Thành viên Viện Hàn lâm Goncourt tới Việt Nam

Thành viên Viện Hàn lâm Goncourt, nhà văn Camille Laurens, tác giả của "Con gái" và "Bội ước", sẽ có chuỗi gặp gỡ độc giả tại Hà Nội, Huế, Đà Nẵng và TP.HCM từ 18 đến 24/10.

Camille Laurens sinh năm 1957 tại Dijon, tốt nghiệp ngành Văn học hiện đại. Bà từng giảng dạy tại Rouen, vùng Normandie. Năm 1984, bà bắt đầu giảng dạy và sinh sống ở Maroc trong 12 năm. Trong thời gian 2007-2019, bà là thành viên Ban Giám khảo Giải Femina. Kể từ 11/2/2020, bà trở thành thành viên Viện Hàn lâm Goncourt.

Nhà văn Camille Laurens. Ảnh: Marianne.

Bi kịch mất con trai năm 1994 đã khiến Camille Laurens tự vấn sâu sắc về mối quan hệ giữa ký ức và ngôn từ. Từ đó, bà chuyển hướng sang thể loại “tự truyện hư cấu” (autofiction) - nơi ranh giới giữa sự thật và tưởng tượng được soi chiếu qua cái nhìn cá nhân. Với bà, viết là hành động vừa thú nhận, vừa phản kháng; vừa là bội ước với thực tại, vừa là cách duy nhất để giữ cho ký ức còn sống mãi.

Hai tác phẩm "Con gái" và "Bội ước"

Hai tác phẩm tiêu biểu của Camille Laurens đã được giới thiệu tới độc giả Việt Nam là Con gái (NXB Phụ nữ Việt Nam, 2023) và Bội ước (NXB Phụ nữ Việt Nam, 2025).

Trong Con gái, nhà văn kể câu chuyện trưởng thành của Laurence Barraqué - một cô bé sinh ra trong thất vọng của cha mẹ chỉ vì không phải con trai. Từ thuở ấu thơ đến khi trưởng thành, Laurence phải trải qua hàng loạt định kiến giới, bất công, và tổn thương để hiểu và chấp nhận chính mình.

PGS.TS Nguyễn Thị Thanh Xuân nhận định: "Camille Laurens đã cuốn người đọc vào câu chuyện bằng một kỹ năng viết tiểu thuyết kinh điển: Tạo ra một vùng nước xoáy, hay là đặt vào một thỏi nam châm, chúng hút tất cả mọi sự kiện, tình huống lớn nhỏ vào đó”. Bà cũng so sánh Laurens với Annie Ernaux - nữ văn sĩ đoạt Nobel 2022 - khi cả hai cùng “phơi bày những vùng âm u trong tâm hồn con người và những vùng tối tăm ngoài xã hội”

Hai cuốn sách của nhà văn đã xuất bản tại Việt Nam. Ảnh: Báo Sài Gòn Giải Phóng.

Nếu Con gái là tiếng nói về hành trình trưởng thành của người phụ nữ, thì Bội ước là bản tự thú về tình yêu, sự thật. Nhân vật Claire là một nữ nhà văn, rơi vào mối quan hệ với người tình Gilles, nơi hai lời hứa “không phản bội” và “không viết về nhau” lại trở thành xiềng xích cho chính họ. Khi tình yêu hóa thành "vòng kim cô" kiểm soát, Claire buộc phải chọn giữa việc giữ lời hứa hay giữ lấy chính mình.

Camille Laurens đã dẫn dắt người đọc đi qua mê cung của ký ức và ngôn từ. Từng nhân vật: Carole, Émilie, Georges, Rob trở thành những nhân chứng bị gọi ra thẩm vấn. Mỗi chương là một phiên tòa nội tâm, mọi lời khai đều có thể đúng mà cũng có thể sai. Đây không chỉ là câu chuyện về một tình yêu tan vỡ, mà là một nhận thức sâu sắc và tự do - rằng viết chính là bội ước, nhưng nhờ bội ước, con người mới chạm đến sự thật của chính mình.

Văn chương không nói sự thật, nó khiến sự thật hiện lên - điều này chứa đựng toàn bộ tinh thần của “autofiction” - thể loại mà Camille Laurens theo đuổi suốt ba thập kỷ cầm bút.

Chuyến thăm Việt Nam lần này của Camille Laurens do Viện Pháp phối hợp với Nhà xuất bản Phụ nữ Việt Nam tổ chức, nhân dịp ra mắt bản dịch Bội ước. Trong chuỗi chương trình từ ngày 18-24/10, độc giả sẽ có cơ hội gặp gỡ và trò chuyện với bà qua nhiều hoạt động tại 4 thành phố.