'Thoả thuận ngầm' giữa hai giám đốc EVN Bình Thuận và doanh nghiệp trúng thầu

Ông Linh, Ngôn cùng hai cán bộ của EVN Bình Thuận là Trương Tấn Đạt, Phó giám đốc và Lê Quang Nghĩa, Trưởng phòng kế hoạch vật tư, vừa bị VKSND Tối cao truy tố về tội Nhận hối lộ, ngày 15/5.
Cùng vụ án, ông Huỳnh Tuấn Ân, Chủ tịch HĐQT kiêm Tổng giám đốc Tập đoàn Tuấn Ân, bị truy tố về tội Vi phạm quy định về kế toán gây hậu quả nghiêm trọng và Đưa hối lộ.
21 bị can còn lại bị cáo buộc về 3 tội: Vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng, Vi phạm quy định về kế toán gây hậu quả nghiêm trọng và In, phát hành, mua bán trái phép hóa đơn, chứng từ thu nộp ngân sách Nhà nước.
Cả 26 người bị VKSND Tối cao truy tố ra trước TAND tỉnh Bình Thuận để xét xử và phân công VKSND tình Bình Thuận thực hành quyền công tố, kiểm sát xét xử sơ thẩm. Các vật chứng thu giữ trong vụ án cũng được chuyển cho Cục Thi hành án dân sự Bình Thuận để phục vụ việc xét xử.
=>> Danh sách 26 người bị truy tố
Theo cáo trạng, ông Ân đề nghị Giám đốc EVN Bình Thuận tạo điều kiện cho doanh nghiệp Tuấn Ân trúng các gói thầu cung cấp thiết bị điện. Ông Ân cam kết sẽ chi tiền ngoài hợp đồng 5-6% cho EVN Bình Thuận, trong đó cá nhân ông Linh là 1,5% (từ 2019 là 2%). Số tiền chi ngoài hợp đồng này không cố định mà thay đổi tùy thuộc lợi nhuận của Tập đoàn Tuấn Ân với mỗi gói thầu.
Chủ tịch Ân còn cho ông Linh góp vốn 500 triệu đồng vào Tập đoàn Tuấn Ân để trở thành cổ đông chiến lược. Mỗi năm, ông Ân trả hơn 20% tiền lãi. Từ đó, ông Linh đồng ý và hứa giúp đỡ cho Tập đoàn Tuấn Ân trúng thầu, theo cáo buộc của VKS.
Trong giai đoạn ông Linh làm giám đốc, Điện lực Bình Thuận đã tạo điều kiện cho Tập đoàn Tuấn Ân trúng tổng 23/26 gói thầu, trị giá đã quyết toán hơn 90 tỷ đồng, gây thiệt hại cho tài sản Nhà nước hơn 45 tỷ đồng.
Đến cuối năm 2021, ông Ngôn được bổ nhiệm Giám đốc Điện lực Bình Thuận và tiếp tục kế thừa "thỏa thuận ngầm" từ giai đoạn trước. Giai đoạn này, ông Ngôn đã chỉ đạo cấp dưới tạo điều kiện cho Tập đoàn Tuấn Ân trúng gói thầu số 25 và 26 với tổng giá trị hơn 9 tỷ đồng, gây thiệt hại cho Nhà nước 4,5 tỷ đồng.
Quá trình tạo điều kiện cho Tập đoàn Tuấn Ân trúng thầu, ông Linh, Ngôn và các cá nhân tại Điện lực Bình Thuận đã nhiều lần nhận tiền từ doanh nghiệp như đã thỏa thuận. Trong đó, ông Linh bị cáo buộc đã thỏa thuận, thống nhất và nhận 2,3 tỷ đồng; ông Ngôn nhận 1,3 tỷ đồng; Đạt nhận 4,1 tỷ đồng; Nghĩa nhận 460 triệu đồng.
Thủ đoạn nâng giá bán cho các công ty EVN của Tuấn Ân
Ngoài bị quy kết đưa hối lộ 9,4 tỷ đồng, ông Ân còn bị cáo buộc vi phạm quy định về kế toán gây thiệt hại 156,1 tỷ đồng tiền thuế cho Nhà nước.
Theo VKS, Tập đoàn Tuấn Ân có 26 công ty thành viên, hoạt động theo chuỗi sản xuất, phân phối, kinh doanh. Quá trình đấu thầu, cung cấp hàng hóa cho các EVN, ông Ân đã chỉ đạo công ty thành viên dùng nhiều thủ đoạn để nâng giá.
Đầu tiên, giá vốn các mặt hàng được ông Ân ấn định 10% lợi nhuận, gồm giá gốc cộng thêm 10%. Trước khi bán hàng cho Điện lực Bình Thuận và các khách hàng khác, Công ty Tuấn Ân Long An phải bán qua đại lý của Tập đoàn Tuấn Ân và được kê giá tiếp từ 20 đến 40%.
Sau đó, đại lý bán cho Công ty thiết bị điện Tuấn Ân bằng giá mua của Công ty Tuấn Ân Long An. Cuối cùng, sản phẩm được bán cho EVN Bình Thuận và các khách hàng khác theo giá trúng thầu.
VKS cho rằng bằng phương thức trên, Tập đoàn Tuấn Ân thu được một khoản lợi nhuận rất cao với các mặt hàng do họ sản xuất. Tính trung bình, lợi nhuận sẽ hơn 40%, riêng 26 gói thầu tại EVN Bình Thuận là 45%.
Nếu hạch toán đầy đủ vào sổ kế toán thuế, tập đoàn Tuấn Ân phải chịu mức thuế thu nhập doanh nghiệp rất lớn. Nhưng nhằm che giấu lợi nhuận thực tế, ông Ân đã tự thiết lập phần mềm kế toán nội bộ gồm 7 file Excel chạy song song với phần mềm kế toán Misa.
Để nâng giá, ông Ân chỉ đạo nhân viên mua 1.163 hóa đơn khống nguyên liệu đầu vào để hợp thức việc kê giá. Đồng thời, chủ tịch chỉ đạo nhiều cán bộ thuộc 26 công ty thành viên hạch toán hai hệ thống sổ kế toán để tăng chi phí đầu vào, giảm thuế phải nộp.
Từ năm 2018 đến 2023, 26 công ty thuộc hệ thống Tập đoàn Tuấn Ân đã hạch toán trên sổ nội bộ Excel với lợi nhuận để ngoài sổ kế toán thuế gần 545 tỷ đồng, gây thiệt hại về thuế cho Nhà nước hơn 156,1 tỷ đồng, theo cáo trạng.
VKS xác định, quá trình điều tra các bị can thành khẩn khai báo, ăn năn hối cải, tích cực hợp tác khi giải quyết vụ án. Các bị can đã tự nguyện hoặc vận động người thân nộp lại toàn bộ hoặc một phần số tiền hưởng lợi. Hiện, tổng số tiền đã nộp khắc phục trong vụ án là 241 tỷ đồng.
Phạm Dự