Thu hồi dự án rau an toàn biến tướng

Từng được kỳ vọng là mô hình sản xuất nông nghiệp sạch, cung cấp rau VietGAP cho chuỗi nhà hàng ở TP.Quy Nhơn nhưng dự án sản xuất rau an toàn tại thôn Kinh Tế (xã Canh Vinh, H.Vân Canh, Bình Định) bị biến tướng nghiêm trọng, dính hàng loạt sai phạm nên Thường trực Tỉnh ủy Bình Định chỉ đạo thu hồi.

Mô hình rau sạch thành... khu chăn nuôi ô nhiễm

Tháng 6.2019, UBND tỉnh Bình Định phê duyệt chủ trương đầu tư dự án sản xuất rau an toàn theo tiêu chuẩn VietGAP tại thôn Kinh Tế. Dự án do Công ty CP đầu tư và xây dựng C.P làm chủ đầu tư, với mục tiêu xây dựng khu sản xuất rau sạch cung cấp cho chuỗi nhà hàng của công ty tại TP.Quy Nhơn và thị trường nội địa. Dự kiến sản lượng đạt khoảng 150 tấn rau các loại mỗi năm.

Đến năm 2020, UBND tỉnh Bình Định ban hành quyết định cho công ty nói trên thuê hơn 4,4 ha đất tại thôn Kinh Tế để triển khai dự án. Trong đó, khoảng 3,5 ha là đất trồng cây hằng năm, còn lại là đất sản xuất vật liệu xây dựng.

Tuy nhiên, kỳ vọng sớm biến thành thất vọng. Theo ghi nhận của PV Thanh Niên, thay vì hình thành một vùng rau sạch như thiết kế, trên khu đất lại mọc lên hàng loạt chuồng trại nuôi gà, bò, heo, dê… Các công trình xây dựng kiên cố xuất hiện dày đặc, chiếm hơn 50% diện tích đất, hoàn toàn trái với quy hoạch đã được phê duyệt.

Theo đồ án quy hoạch tỷ lệ 1/500 của UBND tỉnh Bình Định, dự án phải dành hơn 72% diện tích để trồng rau, chỉ khoảng 12% cho công trình phụ trợ và dưới 7% cho hạ tầng kỹ thuật như đường nội bộ, mương thoát nước... Tuy nhiên, thực tế triển khai cho thấy dự án đã bị biến tướng, lệch xa mục tiêu ban đầu.

Không chỉ vi phạm quy hoạch sử dụng đất, hoạt động chăn nuôi tự phát tại đây còn gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng. Mùi hôi thối từ phân gia súc, gia cầm lan rộng, trong khi nước thải chưa qua xử lý tràn ra ao hồ, ruộng vườn, ảnh hưởng đến sinh hoạt và sản xuất của người dân quanh khu vực.

Ông Đoàn Đức Lâm (49 tuổi, thôn Kinh Tế) bức xúc: "Ban đầu người dân rất kỳ vọng về dự án, nhưng thực tế toàn là nuôi heo, nuôi bò. Mùa nắng, mùi hôi bốc lên ghê lắm". Còn bà Bùi Thị Song Toàn (ở cùng thôn) phản ánh: "Tầm 5 giờ sáng là mùi hôi đã bay khắp nhà. Mùa mưa thì nước thải tràn qua, gây vỡ cả bờ ao nuôi cá. Chúng tôi phản ánh nhiều lần nhưng vẫn không được giải quyết".

Nhiều sai phạm nghiêm trọng

Trước phản ánh của người dân, UBND H.Vân Canh đã thành lập đoàn kiểm tra đối với dự án. Qua kiểm tra, cơ quan chức năng xác định Công ty CP đầu tư và xây dựng C.P đã xây dựng nhiều hạng mục không đúng mục tiêu ban đầu, bao gồm chuồng trại nuôi bò, heo, dê, gà; nhà làm việc, khu lưu trú cho công nhân và một số công trình khác.

