Thị trường bán lẻ Việt Nam - cơ hội 'tỷ USD' cho doanh nghiệp nội

Tại Đông Nam Á hiện nay có những doanh nghiệp bán lẻ phát triển lớn mạnh và đạt doanh thu hàng tỷ USD.

Doanh nghiệp Việt Nam nào sẽ gia nhập những “câu lạc bộ tỷ USD” này và trở thành “gã khổng lồ” tiêu dùng - bán lẻ của Đông Nam Á?

Bán lẻ hiện đại tại Việt Nam còn ở giai đoạn sơ khai

Theo JP Morgan, GDP bình quân đầu người Việt Nam đã tăng trưởng trung bình 7,1%/năm trong giai đoạn 2017-2022, đạt hơn 4.000 USD/người và có thể đạt 7.500 USD vào năm 2030. Tỷ lệ xâm nhập bán lẻ hiện đại tại Việt Nam hiện mới đạt 12%, thấp hơn mức 20-45% của các quốc gia ASEAN. Đây là con số tương đối khiêm tốn, phản ánh tiềm năng tăng trưởng rất lớn trong bối cảnh người tiêu dùng ngày càng ưu tiên trải nghiệm tiện lợi và hiện đại.

So sánh khu vực, Việt Nam đang ở mức phát triển tương đương với Indonesia giai đoạn 2010, thời điểm mà MT (thương mại hiện đại) tại quốc gia này cũng mới chỉ đạt mức thâm nhập xấp xỉ 12%. Tuy nhiên, nhờ chiến lược mở rộng mạnh mẽ của các “ông lớn” bán lẻ nội địa, Indonesia đã đẩy nhanh tốc độ hiện đại hóa phân phối, đưa mức độ thâm nhập của MT tăng lên xấp xỉ 24% vào năm 2024.

Khách hàng mua sắm tại hệ thống cửa hàng siêu thị của WinCommerce.

Dù vậy, cả Việt Nam và Indonesia vẫn còn ở mức khá thấp so với những thị trường phát triển hơn trong khu vực như Thái Lan xấp xỉ 53% và Đài Loan (Trung Quốc) khoảng 54%, nơi đã thành công trong việc định hình lại toàn bộ hành vi tiêu dùng của người dân thông qua mạng lưới bán lẻ hiện đại phủ rộng khắp và tích hợp nhiều dịch vụ gia tăng.

Điều này đặt ra một câu hỏi quan trọng: Doanh nghiệp nào tại Việt Nam có đủ năng lực tài chính, sở hữu hệ sinh thái khép kín và năng lực triển khai trên toàn quốc để hiện thực hóa cơ hội phục vụ 100 triệu người tiêu dùng Việt và mang về doanh thu hàng chục tỷ USD?

Tập đoàn Masan (HoSE: MSN) nổi lên như một ứng viên sáng giá khi đang vận hành một hệ sinh thái tiêu dùng - bán lẻ xuyên suốt, kết nối trực tiếp từ sản xuất đến phân phối và điểm bán hàng cuối cùng.

Nhân viên kho vận WinCommerce kiểm tra hệ thống phân chia hàng hóa tự động tại kho Supra.

Chuỗi giá trị tiêu dùng - bán lẻ khép kín

Sở hữu chuỗi giá trị khép kín được đánh giá là toàn diện và duy nhất tại Việt Nam, Masan đang từng bước hiện thực hóa chiến lược trở thành nền tảng tiêu dùng - bán lẻ quy mô hàng đầu khu vực. Từ khâu lập kế hoạch, sản xuất, logistics đến phân phối đa kênh, toàn bộ hành trình sản phẩm đều được Masan kiểm soát chặt chẽ, yếu tố cốt lõi tạo nên tăng trưởng bền vững và biên lợi nhuận vượt trội.

Hệ sinh thái toàn diện của Masan.

Masan chủ động sản xuất thông qua các công ty thành viên như Masan Consumer, Masan MEATLife, WinEco và tích hợp sản phẩm, dịch vụ tài chính với Techcombank. Khâu vận hành và hậu cần do công ty logicstic nội bộ Supra đảm nhiệm, giúp tối ưu tồn kho, tự động bổ sung hàng hóa và tăng tốc độ phủ sóng thị trường. Đặc biệt, Masan sở hữu mạng lưới bán lẻ hiện đại gồm hơn 4.000 cửa hàng, siêu thị WinMart/WinMart+/WiN, hệ thống GT (phân phối truyền thống) và thương mại điện tử. Tại điểm chạm với người tiêu dùng cuối cùng là chương trình hội viên WiN với tiềm năng giúp Masan tiếp cận trực tiếp từ 30 triệu đến 50 triệu người tiêu dùng Việt.

Người tiêu dùng mua sắm sản phẩm Masan Consumer.

Khác với nhiều doanh nghiệp chỉ dừng lại ở vai trò nhà bán lẻ hoặc nhà sản xuất, Masan là “cầu nối” giữa 2 đầu chuỗi, từ đó tạo ra lợi thế độc nhất để tối ưu hóa biên lợi nhuận, quản trị dữ liệu người tiêu dùng và tăng trưởng bền vững. Đây là một lợi thế cạnh tranh lớn của doanh nghiệp trong thị trường đầy cạnh tranh.

Trong bối cảnh thị trường bán lẻ Việt Nam còn sơ khai, mô hình chuỗi giá trị khép kín chính là “chìa khóa” để Masan bứt phá, hướng tới doanh thu hàng chục tỷ USD.

Tại Việt Nam, nơi tiềm năng còn lớn hơn nhờ dân số trẻ, thị trường mở và chưa bị thống trị bởi các chuỗi toàn cầu, MSN đang sở hữu độ phủ bán lẻ sâu rộng, tích hợp đầy đủ dịch vụ, sản phẩm phục vụ các nhu cầu hàng ngày và có biên lợi nhuận ổn định nhờ chuỗi giá trị khép kín.

Thịt ủ mát được sản xuất theo công nghệ châu Âu tại tổ hợp nhà máy chế biến thịt mát MEATDeli.

Với tiềm năng của thị trường Việt Nam, quy mô dân số hơn 100 triệu người, cùng một tầng lớp trung lưu đang gia tăng nhanh chóng, Masan hoàn toàn có thể tái hiện thành công của các doanh nghiệp “tỷ USD” của Đông Nam Á tại Việt Nam. Doanh thu hợp nhất năm 2024 của Masan đạt xấp xỉ 3 tỷ USD. Nếu hệ sinh thái tiếp tục được mở rộng và tối ưu hóa vận hành tốt, việc tiến tới mốc doanh thu 10-15 tỷ USD trong những năm tới là hoàn toàn khả thi.