Thi công cao tốc Biên Hòa - Vũng Tàu gây ngập úng nhà dân, có đòi bồi thường được không?

Từ chuyện thi công cao tốc Biên Hòa - Vũng Tàu gây ngập úng, hư hỏng tài sản, người dân có thể khởi kiện, yêu cầu chủ đầu tư, đơn vị có liên quan bồi thường được không?
Những ngày gần đây, cuộc sống, việc làm hàng trăm hộ dân sống gần dự án cao tốc Biên Hòa - Vũng Tàu (đoạn qua Đồng Nai) đang bị xáo trộn, thiệt hại bởi tình trạng ngập úng càng nặng hơn sau mỗi cơn mưa lớn.
Đã cảnh báo sẽ ngập úng nặng hơn trước khi thi công cao tốc
Lâu nay, người dân sống ở TP Biên Hòa (cũ), tỉnh Đồng Nai đều biết mỗi lần nước từ thượng nguồn sông Buông đổ về khu vực phường Phước Tân là xảy ra ngập lụt bởi đây là vùng trũng.
Tuy nhiên từ ngày 12-9, đã xảy ra ngập úng nặng hơn, nghiêm trọng hơn so với trước.
Anh Trọng Tuấn, người dân địa phương, cho biết đây đã là lần thứ 4 xảy ra tình trạng ngập lụt trong năm nay. Các năm trước cũng ngập nhưng nước rút nhanh và không ngập nặng như năm nay.
Theo anh này nguyên nhân ngập nặng do đơn vị thi công cao tốc Biên Hòa - Vũng Tàu (thuộc dự án thành phần 1 - PV) đổ đường chắn ngang các khu vực thoát nước để vận chuyển vật tư.
"Nước lớn về không có chỗ thoát thì tràn vào nhà dân gây ngập sâu", anh Tuấn lý giải.
Trao đổi với Tuổi Trẻ Online, anh Tuấn và nhiều người dân ở khu vực này cho biết trước khi thi công dự án, người dân đã có đơn, lên tiếng cảnh báo với chính quyền về thiết kế thi công, về thủy văn ở khu vực này nhưng nhà thầu vẫn thi công.
Hậu quả giờ chỉ vài cơn mưa đầu mùa thì nhiều tổ thuộc khu phố Miễu, phường Phước Tân bị ngập nặng, làm xáo trộn đời sống của người dân.
Tương tự, trên tuyến dự án cao tốc này, hàng chục hộ dân ở xã Long Thành cũng phải chịu cảnh ngập lụt rất nặng sau mỗi cơn mưa lớn. Người dân cho rằng ngập úng trở nên trầm trọng hơn do thi công cao tốc ngăn dòng chảy, nước suối thoát không kịp.
Ông Chung, một người dân sống ở ấp Bình Lâm (xã Lộc An, nay là xã Long Thành) nói: "Trước đây khi mưa lớn cũng xảy ra ngập, nhưng chỉ khoảng một mét nước và rút rất nhanh, vài tiếng là nước rút hết. Nhưng năm nay nước ngập sâu hơn và kéo dài gần một ngày một đêm".
Đa phần người dân ở ấp này đều ủng hộ chủ trương làm đường cao tốc để phát triển kinh tế. Thế nhưng việc thi công "bầy hầy" gây ảnh hưởng cuộc sống của người dân là không chấp nhận được.
Ông Chung nói: "Riêng vườn cây kiểng nhà tôi thiệt hại cả chục triệu đồng. Chính quyền có kêu tôi và các hộ dân khác kê khai thiệt hại để được hỗ trợ, nhưng tôi nghĩ số tiền không quá lớn nên tôi chưa tính đến việc đòi bồi thường. Chỉ mong giải quyết dứt điểm không để xảy ra ngập nữa là được".
Đủ điều kiện yêu cầu bồi thường thiệt hại
Từ việc dân phản ánh đơn vị thi công cao tốc gây ngập lụt, làm thiệt hại tài sản, luật sư Trương Hồng Điền - Đoàn luật sư TP.HCM - cho biết: "Những đơn vị có liên quan đến công trình cao tốc phải có trách nhiệm bồi thường".
Theo luật sư Điền, hình ảnh người dân chứng minh vật tư chắn ngang dòng chảy, gây ngập úng nặng hơn, có nguyên nhân từ đơn vị thi công đường cao tốc Biên Hòa - Vũng Tàu.
Điều này cho thấy việc tổ chức thi công chưa triển khai tốt hệ thống thoát nước trong quá trình thi công, xây dựng đường phục vụ thi công gây cản trở dòng nước.
Như vậy, việc ngập úng không hoàn toàn là sự cố tự nhiên, thiên tai, mà có trách nhiệm của bên thi công cao tốc, dù không có lỗi cố ý vẫn phát sinh trách nhiệm bồi thường thiệt hại ngoài hợp đồng.
"Các hộ dân trong vùng bị ngập úng gần cao tốc đang thi công cần có phương án ghi nhận thiệt hại để làm cơ sở đòi bồi thường.
Việc này có thể thực hiện bằng cách quay video, chụp hình, nhờ chính quyền địa phương xác nhận hoặc nhờ thừa phát lại lập vi bằng (chi phí lập vi bằng cũng có thể được yêu cầu bồi hoàn)", luật sư Điền giải thích.
Cũng theo luật sư Điền, toàn bộ thiệt hại là hậu quả của việc ngập úng như hoa màu bị hư hại; vật nuôi bị bệnh (chi phí chữa trị), chết; nhà cửa, phương tiện đi lại bị hư hỏng… cần được thống kê để yêu cầu chủ đầu tư bồi thường.
Sau khi thống kê thiệt hại, người dân gửi đơn đến chính quyền địa phương nơi xảy vụ việc đề nghị tổ chức buổi làm việc, đối thoại với các đơn vị, doanh nghiệp có liên quan nhằm thống nhất thiệt hại, có phương án bồi thường cho các hộ dân.
Luật sư Điền nói: "Đây là vụ việc xảy ra ngoài ý muốn, nhưng ảnh hưởng đến nhiều hộ dân trên địa bàn, nên UBND cấp xã, phường hoàn toàn có thẩm quyền để giúp người dân làm việc với những đơn vị có liên quan đến dự án để được bồi thường".