Thấy gì từ vụ tàu chiến và tàu hải cảnh Trung Quốc đâm nhau ở Biển Đông?

Gặp rủi ro khi "hợp đồng tác chiến" trước tàu tuần duyên Philippines, tàu chiến và tàu hải cảnh Trung Quốc đã đâm vào nhau ở Biển Đông.

Hôm qua 11.8, tàu chiến và tàu hải cảnh của Trung Quốc đã va chạm gây hậu quả nghiêm trọng ở Biển Đông.

"Hợp đồng tác chiến" hụt

Hôm qua, tờ The Inquirer dẫn thông báo từ lực lượng tuần duyên Philippines (PCG) cho hay tàu của lực lượng hải cảnh Trung Quốc (CCG) đã va chạm với một tàu hải quân Trung Quốc tại khu vực gần bãi cạn Scarborough trên Biển Đông. Bãi cạn Scarborough từng do Philippines kiểm soát nhưng rồi bị mất quyền kiểm soát vào tay Trung Quốc từ năm 2012. Kể từ đó đến nay, hai bên liên tục căng thẳng xung quanh bãi cạn này.

Liên quan vụ việc ngày 11.8, hai tàu PCG là BRP Suluan và BRP Teresa Magbanua đang tham gia hỗ trợ các tàu, bao gồm tàu cá nước này ở khu vực trên. Tại thời điểm này, tàu mang số hiệu 3104 của CCG đã tìm cách ngăn cản và xua đuổi tàu BRP Suluan. Để ép đuổi tàu BRP Suluan, phía Trung Quốc tăng cường thêm tàu chiến có số thân tàu 164 hợp đồng tác chiến cùng tàu CCG 3104. Không chỉ phối hợp cùng tàu chiến 164 để ép tàu BRP Suluan, tàu CCG 3104 cùng lúc còn xịt vòi rồng nhằm vào tàu BRP Suluan. Giữa lúc đó, tàu BRP Suluan đã kịp thoát hiểm khỏi thế gọng kìm. Vì thế, tàu CCG 3104 đã va chạm với tàu chiến 164 của Trung Quốc. Hậu quả, chiếc CCG 3104 bị hư hỏng nặng phần đầu, nhiều người trên tàu cũng rơi xuống biển. Theo lực lượng PCG, phía Philippines đã đề nghị phối hợp cứu hộ nhưng phía Trung Quốc từ chối.

Trong khi đó, tờ South China Morning Post dẫn lời người phát ngôn CCG cho hay ngày 11.8, lực lượng này đã trục xuất các tàu Philippines khỏi "một thực thể ở Biển Đông". CCG còn cáo buộc tàu Philippines "phớt lờ cảnh báo lặp đi lặp lại từ phía Trung Quốc và kiên quyết xâm nhập tuyến hàng hải" của Trung Quốc. CCG tuyên bố đã thực hiện các biện pháp "cần thiết" bao gồm theo dõi, giám sát, chặn và chặn, mô tả chúng là "chuyên nghiệp, tiêu chuẩn, hợp pháp và hợp pháp".

Dấu hiệu căng thẳng mới

Theo các tài liệu của hải quân Mỹ, tàu CCG 3104 vốn là khinh hạm lớp Type 056 được hải quân Trung Quốc chuyển giao cho CCG từ vài năm trước. Chỉ mới được bắt đầu biên chế từ năm 2013, lớp tàu chiến này có độ choán nước khoảng 1.500 tấn và được trang bị nhiều loại vũ khí tối tân, bao gồm cả ống phóng tên lửa đối không HHQ-10, tên lửa đối hạm YJ-83, ngư lôi…

Việc chuyển giao tàu chiến hiện đại cho lực lượng hải cảnh là một trong các biện pháp mà Trung Quốc áp dụng gần đây để tăng cường sức mạnh cho hải cảnh - vốn đóng vai trò quan trọng trong tham vọng hàng hải của nước này ở khu vực.

Trong khi đó, tàu chiến mang số hiệu 164 của hải quân Trung Quốc là tàu khu trục Quế Lâm thuộc lớp Lữ Dương 3 (Type-052D) có độ choán nước toàn tải đến 7.500 tấn, và là một trong các lớp tàu khu trục hiện đại nhất của Trung Quốc, được biên chế kể từ năm 2014. Lớp Lữ Dương 3 sở hữu hệ thống điện tử tối tân, cùng 64 ống phóng tên lửa thẳng đứng và có thể mang theo 2 máy bay trực thăng vũ trang đa nhiệm.

Nhiều năm qua, cộng đồng quốc tế đánh giá Trung Quốc đang áp dụng chiến lược vùng xám ở Biển Đông. Như từng phân tích với Thanh Niên, GS James R.Holmes (chuyên gia chiến lược hàng hải - Đại học Hải chiến Mỹ) chỉ ra Bắc Kinh triển khai 3 lực lượng để tăng cường hoạt động trên Biển Đông. Cụ thể, 3 lực lượng gồm: lực lượng dân binh trên biển (PAFMM), lực lượng hải cảnh và hải quân.

Trong đó, PAFMM phụ trách quấy rối tàu các nước. Hỗ trợ cho PAFMM là lực lượng hải cảnh để can thiệp khi bị tàu công vụ nước khác xử lý. Nhiều tàu hải cảnh của Trung Quốc đang được trang bị vũ khí hỏa lực mạnh để thị uy và đe dọa tàu công vụ lẫn tàu cá, tàu thương mại các nước. Không những vậy, tàu hải cảnh Trung Quốc còn sẵn sàng đâm đụng, tấn công tàu cá các nước. Hậu thuẫn sau cùng cho 2 lực lượng trên chính là lực lượng hải quân mà Bắc Kinh thường xuyên triển khai ở Biển Đông.

Vì thế, sự kiện vừa xảy ra hôm qua, có sự phối hợp giữa tàu hải cảnh và tàu chiến, là một dẫn chứng cho chiến lược vùng xám của Trung Quốc.