Thủ tướng đề xuất thành lập mạng lưới đổi mới sáng tạo ASEAN - Trung Quốc

Ngày 28.10, tại Kuala Lumpur, Malaysia, Thủ tướng Phạm Minh Chính cùng các nhà lãnh đạo ASEAN và Thủ tướng Trung Quốc Lý Cường tham dự Hội nghị Cấp cao ASEAN - Trung Quốc lần thứ 28.

Xây dựng Biển Đông thành vùng biển hòa bình 

Trước Hội nghị Cấp cao, các nhà lãnh đạo ASEAN và Trung Quốc đã chứng kiến Lễ ký Nghị định thư nâng cấp Hiệp định Thương mại tự do ASEAN - Trung Quốc (ACFTA 3.0). Phát biểu tại hội nghị, Thủ tướng Phạm Minh Chính đề xuất định hướng chiến lược nhằm thúc đẩy mạnh mẽ quan hệ ASEAN - Trung Quốc thời gian tới.

Thứ nhất, Thủ tướng Phạm Minh Chính đề nghị tăng cường kết nối thông minh, bao trùm và bền vững, trong đó cần triển khai hiệu quả ACFTA 3.0, phát triển hệ thống hạ tầng kết nối ASEAN - Trung Quốc theo hướng hiện đại, xanh và bền vững, tập trung vào mạng lưới đường sắt cao tốc, cảng biển xanh, sân bay tiết kiệm năng lượng, mở rộng hệ thống cửa khẩu thông minh, số hóa quy trình logistics và quản lý xuất nhập cảnh để thúc đẩy giao thương và giao lưu nhân dân.

Tăng cường kết nối các đô thị thông minh, chia sẻ công nghệ quản trị số, quản trị AI và giải pháp năng lượng tái tạo trong quy hoạch phát triển đô thị.

Thứ hai, Thủ tướng nhấn mạnh tầm quan trọng của tăng cường đổi mới sáng tạo, tạo động lực mới cho đột phá tăng trưởng; ủng hộ hai bên xây dựng Chương trình hành động đối tác gần gũi hơn về khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo cho tương lai ASEAN - Trung Quốc (2026 - 2030).

Đề xuất thành lập mạng lưới đổi mới sáng tạo, viện nghiên cứu và phòng thí nghiệm chung; tổ chức diễn đàn thường niên về công nghệ xanh và chuyển đổi số; tăng cường đào tạo nguồn nhân lực công nghệ chất lượng cao; tăng cường giao lưu nhân dân, giới trẻ và du lịch văn hóa.

Thứ ba, Thủ tướng Phạm Minh Chính khẳng định việc củng cố lòng tin chiến lược, duy trì hòa bình và ổn định khu vực là điều kiện tiên quyết cho phát triển bền vững, bao trùm.

ASEAN và Trung Quốc cần xây dựng Biển Đông thành vùng biển hòa bình, ổn định, hợp tác và phát triển, triển khai đầy đủ và hiệu quả Tuyên bố DOC; sớm đạt được Bộ Quy tắc COC hiệu lực, thực chất, phù hợp với luật pháp quốc tế, trong đó có UNCLOS 1982, và hài hòa lợi ích chính đáng của các bên.

ASEAN - Úc đẩy mạnh liên kết kinh tế, chuyển đổi số, chuyển đổi xanh

Cùng ngày, Thủ tướng Phạm Minh Chính cùng lãnh đạo các nước ASEAN và Thủ tướng Úc Anthony Albanese đã tham dự Hội nghị Cấp cao ASEAN - Úc lần thứ 5.

Phát biểu tại hội nghị, Thủ tướng Phạm Minh Chính đánh giá quan hệ Đối tác chiến lược toàn diện ASEAN - Úc thời gian qua phát triển rất tích cực, với tỷ lệ thực hiện Chương trình hành động giai đoạn 2025 - 2029 đạt 83%, tạo nền tảng thuận lợi để hai bên tiếp tục mở rộng hợp tác trong giai đoạn tới. Theo đó, Thủ tướng đề xuất 4 trọng tâm ưu tiên cho hợp tác hai bên.

Thứ nhất, tiếp tục đẩy mạnh liên kết kinh tế đa tầng nấc, tạo không gian rộng mở hơn nữa cho thương mại và đầu tư; triển khai hiệu quả Hiệp định AANZFTA và RCEP, đồng thời mở rộng RCEP và gắn với Tầm nhìn Cộng đồng ASEAN 2045 và Chiến lược kinh tế Đông Nam Á 2040 của Úc.

Cùng đó, hai bên cần đẩy mạnh các biện pháp triển khai đồng bộ từ đối thoại chính sách, hài hòa hóa tiêu chuẩn và quy định, đến xúc tiến thương mại, kết nối và hỗ trợ doanh nghiệp. Thủ tướng đề nghị Úc thúc đẩy xuất khẩu nguyên liệu, khoáng sản, nhất là các loại nguyên liệu thiết yếu hiện nay.

Thứ hai, thúc đẩy kết nối hạ tầng chiến lược thông suốt và đồng bộ, làm nền tảng cho phát triển bứt phá, mở thêm các tuyến đường bay, cảng biển, hoàn thiện các hành lang vận tải đa phương thức; kết nối hạ tầng số và hợp tác quản trị dữ liệu xuyên biên giới; kết nối hạ tầng năng lượng, mạng cáp quang và cáp ngầm dưới biển, kết nối các thành phố thông minh và hệ sinh thái quản trị thông minh. 

Thủ tướng Phạm Minh Chính mong muốn Úc tiếp tục hỗ trợ các nước ASEAN về đào tạo nhân lực chất lượng cao, tăng học bổng cho học sinh, sinh viên ASEAN.

Thứ ba, tăng cường chuyển đổi số, chuyển đổi xanh, năng lượng tái tạo, tạo động lực tăng trưởng mới cho phát triển bền vững. Thủ tướng đề nghị Úc khuyến khích tập đoàn, doanh nghiệp lớn tham gia đầu tư vào Hiệp định khung về Kinh tế số và Lưới điện ASEAN, chia sẻ kinh nghiệm, chuyển giao công nghệ, hỗ trợ xây dựng các trung tâm đổi mới sáng tạo; bảo đảm an ninh mạng; thúc đẩy tài chính xanh, hợp tác quản lý bền vững nguồn nước và khai thác khoáng sản có trách nhiệm.

Thứ tư, cùng nhau củng cố môi trường hòa bình, an ninh, ổn định cho phát triển; đẩy mạnh hơn nữa các nỗ lực chung duy trì trật tự dựa trên luật lệ; tăng cường hợp tác an ninh biển, an ninh phi truyền thống, thiết lập cơ chế chia sẻ thông tin, cảnh báo sớm các mối đe dọa, kể cả trong không gian mạng… 

Thủ tướng đề nghị Úc tiếp tục ủng hộ mạnh mẽ cả về tiếng nói và hành động đối với lập trường nguyên tắc của ASEAN về Biển Đông, bảo đảm tự do hàng hải và hàng không, giải quyết các tranh chấp bằng biện pháp hòa bình, phù hợp với luật pháp quốc tế, nhất là UNCLOS 1982.