Thi tốt nghiệp THPT 2025: Lưu ý từ các chuyên gia

Thay đổi cách ôn tập

Thầy Nguyễn Thành Công, giáo viên môn Sinh, Trường THPT chuyên Đại học Sư phạm Hà Nội (Trường Đại học Sư phạm Hà Nội) chia sẻ, năm nay, bên cạnh sự thay đổi chương trình học, môn học tự chọn, môn thi tốt nghiệp, cấu trúc đề cũng có sự thay đổi đáng kể. Cấu trúc đề có phần nâng cao tính tư duy phân tích, giảm tỉ lệ câu hỏi đơn thuần ghi nhớ và xuất hiện nhiều tình huống thực tiễn, dữ liệu bảng biểu, đồ thị. Điều này đòi hỏi giáo viên, học sinh phải thay đổi cách ôn tập và tư duy khi làm bài.

Học sinh lớp 12 tranh thủ thời gian ôn tập kiến thức trước kì thi tốt nghiệp THPT diễn ra ngày 26 - 27/6 tới. Ảnh: Nghiêm Huê.

Chuẩn bị cho kì thi tốt nghiệp THPT sắp tới, thầy Công lưu ý, thí sinh cần bám sát kiến thức từ phần sách chính và phần chuyên đề học tập. Tập trung vào chương trình lớp 12 nhưng không được bỏ qua các kiến thức nền ở chương trình 10 và 11. Đề mới có xu hướng tích hợp kiến thức và liên hệ thực tế, nên cần ôn tập có hệ thống, hiểu được sự vận dụng kiến thức vào cuộc sống và không học tủ. Nên lập sơ đồ tư duy cho từng chuyên đề, hệ thống hóa công thức, định nghĩa, quy luật, các bảng phân biệt. Từ hệ thống sơ đồ, tự rà soát lại kiến thức mình đang có, chỗ nào khó khăn, chưa hiểu phải tìm hiểu cặn kẽ lại.

Về mặt kĩ năng, thí sinh cần luyện tập nhiều với dạng bài có dữ liệu, bảng số liệu, và biểu đồ; học cách gạch chân từ khóa, đọc lướt - đọc sâu và tóm tắt tình huống trong đề; nên rèn kĩ năng ước lượng, loại trừ đáp án, tránh sa vào tính toán máy móc.

Thầy Công khuyên thí sinh nên nghiên cứu kĩ cấu trúc các đề tham khảo Bộ GD&ĐT đã công bố. Tham khảo thêm đề của các sở GD&ĐT và nhiều trường THPT nổi tiếng hay các trang web giáo dục chính thống. Luyện đề thường xuyên để có kĩ năng phân bố thời gian, xử lí các câu hỏi và tự vá lỗ hổng kiến thức cho bản thân. Trong phòng thi, thí sinh nên làm nhanh câu dễ trước, đánh dấu câu khó để quay lại sau. Thí sinh đảm bảo tô đúng mã đề, tô chính xác đáp án câu làm được. Thời gian cuối rất căng thẳng và mệt, không nên xem lại câu hỏi rồi đổi phương án trả lời, dễ bị sai sót. Mấu chốt có lấy được điểm tối đa hay không là ở phần trắc nghiệm dạng thức câu hỏi đúng sai (dạng thức mới), ở phần này chỉ cần sai 1/4 ý sẽ mất nửa điểm, nếu 4 câu, mỗi câu sai 1 ý, thí sinh chỉ có thể đạt tối đa 8 điểm.

Trước những ngày thi, thầy Nguyễn Thành Công nhắn nhủ thí sinh nên tập thói quen ngủ sớm, dậy sớm để ngày đi thi không bị ngái ngủ và đảm bảo đúng giờ. Chuẩn bị các vật dụng, trang thiết bị đi thi như túi trong để đồ, bút, thước… đặc biệt kiểm tra máy tính, pin máy tính. Gần ngày thi, nên ăn các loại đồ ăn quen thuộc và an toàn, tránh ăn đồ lạ. Hãy giữ tinh thần tích cực và tin tưởng vào nỗ lực của chính mình. Cần tập trung hết sức để chắt chiu từng 0,1 điểm trong mỗi câu hỏi.

Tránh học tủ, học lệch

ThS Nguyễn Viết Sơn Tùng, Tổ phó tổ Toán - Khoa học tự nhiên, Trường THPT Khoa học Giáo dục (HES), Trường Đại học Giáo dục (Đại học Quốc gia Hà Nội) cho hay, sự thay đổi trong dạng thức trắc nghiệm năm nay, nhiều học sinh không khỏi bối rối khi phải thích nghi với cách tiếp cận và tư duy mới. “Theo tôi, cẩm nang hiệu quả nhất để vượt qua khó khăn này chính là: đọc hiểu đề bài tốt, nắm vững bản chất kiến thức, luyện tập phong phú và rèn kĩ năng giải nhanh. Thí sinh cần bắt đầu từ việc củng cố chắc chắn các khái niệm cốt lõi, sau đó luyện đề thường xuyên để nâng cao khả năng đọc hiểu, đặc biệt với các bài toán gắn với thực tiễn. Việc làm quen với đa dạng dạng bài sẽ giúp thí sinh linh hoạt hơn trong xử lí tình huống”, thầy Sơn Tùng nói.

Ngoài ra, việc phân bổ thời gian hợp lí trong phòng thi cũng rất quan trọng, đừng để sa đà vào những câu khó mà bỏ lỡ các câu hỏi vừa sức. Ôn luyện theo chuyên đề, kết hợp giải đề minh họa và đề thi thử là cách hiệu quả để tăng sự tự tin và cải thiện tốc độ phản xạ trong phòng thi.

Bên cạnh việc thích nghi với hình thức thi mới, thầy Sơn Tùng khuyên thí sinh cần chú ý đến các nội dung mới trong chương trình giáo dục phổ thông 2018 như: xác suất có điều kiện, thống kê, các bài toán thực tế. Đây là những nội dung có khả năng cao xuất hiện trong đề thi, yêu cầu tư duy vận dụng linh hoạt. Việc sử dụng thành thạo máy tính cầm tay giúp thí sinh rút ngắn thời gian trong việc giải toán.

Học sinh cần tránh tư duy học tủ, học lệch, nên có một lộ trình ôn tập toàn diện - bắt đầu từ việc củng cố kiến thức nền vững chắc, từng bước nâng cao kĩ năng giải quyết các bài toán phức tạp. Yếu tố tâm lí có vai trò quan trọng không kém nên cần giữ bình tĩnh, tự tin và ổn định tinh thần trong suốt kì thi.