Gia đình bà Debra Brown hồi cuối tháng 10 nhặt rác trên bãi biển Wharton, gần Esperance ở bang Tây Australia thì phát hiện một chai thủy tinh còn nguyên vẹn, bên trong chứa lá thư được viết vội bằng bút chì của hai người lính từ thời Thế chiến I.
Trong bức thư đề ngày 15/8/1916, hai người lính cho biết họ là binh nhì Malcolm Alexander Neville, 27 tuổi, và William Harley, 37 tuổi. Họ viết thư trên chiến hạm HMAT A70 Ballarat vừa khởi hành từ thành phố Adelaide ngày 12/8/1916 để tới tăng viện cho Tiểu đoàn Bộ binh 48 Australia đang chiến đấu ở châu Âu.
Thư của Neville được viết cho mẹ của anh là bà Robertina Neville ở thị trấn nhỏ Wilkawatt, Nam Australia. "Mẹ yêu quý, bọn con đang có quãng thời gian thật sự vui vẻ, thức ăn rất ngon, trừ một bữa mà chúng con phải đổ xuống biển", anh viết.
"Chiếc tàu Ballarat đang chòng chành dữ dội, nhưng chúng con rất vui", anh kể tiếp. "Malcolm, con trai yêu quý của mẹ... đang ở đâu đó ngoài khơi".
Người lính này đề nghị người tìm thấy bức thư gửi nó cho mẹ anh. Một năm sau, Neville hy sinh trong ngày đầu tiên của trận Bullecourt ngày 11/4/1917 tại Pháp.
Trong khi đó, Harley viết rằng người tìm thấy bức thư có thể giữ nó vì mẹ anh đã qua đời, và chúc họ "mạnh khỏe như chúng tôi hiện nay". Harley sống sót sau cuộc chiến và qua đời ở Adelaide năm 1934.
Theo bà Brown, cái chai có lẽ đã dạt vào bãi biển từ lâu và bị vùi dưới cồn cát, chỉ lộ ra sau khi vài cơn bão gần đây. "Nếu cái chai trôi dạt trên biển suốt 109 năm, nút bần có lẽ đã phân hủy, chai sẽ chìm xuống đáy biển", bà nói.
Sau khi đọc nội dung thư bên trong, bà Brown đã tìm kiếm và thấy tên của Neville trên trang web của Đài tưởng niệm Chiến tranh Australia. "Bởi ông ấy không trở về, không vợ con, nên không có nhiều thông tin trên Internet", bà nói.
Bà tiếp tục tìm kiếm thông tin về mẹ của Neville ở Wilkawatt và tìm thấy chắt của ông, Herbie Neville, tại Alice Springs và gọi điện thông báo.
"Kể từ đó, tất cả họ hàng của ông ấy và những người liên lạc với tôi đều vui mừng trước phát hiện này", bà nói.
Bryce Abraham, người quản lý đài tưởng niệm, cho hay Neville chỉ cao 1,57 m và đã nhiều lần đăng ký nhập ngũ phục vụ đất nước trong Thế chiến I.
"Ông ấy rất thú vị, nhiều lần xin nhập ngũ mà không được vì không đủ chiều cao và thị lực nhưng vẫn kiên trì. Đáng buồn là chỉ sau hai tháng ở Mặt trận phía Tây, ông ấy đã hy sinh", Abraham nói.
Neville được chôn cất tại một nghĩa trang ở London và là một trong 4 người trong gia đình thiệt mạng trong Thế chiến I. Tàu Ballarat cũng trúng ngư lôi, chìm xuống biển vào tháng 4/1917.
Chai đựng thư mà gia đình bà Brown tìm thấy là cái thứ 4 được phát hiện dọc bờ biển Adelaide và Perth sau khi những binh sĩ đi tàu đến châu Âu năm 1916 thả chúng xuống biển.
Hồng Hạnh (Theo Guardian)
Gian số L4-07 tầng 4, nơ-2 - Gold Season, 47 Nguyễn Tuân, Thanh Xuân, Hà Nội
Điện thoại: 1900 98 98 36
Fax: 045625169
Email: info@daisan.vn