Tháp Đôi 800 năm tuổi bị bôi bẩn

Di tích Tháp Đôi ở Quy Nhơn đang bị xâm hại bởi những dòng chữ khắc, hình vẽ phản cảm ngay trên gạch cổ, khiến nhiều du khách xót xa.

Kỳ quan cổ trong lòng phố biển

Tháp Đôi hay còn gọi là Tháp Hưng Thạnh nằm ngay trên đường Trần Hưng Đạo, P.Quy Nhơn, tỉnh Gia Lai (trước đây thuộc TP.Quy Nhơn, tỉnh Bình Định), là một trong tám cụm tháp Chăm Pa còn lại tại địa phương. Được xây dựng từ cuối thế kỷ XII đến đầu thế kỷ XIII, quần thể này đã tồn tại khoảng 800 năm và là di tích kiến trúc tôn giáo của Vương quốc Chăm Pa cổ.

Di tích này gồm hai tháp. Tháp lớn cao khoảng 22 m, tháp nhỏ cao hơn 17 m, cửa chính đều quay về hướng Nam. Cả 2 tháp được xây bằng gạch nung với kỹ thuật kết dính đặc biệt. Đến nay kỹ thuật xây dựng tháp vẫn chưa được giải mã hoàn toàn. Cấu trúc mỗi tháp gồm ba phần: chân tháp vững chãi, thân tháp vuông và đỉnh tháp hình vòm cong độc đáo.

Trên tháp lớn, những hình vũ nữ chạm khắc sống động, hình tu sĩ ngồi thiền và voi chầu tạo nên không gian mang đậm bản sắc Chăm Pa. Tháp nhỏ cũng giữ cấu trúc tương tự, song nổi bật với 13 hình khắc đàn hươu tinh nghịch.

Theo Sở VH-TT-DL tỉnh Gia Lai, giống như các tháp Chăm khác, Tháp Đôi có khối thân vuông, cửa chính quay về hướng Đông, 3 mặt còn lại là 3 cửa giả. Ngoài ra 2 tháp còn hiện lên những nét đặc trưng của phong cách tháp Chăm với khối hình lớn, vòm cửa ra vào và cửa giả vút lên như hình mũi giáo, các cột ốp dọc thân tường nổi cao và để trơn, không trang trí hoa văn trên mặt tường.

Hình dáng của 2 ngôi tháp này rất độc đáo, không giống với những ngôi tháp còn tồn tại. Mỗi tháp có cấu trúc gồm 2 phần chính, phần dưới là khối thân vuông vức và phần mái tháp mặt cong. Từ bộ diềm mái trở lên, Tháp Đôi không thu nhỏ giật cấp thành 3 tầng, mà thay vào đó là cả một hệ thống nhiều tầng giả.

Mỗi tầng như vậy được báo hiệu ở 4 góc tháp bằng hình chim thần Garuda đang trong tư thế đôi chân cong hơi chùng lấy thế mạnh đạp vào góc tường tháp, 2 cánh tay giơ thẳng hết cỡ như đỡ lấy sức nặng của tầng trên tháp, khuôn mặt rắn khắc khổ và dữ tợn. Ngoài ra còn có các phù điêu hình các con vật thần thoại mang ảnh hưởng của nghệ thuật Khmer thế kỷ XII - XIII.

Bôi bẩn di tích bằng chữ viết

Dù đã trải qua bao biến thiên lịch sử, hai ngọn tháp vẫn hiên ngang giữa lòng thành phố, trở thành chứng nhân sống động cho một giai đoạn rực rỡ của văn hóa Chăm Pa. Tuy nhiên, hiện nay di tích đang đối diện nguy cơ xuống cấp và xâm hại bởi thời gian và cả yếu tố con người.

Mỗi ngày có hàng chục lượt khách đến tham quan, du lịch tại Tháp Đôi. Không chỉ đến chụp ảnh lưu niệm, nhiều du khách còn vào bên trong tháp để thắp nhang, cầu khẩn. Tại đây khi chứng kiến cảnh hư hại của tháp nhiều du khách đã không khỏi xót xa, tiếc nuối.

Phía bên trong, những viên gạch cổ ở thân tháp đã bị mục ruỗng. Tại một số khu vực, gạch trên tường bị bào mòn, lởm chởm do quá trình phong hóa.

Đặc biệt trên các bức tường ở cổng vào của 2 tòa tháp hiện chằng chịt nét vẽ. Thậm chí là những chữ viết được khắc ăn sâu vào các viên gạch. Những viên gạch nằm gần tầm tay đều trở thành mục tiêu nhắm tới của những người vô ý thức gạch vẽ lên đây. Những hình vẽ, chữ viết chủ yếu của những người trẻ tuổi, tới tham quan và chủ đích khắc tên mình lên tường tháp, hầu hết là tên của những cặp đôi, những hình vẽ thể hiện tình cảm…

Bà Hoàng Thị Ngọc, một du khách đến từ Hà Nội cho biết đây là lần đầu tiên đến tham quan di tích này. Khi đặt chân đến tham quan 2 ngọn tháp cổ tồn tại hàng trăm năm qua khiến bà thêm khâm phục bàn tay, trí tuệ của người xưa khi xây dựng nên công trình. Tuy nhiên khi bước vào bên trong tháp, bà khá bức xúc khi nhìn thấy di tích lịch sử này bị xâm hại. Những chữ viết nguệch ngoạc khắc sâu vào tường tháp khiến di tích như bị bôi bẩn.

"Ngọn tháp trải qua hàng trăm năm mưa gió có thể đứng vững nhưng dưới tác động của những người vô ý thức thì chưa chắc tháp có thể tồn tại lâu dài. Những chữ viết này tạo nên hình ảnh phản cảm, biến ngọn tháp trở nên xấu xí trong mắt du khách", bà Ngọc nói.