Theo kết luận của đoàn kiểm tra, Công ty CP đầu tư và xây dựng C.P đã sử dụng đất không đúng mục đích như trong quyết định cho thuê đất của UBND tỉnh Bình Định. Trong quá trình triển khai, công ty tiếp tục xây dựng nhiều công trình trái phép, khai thác nguồn nước, vận hành chuồng trại chăn nuôi gây phát sinh ô nhiễm môi trường nhưng không hề báo cáo hay cung cấp hồ sơ, thủ tục pháp lý liên quan đến việc xây dựng, sử dụng nguồn nước và đánh giá tác động môi trường.

Trao đổi với PV Thanh Niên, đại diện UBND H.Vân Canh cho biết năm 2024, huyện đã thành lập đoàn kiểm tra và có báo cáo gửi UBND tỉnh. Theo vị này, mô hình sản xuất rau sạch theo tiêu chuẩn VietGAP là hướng đi đúng và được địa phương ủng hộ. Tuy nhiên, chủ đầu tư lại chuyển sang mô hình chăn nuôi tuần hoàn, khép kín, hoàn toàn lệch khỏi mục tiêu được phê duyệt ban đầu.

Theo Công an tỉnh Bình Định, tính đến ngày 22.1.2025, Công ty CP đầu tư và xây dựng C.P đã triển khai và đưa vào hoạt động nhiều hạng mục trong dự án, gồm: khu trồng rau, cây ăn trái; khu vực chăn nuôi gà, heo, bò, dê, thỏ, giun quế; cùng hệ thống xử lý nước thải phát sinh. Tuy nhiên, toàn bộ các hạng mục này đều không đúng với nội dung đã được UBND tỉnh Bình Định phê duyệt trong chủ trương đầu tư và không có hồ sơ môi trường được cơ quan chức năng thẩm định, phê duyệt theo quy định.

Xử lý cán bộ vi phạm trong quản lý đầu tư dự án

Trước những sai phạm nói trên, UBND tỉnh Bình Định đã ban hành văn bản chỉ đạo kiểm tra, xử lý vi phạm trật tự xây dựng đối với dự án.

Thực hiện chỉ đạo, Sở Xây dựng tỉnh Bình Định phối hợp UBND H.Vân Canh, UBND xã Canh Vinh và mời chủ đầu tư cùng tiến hành kiểm tra hiện trường. Tuy nhiên, khi đoàn công tác đến làm việc, đại diện doanh nghiệp vắng mặt không lý do, không phối hợp và thậm chí còn khóa cổng, không cho đoàn vào khu vực dự án. Vì vậy, lực lượng chức năng không thể tiếp cận hiện trường để lập hồ sơ xử lý.

Nhằm đảm bảo công tác kiểm tra, xử lý vi phạm hành chính được thực hiện nghiêm túc, đúng quy định và hiệu quả, qua đó nâng cao ý thức chấp hành pháp luật trong quản lý trật tự xây dựng, Sở Xây dựng đề nghị UBND H.Vân Canh triển khai các biện pháp xử lý trong phạm vi thẩm quyền và báo cáo kết quả về sở để theo dõi, tổng hợp.

Trước tình hình trên, sau nhiều lần nhận phản ánh từ người dân và báo cáo của các cơ quan chức năng, ngày 24.6 vừa qua, Thường trực Tỉnh ủy Bình Định đã có văn bản chỉ đạo thu hồi dự án sản xuất rau an toàn theo tiêu chuẩn VietGAP tại thôn Kinh Tế, xã Canh Vinh.

Thường trực Tỉnh ủy giao Đảng ủy UBND tỉnh chỉ đạo thực hiện thu hồi dự án, đồng thời yêu cầu xử lý nghiêm các tổ chức, cá nhân có liên quan đến sai phạm trong quá trình quản lý, giám sát đầu tư. Việc này nhằm lập lại trật tự, kỷ cương trong hoạt động đầu tư xây dựng trên địa bàn tỉnh, đảm bảo các dự án triển khai đúng mục tiêu và quy định pháp luật.