bệnh phải chữa"

Chia sẻ về vấn đề tiết kiệm, chống lãng phí, theo Thủ tướng, vừa qua, chúng ta đã bắt đúng bài. Chính phủ cũng đã báo cáo Quốc hội các lãng phí liên quan đến dự án kéo dài nhiều năm, nhiều nhiệm kỳ, như điện gió, điện mặt trời vừa qua phải giải quyết một loạt các dự án.

"Chính sách không tốt nên kéo theo tiêu cực, xây dựng ồ ạt các dự án không đúng thủ tục, giờ chúng ta phải xử lý", Thủ tướng nói, và cho hay, theo thống kê các tỉnh, thành có 2.200 dự án đang tồn đọng, tổng số tiền phải tháo gỡ sẽ giải phóng được hơn 230 tỉ đồng, bằng 50% tổng GDP cả nước. 

"Ai làm sai thì xử lý người làm sai, thể chế chưa phù hợp thì tháo gỡ về thể chế… Cũng phải chấp nhận đây là căn bệnh, đã có bệnh phải chữa. Một là phải mổ xẻ, đau đớn mất máu và mất tiền, nhưng chữa lâm sàng uống thuốc cũng phải mất tiền", Thủ tướng chia sẻ và cho rằng việc khắc phục hậu quả không thể đòi hỏi thu về 100% mà phải chấp nhận đau đớn mất mát, cắt bỏ, đây cũng là bài học, kinh nghiệm để tránh.

Về việc sắp xếp các trụ sở dư thừa, Bộ Tài chính đang rà soát xử lý. Song, theo Thủ tướng, quan trọng các cấp ủy địa phương không để lãng phí, vận dụng sáng tạo từ địa phương, bởi luật pháp không bao giờ phủ được hết các khía cạnh.

Chia sẻ thêm về triển khai chính quyền địa phương 2 cấp, Thủ tướng nhấn mạnh, quan trọng nhất là chuyển đổi trạng thái từ thụ động tiếp cận nhu cầu người dân, chuyển sang chủ động tích cực phục vụ người dân và doanh nghiệp.